De moeilijke situatie in Birma sinds de staatsgreep treft iedereen in het land. Een groot deel van de burgerbevolking is op de vlucht. Boerderijen worden in brand gestoken, vee wordt gedood en er is een tekort aan alles. Veel soldaten willen ook niet hieraan meedoen maar zitten vast in deze situatie. Er zijn verschillende organisaties ontstaan om soldaten over te halen over te lopen en aan de kant van het volk te gaan staan en om ze te ondersteunen als ze deze moeilijke beslissing hebben genomen.
In de onderstaande brieven spreken verschillende vrouwen zich uit over het leven in het Birmese leger, de Tatmadaw en over hun moeilijke strijd om eruit te komen.
‘Ik wil niet leven aan de kant van het onrecht.’
Vorig jaar zond Insight Myanmar een interview uit met Su Thit, de oprichtster van ‘Echtgenoten van Volkssoldaten.’ Zij sprak over de moedige beslissing die zij en haar man kort na de coup namen om hun leven bij de Tatmadaw op te geven. Hoewel ze nu ondergedoken zijn, blijft ze alles doen wat ze kan om te zorgen voor de gezinnen die op soortgelijke wijze aan het Birmese leger zijn ontsnapt, zoals het regelen van beroepsopleidingen en het zorgen voor hun behoeften en veiligheid. Hieronder volgt een essay dat Su Thit schreef.
‘We waren behoorlijk onrustig op de eerste dag dat we uit het leger overliepen en deelnamen aan de burgerlijke ongehoorzaamheidsbeweging. Ik zei tegen mijn man: ‘We maken nu deel uit van het creëren van geschiedenis,’ als aanmoediging. Hij troostte me ook door te zeggen dat onze nakomelingen zich nooit zouden hoeven te schamen voor onze acties. ‘Ik sta bij het volk, dus ik maak deel uit van het volk,’ vervolgde hij.
Zelfs als de kant van de waarheid en rechtvaardigheid in de minderheid zou zijn, zou hij bij hen staan. Pas na veel moeilijkheden kon hij een veilige plaats bereiken. Ik deed ook wat nodig was zodat hij daar kon komen. Naar sommige plaatsen moest ik alleen gaan omdat het cruciaal was voor zijn veiligheid. Ik wil met deze brief zeggen dat wij, hun vrouwen, ook moedig moeten zijn en hun goede zaak moeten steunen. Dit is voor onze volgende generaties. We willen niet dat onze kinderen onder een corrupt systeem leven.
Eigenlijk hebben we nog geen kinderen. Maar we hebben ons altijd voorgesteld kinderen te hebben en veel van ze te houden, ook al zijn ze nu alleen nog maar een deel van onze verbeelding. Ik weet zeker dat sommige officieren en soldaten kinderen zullen krijgen. Aan hen wil ik vragen om aan hun toekomst te denken. Ze zijn onschuldig en we willen geen smet op hun leven werpen. We willen niet dat ze verstoten worden door de maatschappij. We willen geen schuldgevoelens voor onszelf of ons nageslacht. Heroverweeg alsjeblieft je keuzes. Ik wil niet leven aan de kant van het onrecht. Als je geliefd wilt zijn als soldaten van de mensen, zijn er al vele wegen gelegd. Je hoeft alleen maar die paden te kiezen.’
De vrouw van een soldaat
Het volgende is geschreven door Ma Thwe Thwe Aye en vertaald door Nasir. Het verhaal is mogelijk gemaakt door het team achter Breaking Brainwashed, een organisatie die zich inzet om het overlopen van soldaten aan te moedigen.
‘Het is waar dat als je met een soldaat trouwt, je gedwongen wordt om bij het leger te blijven.’
Voordat ik trouwde, had ik altijd vertrouwen in mijn beslissingen en gedachten. Ik had geen zorgen over mijn levensonderhoud, omdat ik dacht dat ik kon overleven van wat ik kweekte. Toen ik ermee instemde om met mijn man te trouwen, dacht ik dat ik geld kon sparen van zijn militaire salaris, dat ongeveer 2 lakh bedroeg. Maar ik leerde hoe fout ik zat nadat we getrouwd waren! Ik kan geen geld sparen omdat ze van het salaris van mijn man geld afhalen voor verzekeringen, een welzijnsfonds, het U Paing fonds, enz. Ik heb niet genoeg geld voor kloosterdonaties of zelfs voor basisboodschappen. Ik kan niet eens nieuwe kleren voor mezelf kopen! Gelukkig hebben we nog geen kinderen!
Ik wist dat ons leven in het leger anders zou zijn dan in de buitenwereld. Maar ik kan de realiteit van dit militaire leven niet verdragen! We kunnen niet ons eigen leven leiden. We moeten doen wat de commandant en zijn vrouw bevelen, anders mag mijn man niet terugkeren van het front. Ik moet schoonmaken, koken en kleren wassen in het huis van de commandant van mijn man, alsof ik hun dienstmeisje ben! Maar zelfs een dienstmeisje krijgt betaald voor zulk werk. Maar wij militaire echtgenoten moeten dit werk gratis doen, terwijl we ook bang zijn voor de hogere officieren van onze man en hun vrouwen. En soms moeten we ook lange bijeenkomsten bijwonen, en kunnen we die dag niets anders doen.
Normale huisvrouwen hebben een veel beter leven dan wij soldatenvrouwen. Zij kunnen zich concentreren op hun eigen huishoudelijk werk en hun hobby’s uitoefenen of zelfs proberen geld te verdienen met een bedrijfje. Ze kunnen doen wat ze willen, echt waar!
Aanvankelijk was ik er trots op een soldatenvrouw te zijn, omdat ik geloofde dat onze soldaten hun leven opofferen voor het land. Maar nu zie ik alleen een boze burgerbevolking die onderdrukt wordt door het leger en zijn soldaten. Er zijn geen burgers meer die nog liefde hebben voor onze soldaten. Maar sinds de staatsgreep durf ik niets meer te zeggen en kan ik zelfs niet meer vrij gebruik maken van sociale media omdat onze Facebook accounts allemaal onder controle staan van de militairen. Ik heb medelijden met mijn man, die nu in de frontlinie van het slagveld staat. Ik wil met hem praten om de situatie beter te begrijpen, en ik wil dat we aan dezelfde kant staan als de burgers. Ik wil niet dat hij zijn leven verliest alleen voor de hogere officieren! Ik wilde alleen dat hij in het leger zou dienen terwijl hij voor gerechtigheid stond en op geen enkele manier betrokken was bij misbruik van gezag.’
Slechte beloning, weinig eten en zware dienst in de Tatmadaw
Het volgende is geschreven door Ma Tha Zin. Het verhaal is mogelijk gemaakt door het team achter Breaking Brainwashed.
‘Toen ik jong was, las ik verhalen dat de oude Birmese koningen elke maaltijd 12 gerechten geserveerd kregen. We kunnen niet weten of het waar is of niet en alleen mensen uit die tijd zullen het weten.
Wat ik wel weet is de ervaring van soldaten in de huidige Tatmadaw. Laaggeplaatste soldaten van het Birmese leger kunnen zulke maaltijden niet eten! De meesten van hen moeten erg zuinig zijn vanwege hun slechte salaris. Hoe groter het gezin, hoe zuiniger.
Zie je, er is dit bataljonsfonds en als de officier genaamd ‘A Ba’ komt controleren, moeten we hem of wie er ook bij hem is, bedienen met dat fonds. Ik was vertrouwd met koken en bedienen voor hen, omdat mijn moeder dit deed toen ik jong was. Zij bereidde dingen als versieringen, verfrissende gerechten, middernachtmaaltijden, enz.
Ik werd erg moe toen ik dit als meisje zag, en je kunt je alleen maar voorstellen hoe moe het moet zijn voor degenen die voor ‘A Ba’ dienden. Zij moeten de hele dag bedienen en koken! In de Tatmadaw hoef je niets terug te betalen als je eenmaal officier bent. Als die officier een bataljon komt controleren, eten ze wat we met eigen geld opdienen en als ze zich ongelukkig voelen, krijgt de bataljonschef een standje. Hoe hoger je als officier in de Tatmadaw in rang bent, hoe meer je steekpenningen kunt aannemen. Hoewel de lager geplaatste soldaten een laag salaris hebben en sommigen zelfs schulden, is er zelfs een officieel kookboek als ‘Menu om de officieren te bedienen’. Maar zelfs als het exacte voedsel op het menu zou worden veranderd, zal er nooit verandering komen in het leven van de lager geplaatste soldaten, zoals deze kookteams tot nu toe bestaan. Zij moeten ‘A Ba’ de hele dag bedienen van een deel van hun eigen salaris, het bataljonsfonds, en zelfs zij kunnen daardoor soms niet voor hun kinderen thuis koken.
De nog hogere officieren van de Tatmadaw worden bediend als koningen. Voor de lager geplaatste soldaten is er geen badkamer en zelfs geen plaats om te slapen als ze gevraagd worden te reizen. Denk eens na, is er gerechtigheid? Wat de officieren van de Tatmadaw betreft, als je bij hen over dit systeem klaagt, zullen ze zeggen dat als je wilt profiteren van deze hogere niveaus, je gewoon moet proberen op welke manier dan ook promotie te maken.
Er zijn veel soldaten die na hun 60ste zelfs geen pensioen meer krijgen. Je kunt je dus voorstellen hoe de zogenaamde ‘A Ba’ in de Tatmadaw steekpenningen aannemen en hoe zij nog rijker worden terwijl andere soldaten in lagere rangen het moeilijk hebben om van hun kleine salaris te leven.’
‘Degenen die actief zijn in de Tatmadaw moeten nu zelf nadenken. Als je zaken doet, moet je altijd naar de prognose kijken.
Wanneer sterft je man in de falende Tatmadaw? Dan zul je voor je pensioen in een door het leger verstrekt huis moeten wonen. Hoe zal het zijn om in de gemeenschap te leven na je pensionering?
Wat als de haat van de mensen in de gemeenschap op jou gericht is omdat hun thuisland door de Tatmadaw is verbrand?
Soldaten: Stap nu uit de Tatmadaw, die de huizen en het thuisland van mensen in brand steekt. Als de tijd komt, zul je spijt krijgen. Stap onmiddellijk uit de Tatmadaw en sta op samen met de burgers!’
