• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » 1973 – Victor Westhoff, Dalai Lama en het dagboek (6)

1973 – Victor Westhoff, Dalai Lama en het dagboek (6)

18 november 2019 door gastauteur

Het is begin oktober 1973. Twee mannen rijden drie dagen lang kriskras door Nederland. Ze worden door vertegenwoordigers van het koningshuis, politiek en leiders van godsdienstige stromingen ontvangen. De twee mannen, de beroemde Nederlandse bioloog Victor Westhoff (52) en de 14e Dalai Lama (38), op bezoek in Nederland, voeren in de auto korte gesprekken met- en stellen vragen aan elkaar.

Victor Westhoff, voorzitter van het ontvangstcomité, heeft eigenlijk helemaal geen zin om met een wat hij noemt heilige kriskras door Nederland te reizen, maar vrij spoedig naderen de mannen elkaar en delen al of niet elkaars opvattingen. Westhoff hield een 16 vellen telend uitgetikt A4 formaat dagboek bij waarin hij de ervaringen met de Dalai Lama en anderen beschreef. Het is een van de bijzondere documenten in het Nederlands Boeddhistisch Archief.

‘Daar wij te vroeg bij het Tropenmuseum aankwamen, maakten we nog een korte rondrit door het centrum van Amsterdam, waarbij ik – evenals naderhand bij de terugrit – zo goed mogelijk als explicateur optrad. Ik houd van Amsterdam en ken het redelijk: maar het interesseerde hem maar matig. Eigenlijk reageerde hij alleen naar op de Amstel, de Munt, het Paleis, de Oude Kerk, het nationaal monument en op de vele horeca-bedrijven (met name niet op de grachten, het Rembrandtplein met Rembrandt, de Nederlandse Bank, de Beurs, het C.S. en de hoerenbuurt). Echte belangstelling toonde hij alleen toen ik bij het passeren van het Victoria Hotel plotseling opmerkte (het was het eerste dat ik uit mijzelf over mijzelf zei, dat dit de plaats was waar ik na mijn komst uit Java de eerste nacht in Nederland, en tevens in Europa, had doorgebracht.

Uit mijzelf legde ik hem uit, dat het alles overheersende probleem van de Nederlandse samenleving het complex is van overbevolking, urbanisatie, vernietiging van natuur en platteland, en de dolgedraaide spiraal van productie en consumptie, er overigens op wijzend dat dit de problemen zijn van de Westerse welvarende landen in het algemeen. Onze autoritten boden trouwens stof te over om dit te demonstreren: we zagen weinig anders dan omgewoelde grond, braakliggende grond, wegenaanleg, stadsuitbreiding, industriebouw, het ene al troostelozer dan het andere. Het trof hem wel, in het bijzonder de lugubere onaantrekkelijkheid, om niet te zeggen onbewoonbaarheid, van de Bijlmermeer. Over de enorme flatgebouwen (daar en elders), als mensenpakhuizen, schudde hij zijn hoofd. Ik probeerde zoveel mogelijk waardering te laten blijken voor de planologie, die tracht het beste ervan te maken, maar dat sprak hem niet erg aan. Wel was hij ontvankelijk voor de overweging, dat het geen zin had deze gang van zaken toe te schrijven aan techniek, of technologie, alsof wij er zelf niets mee te maken zouden hebben, maar dat de oorzaak lag bij de geestesgesteldheid (state of mind) van de enkeling, dus van onszelf, de mentaliteit die het Boeddhisme “greed and delusion” noemt.

Nu enige van mijn eigen vragen.

”Wat is uw oordeel over kunstmatige inseminatie van vee? Is dit niet verkeerd, omdat het tegen de natuurlijke gang van zaken ingaat en de koe zowel- als de stier berooft van hun natuurlijke levensvreugde?” Alvorens te antwoorden liet Z.H. zich eerst uitleggen waarom het eigenlijk, technisch gesproken, te doen was. Toen vroeg hij, of het kalf er enig aantoonbaar nadeel van had. Ik zei dat daarvoor geen aanwijzingen bestaan. Daarop gaf hij het voor mij verrassende antwoord , dat er dan niets tegen K.I. was in te brengen. Ik vroeg er op door, nogmaals stellende dat de dieren van levensvreugde beroofd werden en dat men hen dus liet Iijden. Hij ontkende dit aan de hand van een uiteenzetting over de “two kinds of suffering”: datgene wat wij allen lijden erkennen (dood, geboorte, ziekte, ongeval), en datgene wat zich voor de onwetende wezens als genoegen, of als lust (hij gebruikte de term “pleasure”) voordoet, maar dat in werkelijkheid het wezen kluistert aan het begeerteleven en dus smart veroorzaakt. Ik antwoordde, dat deze gedachtengang mij bekend was en dat ik haar onderschreef voorzover het mensen betrof, maar dat het voor dieren m.i. toch anders lag, omdat er voor hen geen “tweede natuur” bestaat”: ze zijn nu eenmaal zoals ze zijn er is geen discrepantie tussen “beest en engel” zoals in de mens, en ze kunnen er dus niet wijzer of beter van worden wanneer men hen hun natuurlijk levenslot onthoudt. M.a.w. ik stelde (niet expliciet) dat de leer van de “two kinds of suffering” wel opgaat voor mensen, maar niet voor dieren. Het antwoord was wederom verrassend: hij ontkende dit. Hij stelde, dat ook voor de koe (over de stier werd niet meer gesproken) sexualiteit, dwz. sexuele beleving, een negatieve aangelegenheid. was, die het karma van het dier ten nadele beïnvloedt, en dat het voor de spirituele evolutie van het wezen dat in de betreffende incarnatie als koe op aarde vertoeft dus beter is wanneer sexuele beleving zoveel mogelijk achterwege blijft.

Inzake deze en menige andere uitspraak van de Dalai Lama is van toepassing de volgende hieronder geciteerde passage uit “Geheim Thibet” van Th.Illion (Boucher, den Haag 1938, p.146): “Hij heeft zich veel eenvoudiger uitgedrukt, maar aangezien dit in intiem geestelijk contact met elkaar treden meer van spirituele dan van intellectuele aard was, geef ik deze samenspraken weer op een wijze, die voor de Westerse lezer gemakkelijker te begrijpen is”

Ik zou dit ook zo kunnen uitdrukken: ik weet niet meer precies wat de Dalai Lama letterlijk heeft gezegd, maar ik heb hem goed begrepen, en een letterlijke weergave zou wellicht slechts tot misverstand Ieiden.

(ln dit verband zij er op gewezen, dat de wens om dergelijke gesprekken op een bandrecorder te laten opnemen, niet alleen misplaatst, maar ook ondoelmatig is).’

Morgen aflevering 7 in de serie dagboekaantekeningen.

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme, Dalai Lama, Dierenwelzijn, NBA - Nederlands Boeddhistisch Archief, Pakhuis van Verlangen, Tibetaans boeddhisme Tags: 1973, amsterdam, bezoek dalai lama, Bijlmer, kunstmatige inseminatie, Nederland, seksualiteit, stadsuitbreiding, Th.Illion, Tropenmuseum Amsterdam, tweede natuur, vee, Victor Westhoff, wegenaanleg

Lees ook:

  1. 1973 – Victor Westhoff, Dalai Lama en het dagboek (8 en slot)
  2. 1973 – Victor Westhoff, Dalai Lama en het dagboek (2)
  3. 1973 – Victor Westhoff, Dalai Lama en het dagboek (4)
  4. 1973 – Victor Westhoff, Dalai Lama en het dagboek (5)

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door
  • Locaties
  • Overzicht op kaart

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

16 nov
Oriëntatiebijeenkomst Lotus Team Project
16 nov 23
01 dec
Emptiness and Bodhicitta
1 dec 23
05 dec
Meditatie en lezing "De Boeddha en de Sint – geven in het boeddhisme "
5 dec 23
06 dec
Online Lezingenserie ‘Meewerken met de Natuur’ (2)
6 dec 23
09 dec
Oriëntatiebijeenkomst Opleiding tot Kum Nye trainer
9 dec 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    ‘Amerikaans centrum Heartwood organiseert eerste bijeenkomst van overlevenden misbruik door boeddhistische leraren’

    gastauteur - 27 november 2023

    'Het samenkomen liet ons stralen. Beloftes om elkaar volgend jaar weer te ontmoeten. De hoop dat andere overlevenden zich bij onze gemeenschap kunnen aansluiten. Heartwood is de enige plek op het internet die ons samenbrengt. Onze adviesraad en medestanders staan in de frontlinie en bieden hun juridische expertise, academische bijdragen en zuurverdiende kennis aan om dit mogelijk te maken. Sommigen zullen zeggen dat we wandelende wonderen zijn. Daar zijn we het mee eens.’

    VrijdagZindag – anatomie van de zwervende kiezer

    André Droogers - 24 november 2023

    Het aanbod aan betekenisgeving was met zesentwintig partijen zeer divers. Daarin verschillen we van Engeland of de VS. Sommige partijen hebben een ideologische basis, andere partijen bestrijden juist ideologieën. Populistische lijsttrekkers vielen op door hun onderbuikspreken, naar eigen zeggen namens het zwevende volk. Enkele partijen gebruikten de democratische verkiezingen om de democratie welbewust uit te hollen. Nogal wat partijen mikten op proteststemmen of op nationalistische sentimenten. Soms kwam men met voorstellen die tegen de Grondwet ingingen en bevolkingsgroepen discrimineerden. En dan waren er ook nog one-issuepartijen en deelgroeppartijen. Hoe plooiden die het algemeen belang met hun particuliere wensen?

    Taigu – Percepties over Palestina, een essay voor boeddhisten

    Taigu - 21 november 2023

    Gautama bevroeg en gaf raad aan wereldse heersers met snode plannen. Juist spreken, een van de onderdelen van het Achtvoudig Pad, was voor hem een middel om zijn middenweg aan de man te brengen. Dus waarom zou spreken in moeilijke omstandigheden een beletsel kunnen zijn voor boeddhisten en hun leraren? Wat is er mis met je verdiepen in de standpunten en gevoelens van anderen, voordat je in hun ogen genocide preekt wanneer je in een daad van protest uit volle borst de leuze ‘From the river to the sea’ scandeert om jouw steun voor de bevrijding van de een ten koste van de ander uit te drukken?

    Wie mediteert er nu eigenlijk?

    Erik Hoogcarspel - 20 november 2023

    Stel je voor dat je weer eens zit te mediteren en dat het allemaal deze keer erg goed gaat. Je aandacht blijft redelijk bij de ademhaling hangen en wordt alleen af en toe afgeleid door voorbijgaande marginale gedachten. Opeens realiseer je je dat de ademhaling helemaal vanzelf gaat en dat de gedachten zich van niemand en niets iets aantrekken. Het is niet jouw ademhaling, het is gewoon ademhaling, het zijn niet jouw gedachten, het zijn gedachten. Je bent er niet, maar dat hoeft ook helemaal niet. Je begrijpt opeens wat de Boeddha bedoelde met zijn uitspraak dat de werkelijkheid zonder zelf is, anātman.

    Vluchtelingenbeleid in grootmoederstijd 1914 -1918

    Kees Moerbeek - 19 november 2023

    Op 4 augustus 1914 viel het Duitse leger België binnen op doortocht naar aartsvijand Frankrijk en schond doelbewust de Belgische neutraliteit. De oorlogsmisdaden tegen de burgerbevolking, ook wel The Rape of Belgium genoemd, schokte de publieke opinie. Kort hierna kwamen de eerste vluchtelingen aan in ons land en na de Val van Antwerpen werden dit er 1 miljoen

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Beter kijken
    • Een piekerpad op het piekerpad
    • Het jaar 2023 – dag 335 – traditie
    • Heilige Herrie – bijbelteksten en popmuziek
    • Aardbeving met kracht 5,0 treft Tibet’s Xizang

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.