Na een jaar voorbereiding is het Joods Virtueel Museum (JVM), opgericht door een particuliere verzamelaar die zijn verzameling van Nederlands Joodse schilders en Joodse schilderijen ten toon wil stellen, online te zien. De collectie bevat schilderijen, munten en documenten en toont werk van beeldende kunstenaars van voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog
De door de Amsterdamse beeldend kunstenaar Sodis Vita- ook verbonden aan het Boeddhistisch Dagblad, ontworpen site is indrukwekkend van vorm, kracht en inhoud. Het internet wordt tot in de finesse gebruikt. Bezoekers betalen geen toegangsprijs, de schilderijen zijn niet fysiek aanwezig, en bovendien valt er digitaal veel meer te zien doordat er in- en uitgezoomd kan worden en er bovendien veel detailopnames zichtbaar zijn gemaakt.
De verzameling bestaat uit 4 delen, gerangschikt naar het tijdstip van overlijden van de kunstenaar. Het eerste deel omvat de werken die zijn gemaakt in de 19e eeuw en het begin van de 20ste eeuw, en waarvan de makers nog voor mei 1940 zijn overleden.
Het tweede deel heeft de titel; “zij mogen niet vergeten worden“, dit zijn de werken van de kunstenaars, die zijn omgekomen tijdens de oorlog in de jaren 1940-1945. Velen van hen zijn onbekend gebleven, deels omdat hun ateliers zijn leeggeplunderd en hun schilderijen zijn verwoest en/of verdwenen.
Het derde deel bevat werk van de kunstenaars die de oorlog hebben overleefd en in hun werk o.a. de gevolgen van de oorlog zichtbaar hebben gemaakt. Ook andere naoorlogse kunstenaars zullen een plaatsje krijgen.
Het vierde deel is een hommage aan de niet-joodse schilder Gerard Johan Staller, die in de jaren 1915-1930 midden in de verdwenen Joodse wijk van Amsterdam heeft gewoond, en daar in honderden schilderijen het Joodse leven van de marktkooplui en overige bewoners heeft vastgelegd. Gestreefd wordt naar het verzamelen van nog meer informatie over de kunstenaars en hun werken. Uitgangspunt is de bestaande verzameling. Omdat er van sommige bekende kunstenaars geen werken op de open markt beschikbaar zijn, ontbreken zij. Het JVM hoopt bijvoorbeeld dat Max van Dam en Leo Kok in de toekomst nog toegevoegd worden. Over beiden is wel is een monografie verschenen:
-Max van Dam, Joods Kunstenaar 1910-1943, een uitgave van vereniging het museum te Winterswijk, 1986.
-‘Getekend in Westerbork’, leven en werk van Leo Kok 1923- 1945. Samengesteld en ingeleid door Jaap Nijstad, Amsterdam 1990.
Het Joods Virtueel Museum is opgericht door een particuliere verzamelaar die al 40 jaar Judaica verzamelt. Met name heeft hij zich toegelegd op schilderijen, aquarellen en litho’s. Voorts heeft hij een uitgebreide verzameling Joodse munten en antieke Joodse documenten die in de toekomst ook in het Joods Virtueel Museum kunnen worden bekeken. De motivering om deze verzameling te beginnen was het redden van Judaica, die hij op het Waterlooplein voor kwartjes en guldens kon kopen. Hij bezocht ook vele veilingen en volgt thans de digitale veilingen. Zijn familie zegt dat hij een verzamelverslaafde is.
Gestreefd is naar een dwarsdoorsnede van de Nederlands Joodse kunstenaars zonder de pretentie te hebben om volledig te zijn. De leidraad van de site vormt het boek “Rebel mijn hart”, door Max Nord e.a.
