Eind november 2013, het eerste jaar dat ik voor het Boeddhistisch Dagblad schreef, had ik mijn tempé-pizza-recept ook al in deze rubriek gedeeld. Maar dit recept verdient een bredere bekendheid, vandaar dat ik er nu op terugkom. Het recept van vandaag is een variatie op het origineel, met onder meer aubergine in plaats van champignons.
Achter dit recept zit een verhaal dat hier nog niet verteld is. Ik heb deze pizza voor het eerst gegeten in 1991 in Ottawa, Canada, waar ik als veelbelovende jonge wetenschapper mijn onderzoek op een congres mocht presenteren. Ik logeerde met nog een Belgische collega bij een Canadese collega, die daarvóór in het kader van zijn promotieonderzoek een tijdje bij ons op het Rijksinstituut voor Natuuronderzoek te gast was geweest. Hij kookte heerlijke vegetarische maaltijden voor ons, ik was er van onder de indruk. Van hem heb ik het recept gekregen – hij had het weer van vrienden -, en ik maak het dus al sinds 1991. De veelbelovende jonge wetenschapper die ik was kreeg in de jaren daarna twee kinderen en een auto-immuunziekte, de wetenschappelijke carrière werd grotendeels in de kiem gesmoord. Maar ik ben er nog, ouder en wijzer, en het recept heb ik nog, en ik maak het nog steeds. Had ik al verteld dat ik het Boeddhistisch Dagblad vaak als naslagwerk gebruik? Ik ben misschien wel mijn trouwste lezer als het gaat om oude recepten. Veel sneller dan bladeren door mijn slordige mapjes en schriftjes en stapeltjes kopieën is het om mijn eigen recepten even te googelen.
Het gerecht staat niet in een handomdraai op tafel, maar met volle aandacht deeg kneden en groente snijden is een mooie vorm van kookmeditatie, en terwijl het deeg rijst kan al het andere gedaan worden.
Plantaardige pizza met tempé dus (voor 4 personen)
Voor het pizzadeeg (maak gerust een dubbele portie voor 2 dagen):
- 250 gram meel
- ½ zakje gist
- ½ theelepel zout
- 125 ml lauwwarm water, of zoveel als nodig is voor een soepel deeg
- Scheutje olijfolie
Koop een pot of pakje kant-en-klare tomatensaus of maak het zelf met:
- Scheutje olijfolie
- 1 ui, gesnipperd, 1 stengel bleekselderij, in stukjes, 1 wortel, in stukjes, 1 teen knoflook
- Oregano, tijm, basilicum, rozemarijn, en/of salie
- 1 blik tomatenblokjes of gepelde tomaten, of een pak gepureerde tomaten (passata)
- 1 theelepel zout
Tempé vulling:
- 250 gram tempé, in blokjes
- Scheutje olijfolie
- 2 eetlepels Japanse sojasaus
- 2 eetlepels rijstazijn
- ½ theelepel chilipoeder, ½ theelepel komijn, ½ theelepel oregano, ½ theelepel paprikapoeder
- 2 teentjes knoflook uit de pers
Groentevulling:
- Scheutje olijfolie
- 1 ui in ringen
- 1 paprika in plakjes, kleur maakt niet uit
- 1 stengel bleekselderij, in plakjes
- Aubergine, in blokjes (of 1/2 bakje champignons, in plakjes)
- 2 teentjes knoflook, in plakjes
Garnering:
- Olijven, al dan niet in plakjes (kalamata olijven vind ik het lekkerst
Maak eerst het pizzadeeg. Kneed alle ingrediënten tot een soepel deeg en laat het op een warme plaats ca. 1 uur rijzen. Ik maak meestal een dubbele hoeveelheid, omdat het een gedoe is om een half zakje gist af te passen, en ik bewaar de helft. Gistdeeg is in de koelkast of een andere koele plek best lang houdbaar. Goed kneden voor gebruik en even op een warme plek laten narijzen.
Terwijl het deeg rijst maak je de tomatensaus. Eventueel kun je kant-en-klare tomatensaus gebruiken, of een ingevroren restje. Ik geef hier als voorbeeld de ingrediënten van mijn favoriete tomatensausrecept. De bereiding spreekt voor zich.
Roerbak de tempé enkele minuten in een wok of koekenpan in wat olijfolie, voeg dan alle overige ingrediënten uit het blokje tempé vulling toe en bak al omscheppend nog even door.
Roerbak in een andere pan (of dezelfde, als je de tempé apart hebt gezet) enkele minuten de groenten in wat olijfolie.
Verwarm de oven voor op de hoogste stand. Maak nu de pizza. Zelf maak ik het liefst dunne pizza’s door het deeg met de deegroller uit te rollen. De dunne pizza’s bak ik bij 250 graden, zo hoog als mijn oven aankan, in korte tijd gaar.
Doe het dun uitgerolde deeg op een ingevette bakplaat en bedek het met de tomatensaus, de tempé, de groenten, en de olijven. De baktijd hangt af van de temperatuur, de dikte van het deeg en de hoeveelheid vulling (ca. 6-15 minuten). Snij in stukken en serveer met een rauwkostsalade.
De volgende dag belegden we voor een makkelijke maaltijd de rest van het deeg met tomatenpassata uit blik, gegrilde groenten uit de diepvries, en plantaardige kipstukjes. Ook lekker. Maar het recept uit Ottawa is bijzonderder en roept bij mij fijne herinneringen op aan een andere tijd en plaats.