Over het verschil tussen dvaita, advaita en neo-advaita.
De Sanskriet term advaita vedanta is een verkorting van a-dvaita veda-anta en betekent letterlijk niet-tweeheid wijsheid-einde.
Advaita vedanta, non-dualisme, is de tegenhanger van dvaita vedanta, dualisme.
Het woord dualisme kan naar verschillende ideeën verwijzen:
Dat de mens uit twee onherleidbare substanties bestaat, lichaam en geest.
Dat de werkelijkheid uit twee onherleidbare substanties bestaat, stof en geest.
Dat de werkelijkheid uit twee onherleidbare tegenpolen bestaat, subject en object.
Dat de werkelijkheid uit paren van tegenstellingen bestaat: yin versus yang, satan versus god, het mannelijke versus het vrouwelijke, heerszucht versus overgave.
De Indiase leer dvaita vedanta heet dualistisch omdat de persoonlijke ziel, het persoonlijke bewustzijn, Atman, volgens deze hindoeïstische vedantaschool absoluut gescheiden zou zijn van de alziel, het albewustzijn, Brahman.
Volgens een andere Indiase leer met maar één letter meer, de advaita vedanta, is de individuele ziel, Atman, geen andere dan de alziel, Brahman.
Westerse varianten van de advaita vedanta worden collectief aangeduid met de term neo-advaita. Daarin zijn de uitheemse begrippen Atman en Brahman, die in onze cultuur geen wortel hebben geschoten, uit beeld verdwenen.
Neo-advaita richt zich op de relatie tussen ik en de wereld, op de relatie tussen gedachte en werkelijkheid en op het doorzien van dualistische denkgewoontes.
Dat zijn ook de hoofdthema’s van het Witboek Advaita en van de Agnosereeks.
