Boeddhisten en islamitische soefi’s, wat hebben die met elkaar? Van 28 tot en met 30 november 2019 zal er in het Maitreya Instituut in Loenen (Gld) een wel heel bijzondere retraite plaatsvinden. Boeddhisten en islamitische soefi’s zullen in spirituele vriendschap leren van elkaar over boeddhistische meditatie en mantra’s , soefi contemplatie en Dhikr recitaties in een ongedwongen sfeer. Voorafgaand zal er op woensdagavond 27 november een uitwisseling plaats hebben in het Maitreya Instituut aan de Tilanusstraat in Amsterdam.

Ven. Losang Gendun, monnik en leraar bij het Maitreya Instituut, organiseert deze retraite. Wat zijn zijn beweegredenen? Wat is het belang van deze interreligieuze bijeenkomst?

Ven. Losang Gendun: ‘Sinds 2500 jaar debatteren hindoes en boeddhisten over bestaan van een ziel (Atman), God (Brahma) en of een Brahmaan wordt bepaald door zijn kaste of spirituele realisatie. Deze verschillen zijn zelfs groter dan tussen de Abrahamistische tradities en westerse atheïsten, omdat ze bepalend zijn voor onze visies op bevrijding (moksha) van geconditioneerd en stressvol bestaan (samsara).

Desondanks noemden we elkaars tradities Dharma, accepterend dat we deel uitmaken van eenzelfde samenleving en dat we beiden streven naar het welzijn van anderen. In het verre verleden studeerden we aan elkaars universiteiten (Nalanda), bezochten gezamenlijke heilige plekken (Varanasi), en mediteerden we samen (Ellora grotten).

Later voegden zich daar joden, christenen en moslims bij. Hoewel soms met wisselend succes laat het evenwel zien dat, in samenwerking, we doelen kunnen nastreven die ons overstijgen en dat bovendien in dialoog onze tradities konden groeien, verdiepen en diversifiëren.

Om samen te bidden, mediteren, liefhebben en sociale doelen na te streven hoeven we het niet altijd eens te zijn. Sterker nog, de waardering voor unieke eigenschappen van de ander kan de mens doen groeien in de waardering voor zijn eigen traditie.

Met andere woorden, gedurende de lezing in Amsterdam en de retraite in Loenen zullen Sheikha Nur en ik zij aan zij zittend als broer en zus, proberen schoonheid te spreken, inzicht te tonen en te dromen over een toekomst die alternatieven biedt voor polarisatie, vervreemding en onbegrip.’

Dansende Derwisjen uit Istanbul treden in Loenen op.

Wat hebben soefi’s en boeddhisten met elkaar gemeen?

‘De culturen in het Midden-Oosten en Azië behouden, te midden van het geweld aan consumentencultuur, een waardering voor onvoorwaardelijke gastvrijheid; dat een bezoeker een huis eer aan doet. Dat is de context waarin wij elkaar reeds zes jaar ontmoeten. Als stromingen die directe ervaring benadrukken boven schrift en rede, delen we een rijkdom aan contemplatieve methoden en inzichten. Bovenal, het delen van onze tradities laat een visie van eenheid van alle leven en waardering voor diversiteit voelen waarbij de ander niet zozeer getolereerd wordt, maar als essentieel, noodzakelijk en kostbaar ervaren wordt.’

Wat verwacht u van de retraite?

‘Inspiratie. Het is een genot met Sheikha Nur samen te werken. Onze dialogen en lessen zijn geheel onvoorspelbaar, waarmee we altijd onontgonnen terrein verkennen. Het samenkomen van ons en de deelnemers creëert tegelijkertijd een veiligheid en een spanningsveld waarbinnen we voorbij ingesleten denkbeelden en zekerheden kunnen kijken naar wat er zoal in ons hart te vinden is. Als we iets van het plezier dat dit met zich meebrengt kunnen overbrengen hebben we wat mij betreft een geslaagde retraite in Loenen en lezing in Amsterdam.’

Wie zouden zeker moeten deelnemen?

‘Als ik de vraag omdraai, ‘wie zou er niet moeten deelnemen?’, zou mijn antwoord ‘niemand’ zijn. Zeker mensen die van geleefde spiritualiteit houden, die naast interesse in de verschillende tradities de hand willen uitstrekken naar de ander, en kunnen genieten van een onvoorspelbaar verloop zijn zeer welkom.’

Is dit een eenmalig gebeuren?

‘Sheikha Nur en ikzelf behoren tot een internationaal netwerk van spirituele leiders en leraren, die de handen ineen hebben geslagen als antwoord op het toenemende extremisme en sektarisch geweld. De retraites zijn één van de initiatieven die we ondernemen en waarvan we hopen die ieder jaar te kunnen blijven verzorgen binnen het Maitreya Instituut.’

Voor verdere informatie over de lezing: https://www.maitreya.nl/amsterdam-nur-artiran-losang-gendun.htm

en over de retraite: https://www.maitreya.nl/loenen-interfaith-retreat.htm