De eerste daad van de nieuwe CCP-baas in Tibet is het uitvoeren van plannen om de regio in het Engels met een andere benaming aan te duiden.
Op 20 oktober konden de lezers van het Engelstalige Chinese propaganda-mondstuk Global Times het volgende nieuwsbericht lezen: ‘Chinese functionarissen spraken vol lof over de snelle ontwikkeling en welvaart van … Xizang Autonome Regio onder het succesvolle bestuur van de Communistische Partij van China in de afgelopen 70 jaar, … verwelkomen mensen uit verschillende landen om te bezoeken, zolang ze er onbevooroordeelde opvattingen op na houden.’ Het is de westerse lezer misschien vergeven als hij aanvankelijk dacht dat ‘Xizang’ een typefout was voor ‘Xinjiang’, een regio waar bezoekers met ‘bevooroordeelde meningen’ in feite niet worden toegelaten.
Maar in feite was het enige verband met Xinjiang dat het evenement waarnaar de Global Times verwees in Peking werd gehouden om aan buitenlandse diplomaten (hoewel de enige ambassadeurs die werden genoemd de Russische en de Nepalese waren) de nieuwe secretaris voor Tibet van de Chinese Communistische Partij (CCP), Wang Junzheng, voor te stellen. Hij was voorheen een van de hoogste bureaucraten van de CCP in Xinjiang, en kreeg de bijnaam ‘de slager van Xinjiang’ wegens de gewelddadige onderdrukking van de Oeigoeren en andere moslimvolkeren aldaar.
Zodra hij benoemd was, voerde Wang in allerijl een richtlijn uit van de Tibet Werkconferentie van augustus j.l. die herhaald werd door de ‘Publiciteitsafdeling’ (de vroegere ‘Propaganda Afdeling’) van de CCP. Van nu af aan moet de naam ‘Tibet’ in het Engels en andere Westerse vertalingen van officiële documenten geleidelijk worden vervangen door ‘Xizang’.
Binnen de CCP zelf heerst nog enige verwarring. De Global Times gebruikte in het artikel consequent ‘Xizang’ en noemde ‘Tibet’ alleen in verband met propaganda van het Westen en de ‘Dalai kliek’. Het artikel viel echter dicht bij de eindstreep toen het ‘het BBP in Tibet’ noemde. En op dezelfde 20 oktober bleef minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi ‘Tibet’ gebruiken. De richtlijnen van de CCP worden echter altijd uitgevoerd, en we mogen verwachten dat ‘Tibet’ uiteindelijk zal worden vervangen door ‘Xizang’ in alle westers-talige Chinese documenten.
De medereizigers en Internet trollen van de CCP (die ook Wikipedia pagina’s hebben ‘gekoloniseerd’, zoals Wikipedia heeft toegegeven) propageren twee basisleugens voor het gebruik van ‘Xizang’ in plaats van ‘Tibet’.
De eerste is dat China terugkeert naar het oudste gebruik, aangezien ‘Xizang’ ouder is dan ‘Tibet’. Dit is gewoon niet waar. ‘Tibet’ in zijn Turkse vorm ‘Tüpüt’ komt voor in het Turks sinds de 8e eeuw na Christus, en in de eeuwen daarna werden varianten van ‘Tubbat’ gebruikt in het Arabisch en Perzisch. De Italiaanse reiziger Marco Polo, die het gebied in de 13e eeuw bezocht, gebruikte in boek 2, hoofdstuk 45, van ‘De reizen van Marco Polo’ (oorspronkelijk getiteld in het Italiaans ‘Il Milione’) ‘Tebet’. In dezelfde eeuw gebruikte de pauselijke legaat aan het Mongoolse hof, Giovanni da Pian del Carpine, de spelling ‘Thabet’. In tegenstelling hiermee werd ‘Xizang’ voor het eerst gebruikt door de Qing in de 18e eeuw. Het is dus duidelijk dat de naam ‘Tibet’ zo’n 1.000 jaar ouder is dan ‘Xizang’.
De tweede leugen is dat ‘Tibet’ in ‘Xizang’ moet worden veranderd omdat het woord ‘Tibet’ verwarrend is. Het etnische en culturele Tibet omvat ook de regio’s die van oudsher Amdo en Kham heten en die tegenwoordig verdeeld zijn over de Chinese provincies Qinghai, Gansu, Sichuan, en Yunnan. De Tibetaanse Autonome Regio (TAR) omvat slechts de helft van het historische of etnische Tibet. Om verwarring te voorkomen, zou het dus beter zijn ‘Tibet’ te gebruiken voor het grotere gebied waar de Tibetaanse cultuur overheerst, en ‘Xizang’ voor wat China tot nu toe TAR heeft genoemd. Merk op dat dit argument nooit in China wordt gebruikt, en voorbehouden is aan sommige CCP-collega’s in het buitenland. De CCP zelf zou nooit toegeven dat Amdo en Kham deel uitmaken van Tibet. Als zij daartoe zou besluiten, zou zij voor de TAR gewoon ‘West-Tibet’ kunnen gebruiken, in plaats van ‘Xizang’, dat ‘West’ (Xi, 西) ‘Zang’ betekent.
Maar waar komt de naam ‘Xizang’ precies vandaan? Al voor de laatste aankondigingen was er een debat op de sociale media en elders. Sommige Tibetanen en aanhangers van free Tibet beweren dat ‘Xizang’ ‘ westerse opslagplaats’ betekent, wat kolonialistisch en beledigend is en Tibet tot een opslagplaats of een opslagplaats van kostbare goederen maakt die door China moeten worden uitgebuit. Aanhangers van de CCP stellen daar tegenover dat ‘Zang’ (藏) in ‘Xizang’ (西藏) ook een opslagplaats kan zijn in de zin van een ‘schatkluis’ en is gebruikt voor boeddhistische canons, ook wel ‘schatten’ genoemd. De betekenis van ‘de westerse boeddhistische schat [land]’ zou niet beledigend zijn.
Met alle respect, gecultiveerde Tibetanen zouden antwoorden dat beide standpunten onjuist zijn. Toen de Qing ‘Xizang’ creëerden, voegden zij het geografische ‘Xi’ (West) toe aan het Tibetaanse ‘Gtsang’, dat zij transcribeerden als ‘Zang’. Wat betekende ‘Gtsang’ (soms door westerlingen getranslitereerd als ‘Tsang’)? Het was de naam van een van de historische gebieden waaruit Tibet bestond, het centraal-westelijke deel, grenzend aan een gebied genaamd Ü (Dbus, in de Wylie transliteratie), met Amdo en Kham aan de oostkant. Op godsdienstig gebied werd Ü, of Dbus, waar Lhasa ligt, beheerst door de Gelug-lijn van het Tibetaans boeddhisme, en Gtsang door de Sakya-lijn. Met de overheersing van de Gelug-lijn (van de Dalai Lama’s) werden de twee regio’s Dbus (Ü) en Gtsang één (met inbegrip van de meest afgelegen westelijke regio Ngari) door een proces dat in de 17e eeuw werd voltooid en de regio Ü-Gtsang of Dbus-Gtsang vormde, een naam die door Chinese reizigers in de Ming-periode werd getranslitereerd als Wusi-Zang (烏斯藏).
Het was niet de eerste noch de laatste keer in de geschiedenis dat de Qing de naam van een deel van een land gebruikten voor het land als geheel, door Tibet ‘Xizang’ te noemen, d.w.z. ‘Westelijke’ (Xi) Gtsang (Ch. Zang), waarbij ‘Westelijk’ niet betekende dat er ergens een ‘Oostelijke Gtsang’ was, maar dat de regio in zijn geheel in het Westen van het Chinese Rijk lag.
De herinnering aan het feit dat ‘Gtsang’ (Ch. Zang) ooit een semi-onafhankelijk gebied was, is nooit verloren gegaan. Aangezien het gebied dat Gtsang werd genoemd vóór de fusie met Ü waaruit Ü-Gtsang ontstond, de zetel is van de Panchen Lama in het Tashi Lhunpo-klooster, speelde de 10e Panchen Lama, die toen een aanhanger van China was, in de jaren 1950 met het idee om opnieuw een autonoom Gtsang in te stellen waarover hij zou hebben geregeerd. De Chinezen waren niet geïnteresseerd.
Hieraan kan worden toegevoegd dat totdat de Chinese nationalisten en later de CCP ‘Xizang’ begonnen te promoten als een Chinese naam die aangaf dat Tibet deel uitmaakte van China, ‘Xizang’ nooit de meest populaire Chinese taalnaam voor Tibet is geweest. ‘Tufan’ (吐蕃) bleef meer gebruikt tot de 20e eeuw en zelfs daarna. Volgens moderne geleerden kwam ‘Tufan’ voor de clannaam van een aristocratische familie, Tufa (禿髮). In feite wordt 吐蕃 vandaag de dag door officiële Chinese geleerden gespeld als ‘Tubo’ in plaats van ‘Tufan’, als het al wordt genoemd. Ironisch genoeg klinkt ‘Tubo’ een beetje als ‘Tibet’, maar dat 蕃 niet gelezen kan worden als ‘Bo’ werd onomstotelijk vastgesteld door de Franse Sinoloog Paul Pelliot in 1915. Degenen, waaronder de CCP-geleerden, die beweren dat 吐蕃 gelezen moet worden als ‘tubo’ gebruiken dit als een argument dat bewijst dat de Tang-keizers de Tibetaanse naam voor Tibet, ‘Bod’, in hun taal en cultuur inlijfden, net zoals zij Tibet zelf in hun keizerrijk zouden hebben ingelijfd.
Dit is natuurlijk vergelijkbaar met de taalkundige koloniale operatie die ertoe leidde dat Oost-Turkestan, of welke andere naam ook gebruikt werd door de niet-Han bewoners van de regio, ‘Xinjiang’ (Nieuw Grensland) genoemd werd, een benaming die voor het eerst gebruikt werd door de Qing net zoals zij ‘Xizang’ gebruikten voor Tibet. In die zin is Wang Junzheng bij uitstek bevoegd om de Tibetanen de nieuwe naam van hun land op te leggen.
Tibetanen en verscheidene Tibetologen hebben voorgesteld dat de CCP, in plaats van ‘Tibet’ te veranderen in ‘Xizang’ in het Engels, ‘Xizang’ zou moeten veranderen in ‘Tibet’ in het Chinees. De fonetische vorm die voor ‘Tibet’ moet worden gebruikt bestaat in het Chinees, 圖伯特 (fonetisch, ‘Tu-bo-te’), is aangenomen door serieuze geleerden die in het Chinees schrijven, en is in China aangetoond sinds ten minste de 18e eeuw.
In plaats van de Tibetanen zelfs maar de naam van hun land te ontnemen, zouden de Chinezen de zaken recht moeten zetten en moeten erkennen dat de naam van dat land Tibet is.
Lopsang Gurung gebruikt om veiligheidsredenen een pseudoniem.
Bron Bitter Winter https://bitterwinter.org/xizang-china-is-stealing-from-tibet-even-its-name/#
