• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » De Facebook Sutta (SN 57.1)

De Facebook Sutta (SN 57.1)

29 november 2021 door gastauteur

Zo heb ik het mij voorgesteld. Op een keer verbleef de Gelukkige in Silicon Valley. Daar sprak hij de bhikkhus aldus toe: ‘Bhikkhus.’ ‘Eerwaarde heer,’ antwoordden ze.

‘Deze dingen moeten niet gecultiveerd worden met betrekking tot Facebook door iemand die weg is gegaan. Welke dingen? Gedachten van hebzucht, gedachten van afkeer, onwetendheid van filterbubbels. Iemand die het achtvoudige pad betreden heeft, houdt zich niet bezig met het plaatsen van individu-views, noch hunkert hij naar ‘likes’, noch heeft hij de verwaandheid ‘ik deel’.

door Bernat Font

‘Bhikkhus, wanneer een niet geïnstrueerd persoon met zijn apparaat een post gewaarwordt, die een advertentie is, een TED Talk, een indrukwekkende krantenkop, dan komen gedachten van hebzucht in hem op. Waarom? Hier, bhikkhus, geeft een niet geïnstrueerd persoon ongepaste aandacht aan het teken van onmiddellijke, magische oplossingen. Dus, wanneer een niet geïnstrueerd persoon een bericht met zijn apparaat gewaarwordt, dat een advertentie is, een TED Talk, een indrukwekkende krantenkop, komen er gedachten van hebzucht in hem op.

‘Bhikkhus, wanneer een niet geïnstrueerd persoon een bericht met haar apparaat gewaarwordt, dat een tirade is, een alarmistisch artikel, een indrukwekkende krantenkop, dan komen er gedachten van afkeer in haar op. Waarom? Hier, bhikkhus, geeft een oningewijde ongepaste aandacht aan het teken van fatalisme. Dus, wanneer een oningewijde met zijn apparaat een bericht gewaar wordt, dat een tirade is, een catastrofistisch artikel, een indrukwekkende krantenkop, dan komen er in haar gedachten van afkeer op.

‘Telkens wanneer een oningewijde online gaat, staat Mara naast hem.

‘Bhikkhus, wanneer een edele discipel met zijn apparaat een post gewaar wordt, die een advertentie is, een TED Talk, een indrukwekkende kop, dan overdenkt hij aldus: dit is schadelijk, het leidt tot hunkering, tot hernieuwde frustratie en zoeken, het belemmert wijs handelen, het ontneemt vrijheid. Hier, bhikkhus, ziet een edele discipel veel gevaar en schenkt de nodige aandacht aan het teken van onbevredigdheid. Hij is vervuld van gedachten van tevredenheid en legt zich toe op de training, ijverig, helder begrijpend en opmerkzaam.

‘Bhikkhus, wanneer een edele discipel met haar apparaat een bericht gewaar wordt, dat een tirade is, een alarmistisch artikel, een indrukwekkende kop, overdenkt zij aldus: dit is schadelijk, het leidt tot woede, bitterheid en wanhoop, het belemmert wijs handelen, het leidt weg van vrede, juist spreken en vrijheid. Hier, bhikkhus, geeft een edele discipel, die weinig voordeel ziet, gepaste aandacht aan het teken van onbevredigdheid. Zij is vervuld van gedachten van vriendelijkheid en wijdt zich aan de training, ijverig, helder begrijpend en opmerkzaam.

‘Wanneer zij online gaat, is een edele discipel voorzichtig om in de gepaste weide te verblijven. Het leven van de apparaatdrager is stoffig, vol filters en meldingen, maar het leven dat voortgaat is wijd open.’

Dit is wat de Fortuinlijke zei, en de bhikkhus verheugden zich in de woorden van de Fortuinlijke, en deelden ze op sociale media.

Commentaar van de auteur
Literaire divertimentos terzijde, ik denk dat sociale media zo’n deel uitmaken van ons saeculum en van de wereld (loka) van degenen van mijn generatie, dat het de juiste aandacht moet krijgen vanuit spirituele tradities, filosofieën en praktijken. Verschillende onderzoeken hebben uitgewezen dat het, in de manier waarop het op onze hersenen inwerkt, hetzelfde verslavende potentieel heeft als alcohol, drugs en gokken. Onlangs schreef Jay Michaelson in Tricycle dat sociale media zouden moeten worden opgenomen in het vijfde voorschrift en op zijn minst zouden moeten worden benaderd met dezelfde gematigdheid waarmee men omgaat met andere oordeelsbeïnvloedende, mindfulness-verlagende stoffen of activiteiten. Ik herken de impuls om op lege momenten mijn telefoon te checken. Die is sterk. Omdat dit de online wereld is, worden we ertoe gebracht te denken dat het minder echt is of niet zulke reële gevolgen heeft, maar het conditioneert ons net als al het andere. Door het niet op te nemen in die gebieden waar spirituele groei plaatsvindt, worden we gehinderd.
Als de dharma gaat over het verminderen van onze reactiviteit, moeten we overwegen of de manier waarop we sociale media gebruiken bijdraagt aan zo’n project of het juist ondermijnt. Ik zou zeggen dat het ‘doel’ van Facebook nogal haaks staat op de aspiraties van de dharma. Ik open mijn Facebook nieuws-feed en het meeste wat ik zie zijn video’s over dat ene geheim dat op magische wijze mijn relaties zal oplossen, mijn gezondheid, het leren van een nieuwe taal, of over het laatste schandalige incident in de wereld van de politiek, bedrijven, milieu, enz. En eerlijk gezegd, ze helpen me niet om mijn leven op te lossen, noch sporen ze me aan om de wereld te veranderen. Ze vermaken me vooral. Sociale media moedigen een gevoelloos toekijken aan bij wat er gebeurt, in tegenstelling tot de onthechte toeschouwer van meditatie: men reageert met verlangen of afkeer, men onderscheidt niet wat heilzaam is en wat niet en vertaalt dat vervolgens in wijze daden of meer empathie. Om eerlijk te zijn, het delen van dingen via Facebook heeft het potentieel voor deze vaardige reacties, maar het genereert veel meer van de onvaardige reacties die ons gewoon onrustig maken.
Niet alleen moedigt het de eerste twee vuren aan, het belichaamt ook het derde. In zijn beschouwingen over de wortels van sociale dukkha suggereert David Loy dat de massamedia een geïnstitutionaliseerde vorm van begoocheling zijn. Op het internet manifesteert dit zich als filterbellen en echokamers. Facebook, Google, Netflix, YouTube, Amazon, enz. verzamelen gegevens over iemands zoekopdrachten en voorkeuren en gebruiken die om te bepalen wat je te zien krijgt: Ik zie niet de werkelijkheid, alles wat er is, ik zie alleen wat deze filters mij laten zien, en ik heb geen toegang tot hun criteria of weet niet wat zij van mijn zicht hebben uitgesloten. Uiteindelijk kom je alleen die dingen tegen die al overeenstemmen met je ideeën en voorkeuren, wat niet echt helpt bij de taak om vrijheid te verwerven. Sociale media leren ons ook om onze ervaringen te filteren. Mensen delen niet elk betekenisvol ding dat hen overkomt: ze delen wat hun leven geweldig en speciaal maakt. Worden we hierdoor niet gewend om hele gebieden van ons menselijk bestaan te ontkennen? Hoe rijmen we dit met de eerste grote opdracht om dukkha volledig te kennen en te omarmen?
Bernat Font leidt een zitgroep in Barcelona en doet momenteel een MA in boeddhistische studies. Bron bodhi-college.org

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme, Geluk Tags: hunkering, leven, mara, online, Silicon Valley, TED TALK, training

Lees ook:

  1. Karma, een oproep tot meer behoedzaamheid
  2. Van spirituele dood tot spiritueel hoogtepunt
  3. Sterven als een wolk
  4. De waanzin van het moderne hectische leven

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 14 mei 2025
    Alleen maar zitten
  • 14 mei 2025
    Online lezingenserie: Meewerken aan 2000 jaar toekomst van de Theosofia (3)
  • 14 mei 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 14 mei 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Ontkennen en ont-kennen in het christendom – de via negativa
    • Het jaar 2025 – dag 132 – vreemdelingenhaat
    • PM Modi – Het leven van de Boeddha zal de wereldgemeenschap altijd inspireren tot mededogen en vrede
    • Voorouders Tibetanen deden het met Denisovans
    • Eisers Klimaatzaak confronteren Schoof bij slavenhutjes tijdens bezoek Bonaire

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.