De NVVE heeft met teleurstelling kennisgenomen van de uitspraak van het gerechtshof Den Haag in het hoger beroep dat de Coöperatie Laatste Wil (CLW) en 29 individuele mede-eisers hadden aangespannen tegen de staat. Het hof volgt in zijn uitspraak het oordeel van de rechtbank in 2022: hulp bieden bij zelfdoding blijft verboden. Het is aan de wetgever daar verandering in aan te brengen. De NVVE roept de politiek op daar werk van te maken.
De CLW en de andere eisers wilden – net als de NVVE – dat het verbod op hulp mogen bieden bij zelfdoding, inclusief de verstrekking van middelen daarvoor, van tafel zou gaan. Zelfdoding is niet strafbaar, iemand daarbij hulp bieden is dat wel (tenzij je een arts bent). Het hof oordeelt, net als de rechtbank drie jaar geleden, dat mensen weliswaar recht hebben op zelfbeschikking, maar dat de huidige euthanasiewet in een belangenafweging voorziet tussen zelfbeschikking enerzijds en beschermwaardigheid van het leven anderzijds. Het hof wijst erop dat de staat meer ruimte mag bieden, maar niet verplicht is dit te doen. Het gerechtshof legt hiermee de bal duidelijk bij de politiek.
Aanknopingspunten
De NVVE ziet wel aanknopingspunten in het arrest voor meer zelfbeschikking. Zo volgt het hof de rechtbank in het oordeel dat ‘eenieder op grond van artikel 8 EVRM het recht heeft om te beslissen op welke wijze en op welk moment zijn leven wordt beëindigd, op de voorwaarde dat die persoon in staat is vrijelijk zijn wil te bepalen en daarnaar te handelen’. Het tweede aanknopingspunt is dat het hof erkent dat mensen met een doodswens zonder medische grondslag, in de huidige situatie tussen wal en schip vallen. Een derde positief punt is dat de rechtbank de 29 mede-eisers niet-ontvankelijk had verklaard, terwijl het gerechtshof nu zegt dat de 29 mede-eisers wél ontvankelijk zijn.
Eigen regie
In de praktijk betekent de uitspraak van het gerechtshof dat de situatie gehandhaafd blijft dat alleen mensen die ondraaglijk en uitzichtloos lijden op basis van een medische diagnose, hulp kunnen krijgen om te sterven. Die hulp mag alleen een arts bieden door euthanasie te verlenen (volgens de wet is dat actieve levensbeëindiging door een injectie of hulp bij zelfdoding door een drankje aan te reiken). NVVE-bestuurder Fransien van ter Beek: ‘Dat moet toch anders kunnen? Mensen met een weloverwogen en persistente doodswens moeten kunnen kiezen voor een zorgvuldige en waardige dood in eigen regie, óók als zij niet ziek zijn en dus niet voor euthanasie in aanmerking komen. Daarvoor moeten zij toegang krijgen tot een legaal, waardig, veilig en betrouwbaar stervensmiddel. Mensen moeten daarbij openlijk steun van hun naasten kunnen vragen en krijgen, zodat zij niet in eenzaamheid of met angst voor vervolging van dierbaren hoeven te sterven.’ De NVVE wil dit geregeld zien met een wet náást de huidige euthanasiewet.
Mensenrecht
De NVVE hoopt dat de politiek in actie komt. Een eerste stap zou zijn het D66-initiatiefwetsvoorstel Voltooid Leven aan te nemen. Opiniepeilingen wijzen keer op keer uit dat een grote meerderheid van de Nederlandse bevolking vindt dat er meer mogelijk moet zijn op het gebied van zelfbeschikking. Fransien van ter Beek: ‘Het is een feit dat er mensen zijn die de mogelijkheid wordt ontnomen op een legale, waardige manier hun leven te beëindigen. De NVVE roept de politieke partijen op om op te komen voor mensen met een serieuze doodswens die nu niet voor hulp daarbij in aanmerking komen. Zelf beslissen over eigen sterven is een mensenrecht.’
De NVVE steunde de rechtszaak van de CLW (ooit opgericht vanuit de NVVE maar nu een zelfstandige organisatie) tegen de staat moreel en financieel. Die financiële hulp wordt geboden vanuit het NVVE-procesfonds. Dat fonds wordt gevuld met donaties en legaten.
Bron nieuwsbrief NVVE december 2025.
https://www.nvve.nl/actueel/nieuws/nvve-politiek-aan-zet-na-uitspraak-clw-zaak/?utm_medium=email
Geef een reactie