Ik raak een beetje in de war door de tijd. In het echte leven en op de tv kom ik mensen tegen, bijvoorbeeld deelnemers aan een forum, die zeggen dat ze in 1992 zijn geboren. Dan denk ik: weet je moeder dat je hier zit? Mag je nog zo laat op? Om mij vervolgens te realiseren dat zo’n man of vrouw al tegen de dertig loopt en ik hen de leeftijdmaat neem op basis van mijn eigen geboortejaar 1946. Blijkbaar groeit mijn bevattingsvermogen niet mee met de tijd.
Ik ben nu net zo oud als mijn opa toen hij zelfmoord pleegde. Deze week was een programma op Radio 1 gewijd aan het thema zelfdoding of zelfmoord, zoals een deelneemster aan dat programma het liever verwoordde. Haar man stapte na 33 jaar huwelijk uit het leven, ze had vooraf geen enkel signaal opgevangen dat hij zoiets van plan was. Er waren meer nabestaanden van zelfdoders in het programma. Ze spraken over het grote taboe en dat mensen uit hun omgeving hen gingen mijden na het gebeurde. Ze riepen op om het bespreekbaar te maken en vooral niet te verwijten. Ook de zelfdoder niet.
Ik weet nog steeds niet waarom mijn opa een eind aan zijn leven maakte. Hij liet geen afscheidsbriefje achter. We bleven achter met groot verdriet en vragen maar koesterden ook de warmte dat we hem gekend mochten hebben. Wij, zijn vrouw en enige dochter en de kinderen, hebben hem nooit iets verweten. Dat hij de zo moeilijke uiteindelijke keus maakte. Of misschien was het wel een opluchting. Na al die jaren denk ik met veel warmte terug aan mijn opa, van wie ik de voornaam draag.
Moedig voorwaarts!
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, heimwee naar Chef, de Kloosterbunker, Bunkerstad, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen, het abonnement op te zeggen- wat niet kan. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren. De politiek de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. Kwaad spreken over Feyenoord. Breken met de familie. Het haten van planten en groenten. Aantijgen of beschuldigen. Het stopzetten van gedachten. Sprookjes verwerpen.