De vogelgriep. Gesel van nog een virus. Ophokplicht bij de vogelboeren. Ooit afkomstig uit China, en nu? Wie zal het zeggen. Heel Noordwest-Europa lijdt er danig onder. Al lijkt door de Corona er in de media betrekkelijk weinig aandacht voor. Mensen gaan vóór kennelijk.
Een kleine maand geleden liep ik op Schiermonnikoog op het strand. Daar lagen tussen paal 4 en paal 10 in een recente vloedlijn minstens vijftien dode Brandganzen (Branta leucopsis). De in Friesland elders al gesignaleerde vogelgriep had hier duidelijk ook toegeslagen.
Dat deze vogels op het strand lagen is opmerkelijk, want de Brandganzen zitten het meest in de weilanden aan de Wadkant. De griepslachtoffers op het strand kunnen onderweg boven zee uit de lucht zijn gevallen. Niet zo gek als je leest dat de vogels door deze griep in korte tijd helemaal de draad kwijt zijn, omvallen en sterven.
Sinds ik een keer – jaren geleden op het strand – een Jan-van-gent kon helpen die helemaal verstrikt zat in een vislijn, let ik extra op gewonde of dode vogels op het strand en of ze geringd zijn. Van de vijftien karkassen van de Brandganzen, die duidelijk nog maar kort aangespoeld of heen en weer gedreven waren, was er één met een ring.
De vondsten van de dode ganzen en de ring zijn doorgegeven aan de relevante instanties. De vogel met de ring bleek ruim acht jaar geleden geringd in Castricum, en naar verluid was die toen al ouder dan een jaar. Het dier was al danig aangevreten, wat overigens niet voor alle dode dieren gold die ik gezien heb. Maar dat is wel een extra besmettingsgevaar, lijkt me.
De geringde vogel werd gevonden nabij paal 8. Slachtoffer samen met vele andere vogels. Vooral watervogels, naar het schijnt. En roofvogels die wel een Brandgans lusten.
Brengt de mens deze griep en andere varianten over via de vaak massaal gehouden vogels, zoals kippen en eenden? Een vraag die relevant is en om een antwoord vraagt. Relevante vragen voor de biologen, terwijl er al zoveel aan de orde moet komen over het klimaat en de biodiversiteit. De rij dode vogels in de vloedlijn zet wel aan het denken.
Op het strand op dezelfde dag zag ik ook één nog levende Brandgans. Stond er niet erg fleurig bij, maar hopelijk was dit dier gewoon moe. Hij legt de kop op z’n rug. Zo lagen sommige van de dode vogels er ook bij, languit, de kop gedraaid tot op de rug.
