Je zult vergeefs zoeken naar bronvermeldingen. Iedere zin is ‘naar mijn voorlopige mening’ en elke stelling poneer ik ‘volgens mijn huidige inzichten’. Ik neem de volle verantwoordelijkheid voor elk citaat op me, in de context van het moment. Misschien is wat ik schrijf zowel waar als niet waar, of noch waar, noch niet waar, want dat kan ook. Openheid is de bron van wijsheid, en elk ‘zeker weten’ is een rotsblok waarmee je die bron afsluit. Neem niets zomaar van anderen aan, ook niet van mij. Toets het zelf. Doe dat vooral grondig.
Dat veel mensen tantra verwarren met seks, is niet verwonderlijk. Voor een belangrijk deel komt dat door de seksualisering van de samenleving in de afgelopen decennia. Het lijkt wel alsof – vooral jongeren – onder meer door reclame, social media en films, denken dat seks het belangrijkste is dat het leven te bieden heeft. Je moet sexy zijn: jong, mooi, aantrekkelijk, verleidelijk en vooral goed in bed. Daar past volgens hen tantra dan in, omdat het zoiets als een seksuele extase beloofd! Tantrische seks is het summum dat je kunt bereiken, denken sommigen. Maar tantra is zoveel meer dan alleen seks! Je kunt je als yogi zelfs intensief met tantra bezig houden zonder seks, omdat je niet alleen uit bent op het bevredigen van je seksuele behoeften, maar op het ervaren van eenheid met alles en allen. Ben je daar niet op uit, dan ben je in ieder geval niet met yoga bezig. Waar je dan wel mee bezig bent, weet ik niet. Sommige ‘tantraleraren en – leraressen’ lijken op lieden die kooklessen aanbieden en hun cursisten uitsluitend omeletjes leren bakken. Jammer.
Als je je met tantra bezig wilt houden, moet je bereid zijn naar jezelf te kijken. Je moet al jouw ervaringen doorvoelen. en niet alleen de aangename maar alle. Daardoor ontstaat ruimte voor persoonlijke groei, transformatie en transcendentie. Alles wat je zoekt kun je in jezelf vinden. Als je het dáár niet vindt, zul je het nergens vinden. Om boven jezelf uit te stijgen, zul je jezelf los moeten laten, lees: jouw ego. Daarvoor hoef je geen asceet te worden. Door anderen te ontmoeten leer je jezelf pas echt kennen en kun je de vreugde en de diepte ervaren van het samen één zijn. Het gaat – ik zeg het nogmaals – niet om seks! Het gaat erom dat jij jezelf leert zien, herkennen en erkennen in die ander. Jullie delen dezelfde levensenergie, Diezelfde energie deel je ook met vogels, paarden, olifanten, stinkdieren en kikkervisjes. Tantra yoga houdt daardoor in dat je je probeert af te stemmen op de levensenergie van alles wat leeft, om daar vervolgens mee om te gaan alsof alles wat leeft jouw lichaam is! Als dat lukt, kun je dan nog zonder jezelf te beschadigen een levend wezen iets aandoen, of het zelfs maar zonder in te grijpen laten lijden? En wanneer je ook de aarde als jouw lichaam ervaart, kun je dan lijdzaam toestaan dat men de aarde uitput, vervuild, of op andere wijze geweld aan doet?
Tantra yoga heeft overduidelijk elementen van bhakti-, karma-, hatha- en raja yoga (zie vorige hoofdstukken). Daar heeft tantra enerzijds andere spirituele elementen aan toevoegt, terwijl het anderzijds juist veel vrijheden toestaat waardoor het heel onorthodox kan zijn. De essentie van tantra yoga blijft evenwel: streven naar het ervaren van éénheid met alles en allen.
Seksualiteit en yoga bijten elkaar niet, maar helaas gaat er juist op dit gebied nog al eens iets mis, vooral door onkunde, onbegrip en helaas ook misbruik. Wanneer een yogaleraar of zelfbenoemde goeroe beweert dat bepaalde seksueel getinte handelingen, intimiteiten of zelfs penetraties “erbij” horen, is het zeer verstandig daar niet in mee te gaan, en al helemaal niet wanneer je er zelf ook maar de geringste twijfels bij hebt. Alles kan weliswaar, maar niets “hoort”. En bij jou kan iets alleen wanneer jij daar zelf voor kiest of er verstandelijk, gevoelsmatig én fysiek zonder aarzelingen mee instemt en in meegaat. Anders is het forceren, en forceren staat haaks op de essentie van yoga: je kunt éénheid nooit opleggen, afdwingen, dan wel door overreding of zelf met geweld bereiken. Intimiteiten tussen mensen die slechts door één partij zijn gewenst maar door de andere niet, zijn per definitie ongewenst! Er is dan sprake van aanranding of zelfs verkrachting, ongeacht welke uitleg, verklaring, motivatie of verontschuldiging er ook aan voorafgaat of op volgt. Laat je nooit door iemand wijsmaken dat hij of zij – zelfs geen ‘verlichte’ meester – weet wat goed voor jou is, of jou helpt vooruit te komen door jou over te halen iets te doen of te laten wat je niet zelf honderd procent wilt!
Bernadette zegt
“Als dat lukt, kun je dan nog zonder jezelf te beschadigen een levend wezen iets aandoen, of het zelfs maar zonder in te grijpen laten lijden?”
Hoe kun je ten alle tijden door in te grijpen voorkomen dat levende wezens lijden? Zeker in de natuur is het “of de een of de ander die lijdt”. Als een leeuwin, al dan niet met jongen, honger heeft, ligt het in de aard van het beestje een ander te doden. Doet ze dit niet, dan lijdt ze zelf en haar evt jongen.
Dharmapelgrim zegt
Om te beginnen: Er wordt een vraag gesteld waarop het antwoord niet perse wit of zwart, ja of nee, dan wel juist of onjuist moet zijn. Ten tweede: de natuur is noch genadig, noch ongenadig. Het zijn mensen die de natuur van alles toedichten, meestal om daarmee eigen gedrag te verklaren en liefst te rechtvaardigen. “Kijk… een leeuwin doodt een ander dier, anders sterven haar eigen jongen.” Ik vermoed dat jij zelf geen leeuwin bent. Wijzen op het gedrag van een in het wild levende leeuwin heeft daardoor weinig zin. En tenslotte: als je denkt als mens te kunnen leven zonder jezelf, of wie / wat dan ook te beschadigen, wordt het tijd nog eens goed na te denken. Je hebt altijd keuzen… meestal tussen slechte, heel slechte, en nog veel slechtere en zo voorts. En soms kun je keuzen maken die helemaal niet zo slecht zijn. De keuze is aan jou.
Kabir zegt
Lijden is een idee van de mens dat je niet zo maar op andere levende wezens kunt projecteren. Evenmin kun je menselijke gevoelens projecteren op andere levende wezens. In onze ogen lijdt de prooi, of lijdt het prooidier. Maar is dat ook zo voor de wezens in kwestie?
En wat een geluk dat wij, als mens, onderscheid kunnen maken en kunnen kiezen hoe wij handelen, denken, praten. Is ons leven gericht op verlichten, of op verzwaren van onszelf en onze omgeving. Een dieper inzicht in het wezen van onszelf leidt (uiteindelijk) tot een andere gedachten, woorden en handelingen.