• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » ‘Aanwezigheid van vrouwen in het boeddhisme opnieuw herzien’

‘Aanwezigheid van vrouwen in het boeddhisme opnieuw herzien’

18 juli 2019 door de redactie

‘Net als veel andere grote religies is het boeddhisme vrij nadelig geweest voor vrouwen, en toch kan het boeddhisme vrouwen vrijheid, waardigheid en vrede bieden. Het hangt allemaal af van hoe het boeddhisme wordt beoefend en veel daarvan hangt af van het initiatief, de moed en de verbeeldingskracht van vrouwelijke beoefenaars, in het bijzonder van hen die de pioniers zijn van een genderneutrale en gendervrije manier om het boeddhisme te begrijpen en te beoefenen.’

Dat stelt Sónia Gomes, PhD, internationale adviseur voor Lotus Heart, een NGO die de Nepalese overheid helpt bij het verbeteren van de gezondheid, het onderwijs en het levensonderhoud van de achtergestelde bevolkingsgroepen van het land in een recent artikel in Global Buddhist Door.

Gomes: ‘In de overlevering van de vroege boeddhistische canon, de Tipitaka, staat Sujata bekend als de vrouw die Siddhartha Gautama van voedsel voorzag. Deze eenvoudige daad van vriendelijkheid van haar kant redde zijn leven omdat hij op het punt stond om flauw te vallen van de extreme ascese die hij zes jaar lang had beoefend. In deze zin kunnen we Sujata herkennen als de eerste leken discipel van Shakyamuni Boeddha, ook al waren het formeel de kooplieden Trapusha en Bhallika die voor het eerst hun toevlucht zochten bij de pas verlichte Boeddha. Sujata was al een toegewijde van Siddhartha Gautama voordat hij verlicht werd, zoals zij van hem had gehoord toen hij in haar omgeving was. Hun ontmoeting was een keerpunt voor Sujata’s leven en voor Gautama, die in die tijd ascese beoefende. Haar offer markeerde een nieuwe benadering van de realisatie die de bedelmonnik ertoe bracht om verlichting te bereiken en de Gezegende te worden.’

Gomes zegt dat Sujata, die het leven van de Boeddha redde en de overdracht van het boeddhisme in deze wereld verzekerde, daar voor niet de nodige erkenning ontving. Als ze een man was geweest zou ze vereerd kunnen zijn als een bodhisattva. Veel vrouwen zoals zij hebben door de geschiedenis heen ongemerkt een soortgelijke weg bewandeld.

Gomes zegt dat het tijd wordt om de aanwezigheid van vrouwen in het boeddhisme opnieuw te herzien. In het Tibetaans boeddhisme zijn er veel personificaties van vrouwelijke wijsheid. Een van de meest geprezenen is Arya Tara, de prinses die over alle beoefenaars waakt en hen beschermt. Ze werd door een meester geadviseerd om te bidden voor een mannelijke wedergeboorte, want als man kon ze het Boeddhaschap bereiken. Ze weigerde dit te doen, en beloofde zich te manifesteren en een Boeddha te worden in een vrouwelijk lichaam.

Het systeem van patriarchaat als het echte obstakel…

Gomes: ‘Machtsmisbruik is altijd al een groot menselijk probleem geweest, en het patriarchaat is een wijdverbreid machtsmisbruik. Maar een van de meest gewelddadige aspecten van de patriarchale macht is de automatische en veronderstelde macht van mannen over vrouwen. Hoewel men wil waken tegen en op zijn hoede zijn voor machtsmisbruik, lijkt een volledig egalitaire samenleving waarin niemand meer invloed, prestige of zelfs rijkdom heeft dan wie dan ook, volstrekt onmogelijk. Het gaat er niet om de sociale hiërarchie af te schaffen, wat realistisch gezien onmogelijk is, maar om een humaan systeem op te zetten waarin de hiërarchie wordt gematigd en de geslachten als gelijken met elkaar omgaan.

Omdat het diepgewortelde systeem van patriarchaat de mens al in een machtspositie in de samenleving plaatst (nog voor hij in een institutionele machtspositie is gekomen, of het nu in het bedrijfsleven, de overheid, de religie of de media is), is dit geen gemakkelijke oproep om te doen. Bevoorrechte groepen geven niet gemakkelijk de macht op en kunnen zich psychologisch en instinctief van een dergelijke stelling afkeren. Als we echter goed kijken naar veel van de misstanden in deze systemen, dan gebeurt dat nadat een leraar een bepaalde mate van populariteit heeft bereikt waardoor ze zich volstrekt onoverwinnelijk voelen. En de mensen en structuren om hen heen – collega’s, volgelingen, uitgevers en nu ook sociale media kanalen – helpen om die illusie in stand te houden.’

Gomes zegt dat het niet genoeg is om in een vrouwelijk lichaam geboren te worden om de kracht van vrouwelijke wijsheid te realiseren. Ze pleit voor het terugbrengen van het ‘heilige vrouwelijke’ aspect naar de hedendaagse tijd. Dat concept, zo vindt Gomes, waardeert het vrouwelijke principe (samen met dat van het mannelijke) als co-equivalente en fundamentele aspecten van het transcendente. Dit paradigma richt zich op het lichaam van de vrouw, haar emotionele, fysieke en psychologische cycli, en geeft richtlijnen over hoe vrouwen zich opnieuw kunnen harmoniseren en integreren met de natuur en het spirituele vlak. Het heilige vrouwelijke streeft er volgens haar naar om een natuurlijke en oude wijsheid te herontdekken die in het dagelijks leven de waarden van het archetypische vrouwelijke in het sociale, persoonlijke, religieuze, culturele en educatieve veld herontdekt, en nog veel meer.

Gomes: ‘De beweging van het heilige vrouwelijke heeft de laatste jaren een impuls gekregen door een groeiend gevoel van urgentie voor verandering. Te lang is onze ervaring van de wereld gekleurd door mannenstemmen en door de uitsluiting en onderdrukking van het vrouwelijke hebben we uiteindelijk een “mannelijk negatief” ervaren. Deze exclusieve, dogmatische obsessie met het ontketenen van mannelijkheid en het onderdrukken van vrouwelijkheid heeft geleid tot de ineenstorting van waarden met betrekking tot zorg, geïntegreerde gezondheid, onderwijs, relaties, gemeenschap, vereniging, ecologie, kunst en natuurlijke spiritualiteit. Een overweldigende prioriteit werd toegekend aan de zorgen over de economie, de externe macht, oorlog en imperialisme, onenigheid, concurrentie en de uitbuiting van mensen en de natuur. De mensheid werd gefocust op het uiterlijk, op het materiële en fysieke, terwijl ze het innerlijke, het innerlijke leven en, het meest tragische, het spirituele geweten vergat. Ik ben van mening dat de moderne samenleving alleen vooruit kan gaan als vrouwen die in de samenleving leven, worden gezien als werkelijk menswaardige mensen met een scala aan verlangens, hoop, tekortkomingen en bijdragen die ze te bieden hebben.’

Sónia Gomes, PhD, is een internationale adviseur voor Lotus Heart, een NGO die de Nepalese overheid helpt bij het verbeteren van de gezondheid, het onderwijs en het levensonderhoud van de achtergestelde bevolkingsgroepen van het land. Ze is de oprichter en CEO van Spaso Zen wellnesscentra in Portugal en een Global Goodwill Ambassadeur (voorzitter van Portugal).
Bron Global Buddhist Door.

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme, Geluk, Misbruik, Zorg Tags: Boeddhisme, mannen, mannenstemmen, onderdrukking, rechten, spiritualiteit, uiterlijk, uitsluiting, vouwen, waarden, zorg

Lees ook:

  1. Communistische partij China: intensivering van inspanningen om het Tibetaanse boeddhisme onder controle te krijgen
  2. Spiritualiteit in de zorg
  3. Thailand: dertien staatsgrepen in een dozijn
  4. Tina Turner – ‘hoe we kiezen in nare situaties is belangrijk’

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Wulf zegt

    19 juli 2019 om 11:21

    In het Westers Boeddhistische om ons heen valt me juist de gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen op.

    • Joop Ha Hoek zegt

      19 juli 2019 om 11:46

      Dat was me nog niet opgevallen met al die zaken van ontucht, seksueel wangedrag en machtsmisbruik door mannen boeddhisten jegens vrouwen boeddhisten. Wie de leraar tegenspreekt heeft geen leven.

  2. Ruud van Bokhoven zegt

    19 juli 2019 om 12:29

    Mannen en vrouwen zijn nu eenmaal verschillend en dat is maar gelukkig ook, want als beiden niet bestonden dan was de mens er niet geweest in zijn hoedanigheid als nu.
    Een vrouw is niet alleen van uiterlijk iets anders dan de man, maar ook innerlijk en dat kan waardevol zijn in beslissingen door een iets andere kijk op een situatie.
    Kortom, zowel man en vrouw zijn waardevol in het leven en de maatschappij, we zijn medemens en verdienen beiden respect van elkaar, hetgeen helaas op nog teveel plaatsen in de mannenmaatschappij niet zo gezien wordt en de vrouw zelfs het slachtoffer is van onderdrukking, seksueel geweld en uitbuiting.
    Gelukkig zijn er in het Boeddhisme verbeteringen op dit gebied al ben ik van mening dat een Boeddhist die ieder mens als zijn medemens beschouwd en het geluk wenst dit nooit als een punt van verschil had moeten zien.
    Namesté.

  3. Gerry Verbeek zegt

    19 juli 2019 om 18:19

    Wat een apart stuk tekst. Onmenswaardige mensen? Ik pleit er voor dat VOOR ALLES vrouwen zichzelf gaan zien als volwaardige mensen. Of de moderne samenleving vooruit gaat zal mij verder een worst zijn.
    (Al dan niet vegetarisch) Gerry Verbeek – geslacht v.

  4. zeshin zegt

    20 juli 2019 om 13:24

    Wie bestempelt jou als vrouw, man of mens?
    Als je mij dit vertelt buig ik uit diep respect voor je.

Primaire Sidebar

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
27 mrt
Wekelijkse Zen in Twente meditatie avond op maandag
27 mrt 23
28 mrt
Meditatiecursus in de Dhammakaya traditie
28 mrt 23
28 mrt
Vipassana meditatie Rotterdam
28 mrt 23
Rotterdam
29 mrt
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
29 mrt 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt

    Kees Moerbeek - 19 maart 2023

    Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.

    Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen

    Kees Moerbeek - 12 maart 2023

    Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.

    Het jaar 2023 – dag 66 – vlokjesneeuw

    Joop Ha Hoek - 7 maart 2023

    KNMI regen en natte sneeuw. Somewhere over the rainbow, skies are blue. Take care out-there.

    Spelen met oneindigheid, verrassende figuren en patronen

    Erik Hoogcarspel - 6 maart 2023

    Hoe zit het nu met het oneindige? Om te beginnen merkt Zantema op dat er verschillende soorten oneindigheid bestaan. Als voorbeeld noemt hij het zogenaamde Hilbert-hotel, vernoemd naar de wiskundige David Hilbert. Dit is een denkbeeldig hotel met oneindig veel kamers. Als deze allemaal bezet zijn en er meldt zich een nieuwe gast, dan zou hij of zij op het eerste gezicht geen kamer kunnen krijgen. Dit lukt echter wel met een bepaald trucje: laat iedere gast verhuizen naar de kamer ernaast. Deze is er altijd, anders zouden er niet oneindig veel kamers zijn. De eerste kamer komt dan vrij.

    Hoe zen is Zuid? De weg van de vier geloften met een bus vol ikken.

    Erik Hoogcarspel - 2 maart 2023

    De schrijfster, Hanneke Dijkman, is lerares zenmeditatie en woont in Rotterdam Zuid, in de wijk Vreewijk. Als Rotterdammer vraag je je dan af zen in Zuid ‘ken dit wel?’ Zuid is namelijk het jongste en armste deel van de stad, de plaats waar in het begin van de vorige eeuw arme landarbeiders uit Zeeland en Friesland kwamen wonen om in de haven te werken. De Rotterdammers aan de linker Maasoever hadden het toen over de ‘boeren’, die een geit op zolder hadden en in klederdracht liepen. Dit is natuurlijk nogal overdreven, maar Zuid heeft de reputatie van een verzameling probleemwijken nooit helemaal van zich af kunnen schudden.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Wereldwijd blinddoeken wetenschappers standbeelden en eisen klimaatactie
    • Guy – De aandacht van satipatthana (2)
    • Ludo – Eén
    • Bhutan: ‘Bruto Nationaal Ongeluk voor 140.000 verzwegen vluchtelingen’
    • Het verkennen van Bhutans spirituele erfgoed, boeddhistische tradities

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens