Vorig jaar behandelden Rob en Luuk in de serie Tweespraak de verschillen en overeenkomsten tussen psychotherapie en dzogchen. De serie wordt dit jaar onder dezelfde naam voortgezet maar de frequentie staat niet vast en de tweespraak gaat over een actueel onderwerp.
Anne Fleur Dekker (1994) is feministe, opiniemaakster en linkse activiste.
Toen het Forum voor Democratie ( FvD) in 2017 met twee zetels nieuw in het parlement kwam, schreef ze dat Thierry Baudet, de voorman van deze partij, Wilders in schaapskleren was. Ze beschuldigde Baudet van racistische uitspraken en het goedpraten van verkrachting. Ze tweette bijvoorbeeld dat ze Baudet een taart in het gezicht wilde gooien. Een opvallende tweet, omdat de later vermoorde politicus Pim Fortuyn een stinkende taart in zijn gezicht gedrukt kreeg tijdens een optreden. Ook kwam er een eerder door haar geschreven tweet boven water waarin ze aangaf Wilders te willen stenigen. Deze tweet moest als humor gezien worden.
Ze raakte steeds bekender door haar radicale uitspraken en ze werd het troetelkind van wat links Nederland genoemd wordt. Op een gegeven moment moest ze zelfs onderduiken, omdat er bedreigingen vanuit rechts Nederland kwamen van het type ‘ik weet waar je huis woont’. Ze was op dat moment 22 jaar.
In de loop van 2017 sloeg Anne Fleur een meer genuanceerde toon aan. Niet veel later werd de reden daarvan duidelijk: verliefdheid. De gelukkige was een journalist, die lid was van, je verzint het niet, het FvD. De linkse rapen waren gaar, het lievelingetje lag bij de duivel in bed. Ze werd nu opnieuw het object van diepe, onverwerkte haat, maar deze keer van links. Er waren zelfs mensen die meenden dat ze het slachtoffer was geworden van het Stockholmsyndroom. Anne Fleur bleef haar mening geven. Ze reageerde bijvoorbeeld kritisch op een als antisemitische te interpreteren uitspraak van een linkse opiniemaakster. Vervolgens werd haar te verstaan gegeven dat ze niet meer welkom was bij vergaderingen van de Internationale Socialisten en of ze ook privé contact wilde vermijden.
Zelf schrijf ze op 18 april 2018 op twitter (meer dan 23000 volgers): “hoi ik ben een feminist die een relatie heeft met een FvD-er en ik kan inmiddels zeggen dat ik me nog nooit zo vrij en mezelf heb kunnen voelen in een relatie.”
Rob: Wat liefde vermag, heel bijzonder. Vermoedelijk is het zo dat als mensen extreme standpunten innemen ze ergens in hun leven voor een deel uit de verbondenheid gestapt zijn. We starten als baby in een vanzelfsprekende verbondenheid met onze wereld. Er is nog geen scheiding tussen ik en de wereld. Het kind is zich niet bewust van deze verbondenheid, het is slechts.
Op basis van wat we onderweg meemaken in ons leven ‘schrijven’ we een geloofsprogramma. Met dit geloofsprogramma raken we in meer of mindere mate uit onze vanzelfsprekende verbondenheid. We kunnen zelfs gaan geloven dat onze individualiteit veel belangrijker is dan onze verbondenheid en dat waar we mee verbondenen zijn zelfs inbreuk doet op onze vrijheid te zijn wie we zijn.
Als we zijn gaan geloven dat onze individualiteit van groter belang is dan onze verbondenheid, zijn extreme standpunten te verwachten. Juist ook standpunten die impliceren dat ik moreel goed ben en het gelijk heb en de ander fout zit. In dit proces is het dus belangrijk te geloven dat er een kloof is tussen mij en de ander. Daarmee vernauwt het besef van verbondenheid zich. We voelen ons dan alleen nog verwant met geloofsgenoten, mensen die hetzelfde denken.
De verbondenheid in liefde bij deze jonge vrouw met een geloofde tegenpartij doet de geloofde kloof verdwijnen en daardoor kan ze meer genuanceerde standpunten innemen. Ze blijkt de complementariteit hervonden te hebben van de behoeftes zich in liefde verbonden te voelen en zichzelf te zijn in vrijheid. Het in aanvulling op elkaar ervaren van en invulling kunnen geven aan beide behoeften tegelijkertijd is prachtig!
Voor de mensen die baat geloven te hebben bij een kloof in de verbondenheid zal het inderdaad gezien worden als verraad. Verraad van de standpunten waar ze zich mee identificeren als zijnde het gelijk.
Luuk: Wat hier ook meespeelt is dat Anne Fleur het linkse progressieve kamp verlaat. De progressieven, sommigen zeggen liever ‘zogenaamde’ progressieven, voelen zich toch graag de moderne elite die dichtbij de waarheid staat als ze die al niet kennen. Als het volk deze waarheid nu eens zou aannemen, dan zou de wereld weer paradijselijk zijn. Maar helaas niet iedereen doet mee. Dat zijn dus egoïsten, vol vooroordelen en moreel bedenkelijke standpunten; grotbewoners die schaduwen aanzien voor de werkelijkheid.
Links gelooft dat deze andersdenkenden hersenloos achter populisten aanlopen. En die populisten zijn rechts extremisten, racisten, fascisten, islamofoben, neonazi’s; aan idioom is in de politiek geen gebrek.
Ten opzichte van deze feel-good benadering geeft Anna Fleur nu aandacht aan meer kanten van een discussiepunt, ze weigert zichzelf gevangen te houden in dogma’s. Opvallend is dat haar nieuwe rechtse vriend in het geheel geen verwijten krijgt en nog steeds op alle verjaardagen welkom is. Op Twitter zet ze deze foto met tekst: Lekker blijven haten wij zijn blij met elkaar xxx
Rob: Wil je de verbondenheid die er is ervaren, dan zal je actief geïnteresseerd moeten zijn in de ander. Je zal moeten proberen te begrijpen welke aannames de ander heeft en hoe hij vervolgens tot zijn standpunten komt. Dit in het besef dat de waarheid zich niet door ons laat kennen, we kunnen slechts ons best doen de ander en onszelf te begrijpen.
In dit proces van elkaar en jezelf proberen te begrijpen zijn in principes altijd syntheses mogelijk. Dit onder voorwaarde dat we elkaar in vertrouwen kunnen nemen over waar we ons kwetsbaar in ervaren.
Een verschil van mening is beslist geen bewijs van een kloof. Hoe we met een verschil omgaan kan echter wel degelijk zorgen voor een bewustzijnsvernauwing ten aanzien van onze verbondenheid. Verder heb ik zelf de aanname dat eigenlijk in elke visie wijsheid schuilt, ook al lijkt een uiteindelijk ingenomen standpunt niet wijs.
Rob van Boven (1951) is psycholoog en geregistreerd psychotherapeut. Hij was consultant voor verschillende organisaties (drugs en verslaving counseling, vaardigheden workshops) en werkte vijftien jaar als een behandelingscoördinator in een psychiatrische instelling. Bij Rob van Boven wordt het geloof van de overlever bewust gemaakt en een juiste plaats gegeven. Het doel is om los te komen van de dwang van het geloof en bewustzijn te ontwikkelen naast deze denk- en voelpatronen. Hoe meer je van het geloof van de overlever bevrijd bent, zonder het te bestrijden, maar door het de juiste plek te geven, hoe vrijer je kan leven.
Luuk Mur ( 1952) is psycholoog en heeft een drietal boeken geschreven over de door hemzelf ontwikkelde hulpverleningsmethode communitysupport. Hij is lid van de Dzogchen Community Nederland. Dzogchen is een vorm van Tibetaans boeddhisme waarbij veel belang wordt gehecht aan de ontwikkeling van individueel bewustzijn. Bij deze traditie streeft men naar non-dualiteit van het bewustzijn. Mensen zijn zich niet alleen bewust ( je weet dat je dit leest), maar je kunt je ook bewust zijn van dit eerste bewustzijn. Dit meta-bewustzijn wordt ‘gewaarzijn’ genoemd.
Piet Nusteleijn zegt
“Het is slechts”.
Dat is een mooie omschrijving van die “verbondenheid”.
“Bewustzijn” is een mooi synoniem.
Met groet.