Op steeds meer plaatsen in Nederland en België hebben sangha’s en boeddhistische organisaties plannen om een eigen onderkomen te creeren. In veel gevallen lukt dat niet door geldgebrek of slechte organisatie. In Utrecht is een kerk aangekocht die wordt omgebouwd tot een Chinese boeddhistische tempel. In Purmerend kocht de Thaise boeddhistische gemeenschap een buurthuis om daar een tempel in te vestigen. Ook in Leeuwarden krijgen zen boeddhisten een eigen onderkomen: Het Dharmahuis.
Dharmahuis Leeuwarden, gelieerd aan de Noorder Poort in Wapserveen, biedt sinds 2003 cursussen zenmeditatie aan. Tot nu toe is er steeds een ruimte gehuurd waarvan beperkt gebruik gemaakt kon worden. Er is behoefte om de activiteiten uit te breiden en om een herkenbare basis te creëren. Tenjo Schröder, de leraar van het Dharmahuis, heeft aan de Tuinen 15 in de Friese hoofdstad een pand kunnen kopen waarin het Dharmahuis gebruik kan maken van de ruimte op de begane grond.
Dit is een mooie kans om een thuis te creëren voor iedereen die zen wil beoefenen. Een plek waar in stilte gemediteerd kan worden. Om dit te realiseren zijn wel aanpassingen en een kleine verbouwing nodig. De aankoop van de kerk in Utrecht kostte een half miljoen, het buurthuis in Purmerend iets meer. Daarbij vergeleken zijn de kosten van het gereedmaken van de meditatieruimte in Leeuwarden een peulenschil: 25.000 euro, waarvan al 18.000 euro binnen is. De rest wil de organisatie binnen brengen door fondsenwerving, donaties en het leveren door gulle gevers en deuren en verf en zo.
Er moet een entree met garderobe komen, een vrije opgang naar boven, sanitair, aanpassingen aan elektra en de verwarming, vloerisolatie, voorzieningen in verband met de brandveiligheid, schilderwerk en inrichting van de meditatieruimte.
Het Dharmahuis Leeuwarden biedt gelegenheid voor de beoefening van zenmeditatie. Sinds 2003 verzorgt ze cursussen zenmeditatie in Leeuwarden en later ook in Moddergat. Op 23 juni 2014 is de Stichting Dharmahuis Leeuwarden opgericht.
In zenmeditatie staat de oefening in éénpuntige gerichtheid centraal. Door onze aandacht in de meditatie op één punt te richten, bijvoorbeeld de ademhaling, zal ons denken rustiger en helder worden. We zijn dan beter in staat om in ons dagelijks leven adequaat te handelen en we krijgen inzicht in wat echt belangrijk is voor ons. Gaande weg kan zich een levensstijl ontwikkelen die in harmonie is met onszelf en de wereld om ons heen. Op deze manier kunnen we elkaar werkelijk een helpende hand bieden.
Het Dharmahuis maakt deel uit van het International Zen Institute of America and Europe (IZIAE).
De activiteiten in het Dharmahuis worden begeleid door Anshin Tenjo Schröder. Vanaf zomer 1999 tot eind 2004 was zij als unsui (zen-boeddhistische non) in training bij zenmeester Jiun Hogen, roshi in het International Zen Center Noorder Poort in Wapserveen. Sinds 2005 vervolgt Tenjo haar zenweg als begeleidster in het Dharmahuis. In 2010 werd zij door Jiun roshi tot zenleraar gewijd. Zij neemt regelmatig deel aan intensieve trainingprogramma’s bij Jiun Hogen, roshi.
Voordat de in Rotterdam geboren Tenjo aan haar zentraining begon heeft ze de Akademie voor Ekspressie en Kommunikatie doorlopen en heeft ze als hulpverleenster gewerkt in het Blijf van m’n lijfhuis in Leeuwarden.
Ciska Matthes stak haar licht op bij Tenjo Schröder over de plannen voor het Dharmahuis. Beide kennen elkaar van retraites op de Noorder Poort. Het gesprek ging over praktische zaken, bijvoorbeeld, hoe richt je een zendo in.
Stichting Dharmahuis Leeuwarden krijgt de beschikking over de begane grond van het pand Tuinen 15 en heeft geld nodig voor de verbouwing. Waarom is de verbouwing nodig?‘
Op dit moment is de winkel één grote ruimte, dus als je de deur binnenkomt sta je direct in de winkel. Als dat de zendo wordt is het nodig dat er eerst een halletje met garderobe komt voordat je de ruimte binnen gaat. De opgang naar boven is achter de winkel. Als de zendo verhuurd wordt aan andere groepen voor een avond of een dag, kan ik niet naar binnen of naar buiten, omdat ik op de eerste etage woon. Er moet dus iets gemaakt worden waardoor ik naar boven of beneden kan zonder door de zendo te lopen. Het is nodig dat er een toilet op de begane grond komt, die is er op dit moment niet. Er ligt een mooie houten vloer in het pand, maar die is niet geïsoleerd. ‘s Winters kan de vloer aardig koud worden waardoor het niet aangenaam is om op te zitten en het scheelt natuurlijk in de stookkosten. In het bouwbesluit is de eis dat het plafond 30 minuten brandwerend moet zijn. Er zit nu een systeemplafond in en dat voldoet niet. Dat moet er uit en dan gips tegen het oorspronkelijke plafond. Voor zover we dingen zelf kunnen doen zullen we dat doen, zoals het schilderwerk en het systeemplafond er uit halen.
Wat is je missie? Wat is je droom – wat zie je voor je?
‘’ Leuk om je het beeld te schetsen dat ik voor me zie als diepe wens. Ik zou me graag in willen zetten om het Dharmahuis een plek te laten zijn waar mensen kunnen zijn om in stilte te oefenen in wakker zijn. Dat mensen zich betrokken voelen bij elkaar en het Dharmahuis zodat we het samen kunnen verzorgen en in stand houden.
Op dit moment zijn er twee wekelijkse groepen in Leeuwarden met in totaal 20 tot 25 mensen. De afgelopen jaren is dat vrij constant gebleven. Met een eigen pand zijn er ideeën voor nieuwe activiteiten zoals zen voor kinderen, een groep overdag, meditatie in de ochtend van bijv. 7.30 – 8.30 uur, maandelijkse groep voor boekbespreking, een groep voor mensen die herstellen van kanker, zendag, zenweekend. Hoe groot de belangstelling voor deze activiteiten is moet in de praktijk blijken. Gaandeweg wil ik intunen op de behoefte die er is. Misschien ook gewoon tijden dat de zendo open is zodat mensen naar binnen kunnen om op individuele basis te zitten. Ik woon er boven en kan dus een oogje in het zeil houden.
Het pand heeft twee mooie etalages aan weerszijde van de ingang. Eén etalage willen we verstild inrichten met een Boeddha en de sfeer van een Japanse rotstuin. In de andere kunnen we onze activiteiten kenbaar maken en kunnen we ook meditatieartikelen te koop aanbieden. Ik kan zelf de meditatiematten en kussens maken. Er was een new age-winkel in Leeuwarden, maar die is verdwenen. Mijn inschatting is dat we, door duidelijk zichtbaar aanwezig te zijn, meer mensen zullen aantrekken. Daar zullen natuurlijk ook veel snelle gelukszoekers bij zijn, maar dat zal zich vanzelf uitschiften.
De tijden dat we de zendo niet gebruiken willen we de ruimte zoveel mogelijk verhuren. Aan de achterkant van de zendo is een mooie opkamer, die we als theekamer willen gebruiken. Er zit een antieke schouw in en de ruimte is heel sfeervol. Daaronder is een souterrain (ook sfeervol), waar matten, kussens en stoelen opgeslagen kunnen worden. Ons plan was om hier twee toiletten te maken, maar gezien onze inkomsten zullen we dat moeten uitstellen. Er komt 1 toilet bij de entree.
Wie is Tenjo? Wat is je oefening? Waar geloof je in? Hoe zie je de overdracht van de Dharma of de oefening die je wilt overdragen? Ben je puur Noorderpoort Zen?
Wie Tenjo is weet ik niet. Het blijkt, denk ik, uit wat ik doe en dat is ieder moment weer anders.
De eerste dag dat ik op de Noorder Poort was, december 1996, werd ik geraakt in het besef dat er iets is ‘voorbij’ goed en kwaad, ‘voorbij’ tegenstellingen en begrippen. Ik ervoer dat als een gebied van onweerlegbare werkelijkheid. Over alles in de relatieve werkelijkheid valt te twisten, maar daar niet over. Het was een ingrijpende ervaring waarvan ik wist, dat ik alles dat ik had in wilde zetten om daar van uit te leven. Dat was toen en dat is nog steeds mijn motivatie en inspiratie voor wat ik doe.
In de loop van de tijd heb ik natuurlijk geleerd dat er heel wat komt kijken om die weg te gaan. Verlangens, oordelen, gehechtheden, conditioneringen…Als duveltjes uit een doosje springen ze voor me en leiden ze me af.
Mijn oefening, en dat wat ik wil overdragen, is om mezelf steeds weer terug te brengen naar het ‘ongekende’, die onweerlegbare werkelijkheid. Op deze weg vormen de tien bodhisattva geloften, de vier edele waarheden en vele andere aspecten van de boeddhistische leer waardevolle richtlijnen. Liefdevol aanwezig zijn in het besef dat we allemaal; mensen, planten, dieren, stenen…onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
Om mezelf en degenen die ik begeleid geen zand in de ogen te strooien en om niet van het pad af te raken, vind ik het belangrijk om in een traditie te staan. Ik krijg daar begeleiding en kan mezelf toetsen. Het is de traditie van de Noorder Poort, geleid door zenmeester Jiun roshi.’
Meer informatie over het Dharmahuis http://www.dharmahuis.nl/actie_pagina.html
Sjoerd Windemuller zegt
:-)