• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Feiten en de liefde ervoor

Feiten en de liefde ervoor

15 april 2019 door gastauteur

Op 12 april schreef André Droogers in deze krant met overtuiging over de betrekkelijkheid van feiten. Zijn stuk is een pleidooi om de waarden te laten spreken. Ik ben het roerend met hem eens. Het zou eens wat zijn om dat in een discussie echt te zeggen: “Zullen we de waarden laten spreken?” Toch, pace broeder Droogers, wil ik nu de betrekkelijkheid van zijn visie laten zien en een pleidooi schrijven vóór feiten en de liefde voor feiten, voor de werkelijkheid.

Tekst Maarten van den Driest

Welke waarden laten wij spreken? Zijn dit egocentrische of ruime waarden? Wie een enge cirkel van empathie heeft, kiest op bestendige wijze voor de belangen van het zelf en de directe naasten. Er bestaan veel mensen die op willen komen voor hun eigen zelf, hun gezin, hun wijk of stad, hun land. Zij vinden feiten genoeg in de wijde werkelijkheid om hun betogen mee te ondersteunen. Anders verzinnen zij ze wel. Er bestaan ook heel wat mensen – minder? – die een ruimere cirkel van empathie hebben en waardes als medemenselijkheid en mededogen vooral laten spreken. Ook zij vinden voorbeelden genoeg om desgewenst hun gelijk te halen.

André Droogers heeft gelijk als hij zegt dat feiten ‘iemands feiten’ zijn en verzameld in een subjectieve context? Altijd? Nou, nee. Wel heel vaak, natuurlijk. Echter, sommige dingen zijn domweg waar. De aarde draait om de zon en niet andersom, de wereldgeschiedenis is langer dan een paar duizend jaar en niet alle boeddhisten zijn even vredig van gedrag. Dingen die domweg waar zijn betreffen niet alleen de wis- en natuurkunde maar ook de psychologie en zelfs spirituele systemen. Je moet er soms even naar zoeken maar ze zijn er.

Kunnen we feiten betwijfelen? Ja zeker en, zoals Popper inderdaad opmerkte, moeten we ze proberen te falsifiëren. Hier is echter een grens aan. Zodra we aan 99,9% zekerheid zijn – bij wijze van spreken – dan heeft verder twijfelen vaak niet zoveel zin. In mijn boekje De Ware Weg betoogde ik al dat ook twijfel een reden zou moeten hebben. Ik bedoel daarmee dat het bijzonder weinig zin heeft om op de stoel van de Ivoren Toren-filosoof te kruipen en bij elk feit te zeggen ‘En toch weet je het niet 100% zeker!’ Ja, en dan?

Er zijn dus feiten. We weten bijna niets van wat er precies gebeurde op de hele jonge aarde. Er zou vier miljard jaar geleden een ruimtestation met alien vakantiegangers om ons heen kunnen hebben gecirkeld. Hey, ik kan niet bewijzen dat het niet zo is! We hebben wel rotsblokken van ongeveer zo oud. Het is dus ondubbelzinnig zeker dat er toen een aardkorst was. Wat dichter bij huis en wat interessanter voor de gemiddelde lezer wellicht kunnen we opmerken dat boeddhistische meditatie echt helpt. Het is vaak genoeg geprobeerd en vaak genoeg met succes. Er zitten wat haken en ogen aan maar dat betekent alleen maar dat je zorgvuldig en nauwkeurig moet zijn als je iets beweert. We kunnen ondubbelzinnig zeker zijn dat de door rechtse politici nog steeds zo gepropageerde ’trickle down economics’, ook wel bekend als Reagonomics, niet werkt zoals beweerd wordt dat het werkt. Het is vaak genoeg geprobeerd. Soms doet je wereldbeeld er niet toe.

Om de hele discussie over feiten los te laten en over te stappen op een synthese tussen Droogers idee en het mijne wil ik wijzen op de werkelijkheid. Wat wij er ook van maken, welke saṅkhāra wij nu weer in ons hoofd hebben, er is een werkelijkheid. Wij hoeven die niet eens te kennen, menig mens leeft van wieg tot graf (als) in een droom. Toch bestaat het universum op de een of andere manier en niet op een andere. Waar zowel echte goed begrepen, zuivere wetenschap als de goed begrepen Boeddha naar verwijzen is open staan voor, interesse in een zelfs liefde voor die werkelijkheid. Laat dit de waarde zijn die spreekt! Laten we ons met een milde, open, niet-oordelende houding opstellen tegenover de werkelijkheid en als het ware zeggen: Kom maar, toon me maar wat is, wat dat ook is, of mij dat nou uitkomt of niet, of ik er gelukkiger van word of niet, of ik gelijk heb of niet. Dat alles geef ik op. Dat alles laat ik los, laat ik varen.

Welke waarden laten we nog meer spreken? Compassie en inzicht? Hopelijk. Een open, nieuwsgierige houding tegenover de werkelijkheid zorgt echter als vanzelf voor ontspanning en geeft deze prachtige (boeddhistische) waarden ruimte om te groeien en te bloeien.

Maarten van den Driest (43), Leiderdorp, denkt wel eens na en zoekt oefening op in alle dingen. Hij is stichter van sahāyadhammamitta, een bescheiden wiki over boeddhisme. Boeddhisme is de religie die voortgekomen is uit de 45 jaar lange prediking van Siddhattha Gotama, beter bekend als de Boeddha, die leefde in wat we nu het noorden van India en Nepal zouden noemen, ongeveer 2500 jaar geleden. De leer van de Boeddha geeft een antwoord op de vraag waarom mensen lijden, stelt dat dit niet nodig is en geeft een praktische methode om hier een einde aan te maken. sahāyadhammamitta betekent ‘volgeling die een vriend van de Leer is’ in het Pāḷi. Vriendschap is belangstelling en warmte, mildheid en trouw, ook als het tegenzit. Vriendschap heb je niet met een wetboek.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme Tags: André Droogers, compassie en inzicht, feiten, Maarten van den Driest, waarden

Lees ook:

  1. Keuzevrijheid
  2. Forum
  3. Spreken feiten voor zich?
  4. Maarten van den Driest – het belang van mettā

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
24 mrt
Zen Weekend
24 mrt 23
26 mrt
Kum Nye Yoga op Zondag Serie | Online | Start 26 maart
26 mrt 23
26 mrt
Filmmiddag
26 mrt 23
26 mrt
Medicijnboeddha ceremonie | Live en Online
26 mrt 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt

    Kees Moerbeek - 19 maart 2023

    Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.

    Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen

    Kees Moerbeek - 12 maart 2023

    Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.

    Het jaar 2023 – dag 66 – vlokjesneeuw

    Joop Ha Hoek - 7 maart 2023

    KNMI regen en natte sneeuw. Somewhere over the rainbow, skies are blue. Take care out-there.

    Spelen met oneindigheid, verrassende figuren en patronen

    Erik Hoogcarspel - 6 maart 2023

    Hoe zit het nu met het oneindige? Om te beginnen merkt Zantema op dat er verschillende soorten oneindigheid bestaan. Als voorbeeld noemt hij het zogenaamde Hilbert-hotel, vernoemd naar de wiskundige David Hilbert. Dit is een denkbeeldig hotel met oneindig veel kamers. Als deze allemaal bezet zijn en er meldt zich een nieuwe gast, dan zou hij of zij op het eerste gezicht geen kamer kunnen krijgen. Dit lukt echter wel met een bepaald trucje: laat iedere gast verhuizen naar de kamer ernaast. Deze is er altijd, anders zouden er niet oneindig veel kamers zijn. De eerste kamer komt dan vrij.

    Hoe zen is Zuid? De weg van de vier geloften met een bus vol ikken.

    Erik Hoogcarspel - 2 maart 2023

    De schrijfster, Hanneke Dijkman, is lerares zenmeditatie en woont in Rotterdam Zuid, in de wijk Vreewijk. Als Rotterdammer vraag je je dan af zen in Zuid ‘ken dit wel?’ Zuid is namelijk het jongste en armste deel van de stad, de plaats waar in het begin van de vorige eeuw arme landarbeiders uit Zeeland en Friesland kwamen wonen om in de haven te werken. De Rotterdammers aan de linker Maasoever hadden het toen over de ‘boeren’, die een geit op zolder hadden en in klederdracht liepen. Dit is natuurlijk nogal overdreven, maar Zuid heeft de reputatie van een verzameling probleemwijken nooit helemaal van zich af kunnen schudden.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2023 – dag 83 – hondenkind
    • De boeddhistische blik – dochters en vaders
    • Ksaf – De drie biggetjes van het ego
    • VrijdagZindag – Speel goed
    • China opent onderzoekscentrum in bezet Tibet om ‘nationaal bewustzijn’ onder Tibetanen te bevorderen

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens