Op zaterdag 27 mei demonstreert Extinction Rebellion vanaf het middaguur voor de zevende keer vreedzaam op de A12 in Den Haag. De eis om direct te stoppen met alle fossiele subsidies wordt breed gedragen en krijgt extra gewicht doordat uit het laatste onderzoek van MeJudice blijkt dat het om veel meer dan 17,5 miljard euro per jaar gaat.
In sommige jaren loopt het bedrag op tot wel 30 miljard euro. Het meest recente IPCC-rapport is duidelijk. Nederland moet nu alles op alles zetten om de uitstoot van broeikasgassen terug te brengen naar netto nul. De afgelopen zes blokkades groeide het aantal demonstranten exponentieel. Ook dit keer wordt weer een verdubbeling verwacht.
XR-woordvoerder Anne Kervers: ‘In het syntheserapport schetst het IPCC een afschrikwekkend beeld. Doorgaan op de ingeslagen weg leidt tot 2,2 tot 3,5 graden opwarming. Nu, bij 1,2 graden opwarming is de situatie in het Mondiale Zuiden al extreem: jaarlijks sterven honderdduizenden mensen ten gevolge van de klimaat- en ecologische crisis. In 2022 stierven alleen al in Somalië 43.000 mensen door droogte. Toch ‘stimuleert’ onze regering de fossiele industrie jaarlijks met tot wel 30 miljard euro fossiele subsidies. Bizar beleid met vernietigende gevolgen.’
Dat duizenden mensen bereid zijn burgerlijk ongehoorzaam actie te voeren laat de urgentie van de klimaat- en ecologische crisis zien. Een einde aan fossiele subsidies is een redelijke eis, in lijn met het IPCC-rapport. Raki Ap, woordvoerder voor XR en de Free West Papua Campaign: ‘Nederland beloofde zeven jaar geleden, in 2015, te stoppen met fossiele subsidies, maar subsidieert olie-, gas- en kolenbedrijven nog altijd met bedragen tot 30 miljard euro per jaar. Het is onbegrijpelijk dat de regering volhardt in dit vernietigende beleid. De wetenschap is glashelder en daarnaast: je kunt de gevolgen van de klimaat- en ecologische crisis met eigen ogen zien. Er gaat geen week voorbij zonder een nieuwe klimaatramp en Inheemse mensen verliezen hun grondgebied, leefwijzen en levens door toedoen van de fossiele industrie. We blijven terugkomen, steeds met meer, net zo lang tot de regering doet wat nodig is.’
Demonstreren ‘within sight and sound’
Tijdens de laatste A12-blokkade werden waterkanonnen ingezet. Toch hielden de actievoerders van Extinction Rebellion vreedzaam stand. Bij alle A12-blokkades heeft Extinction Rebellion laten zien dat zij deze veilig en verantwoord kan laten verlopen. XR-woordvoerder en rechtenstudent Hannah Prins: ‘Waterkanonnen of niet: met de A12-blokkades staat Extinction Rebellion in haar recht. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft geoordeeld dat demonstreren mag ‘within sight and sound’ van degenen waartegen de demonstratie is gericht. Daarom demonstreren we op een plek die ertoe doet, de A12 tussen het ministerie van EZK en de tijdelijke Tweede Kamer. Een einde aan fossiele subsidies is een redelijke eis die ondersteund wordt door de wetenschap.’
Criminalisering van klimaatactie
In reactie op het groeiende succes van de A12-blokkades treedt het Openbaar Ministerie volgens XR buitensporig op. Acht geweldloze actievoerders zijn van hun bed gelicht op verdenking van ‘opruiing’. De regiezitting van die zaak kwam woensdag 22 maart voor de rechter en het besluit over de vragen die erin naar voren kwamen wordt op 4 april bekend gemaakt. Ondertussen heeft onderzoek van Investico en De Groene Amsterdammer in beeld gebracht hoe in Nederland omgegaan wordt met het demonstratierecht. Dat staat ernstig onder druk, onder andere doordat de politie te pas en te onpas gegevens opvraagt van demonstranten en hun families, activisten thuis opzoekt zonder goede reden en disproportioneel geweld inzet bij demonstraties. Ook leggen burgemeesters steeds meer en vaker ongeoorloofde beperkingen op aan demonstraties. Als kers op de taart bleek dat, voorafgaand aan de rechtszaak over ‘opruiing’, de politie onder de naam ‘Inge’ chat-groepen van Extinction Rebellion heeft geïnfiltreerd, een methode die tot nu toe alleen gebruikt werd bij mensen die van terrorisme verdacht worden.
