Het probleem is niet dat we het niet goed hebben. Het probleem is dat we niet weten hoe het beter kan.
In deze internationale bestseller laat Rutger Bregman zien hoe ideeën de wereld kunnen veranderen. Iedere mijlpaal van beschaving – van het einde van de slavernij tot het begin van de democratie – was ooit een utopische fantasie.
Nieuwe utopieën zoals een gegarandeerd basisinkomen en een werkweek van 15 uur kunnen ook werkelijkheid worden. In onze tijd.
In een interview in het AD zegt Bregman: ‘Mijn stelling in Gratis geld voor iedereen is dat armoede niet een gebrek aan karakter is, maar een gebrek aan geld. Dus stel ik voor radicaal anders te gaan denken en iedereen een basisinkomen te geven. Zonder voorwaarden of regels.
De twee standaardreacties zijn: 1. ‘Dan gaan mensen toch niet meer werken en het geld besteden aan drugs of alcohol en 2: ‘Dat kunnen we toch helemaal niet betalen?’. Dan vertel ik over eerdere experimenten met het basisinkomen en het overweldigende wetenschappelijke bewijs dat mensen juist wel blijven werken, de ziektekosten dalen en de schoolprestaties van kinderen verbeteren. Grappig genoeg is een basisinkomen voor iedereen juist goedkoper. Want armoede, dát is pas duur.’
Rutger Bregman (1988) is historicus. In 2012 publiceerde hij Met de kennis van toen; een jaar later volgde het veelgeprezen De geschiedenis van de vooruitgang (bekroond met de Liberales-prijs voor het beste boek van 2013). De vertaling van Gratis geld voor iedereen verschijnt in 32 landen. Begin 2019 gaf Rutger een speech in Davos die de wereld over ging en meer dan 30 miljoen keer werd bekeken. Zijn nieuwste boek is De meeste mensen deugen – Een nieuwe geschiedenis van de mens.
‘De Nederlandse historicus die de wereld over ging’ – BBC
‘Duizelingwekkend erudiet’ – Le Monde
‘Luister naar Rutger Bregman. Hij heeft een grote toekomst in het vormen van de toekomst.’ – The Observer
‘Schaamteloos grote ideeën, een genot om te lezen.’ – de Volkskrant
‘Een onstuimig goed boek’ – The Independent
‘Overtuigend’ – Los Angeles Review of Books
‘Een verademing’ – Rolling Stone
‘Een van de invloedrijkste politieke denkers’ – De Morgen
‘Een boek van verlichting’ – Shincho (Japan)
‘De nieuwe Mister Utopia’ – Repubblica
‘Gratis geld’ verovert de wereld’ – AD
‘Bregman zette vier jaar geleden het basisinkomen op de politieke agenda’ – Tegenlicht
G.J. Smeets zegt
De twee standaard bezwaren ‘Mensen gaan profiteren’ en ‘Het is onbetaalbaar’ zijn oordelen zonder kennis van zaken. Het basisinkomen is een collectieve verzekering voor ieders bestaanszekerheid. Met andere woorden: collectieve solidariteit. De twee bezwaren gaan in feite over de uitvoering, niet over het principe van de solidariteit.
Het is een feit dat voor sommige mensen het basisinkomen een persoonlijke reden zal zijn om zich niet maatschappelijk nuttig te maken. Maar sociaal-economisch is dat kleine percentage ‘uitvreters’ geen reden om het plan af te wijzen. En al helemaal geen reden om het plan uit te voeren. Elke verzekeringsinstantie weet dat een klein percentage verzekerden misbruik zal maken en voor geen enkele verzekeraar is dat een reden om niet te verzekeren.
Dat het onbetaalbaar is is een non-argument. Er is geld genoeg. Het is een kwestie van herverdeling en weten politiek-economen die het solidariteitsprincipe onderschrijven wel raad mee.
Ujukarin zegt
Het standaardbezwaar ‘mensen gaan profiteren’ is voldoende om te concluderen dat dit boeddhistisch gezien zwaar onethisch is. Als boeddhist vind ik ‘sociaal-economische’ argumenten beduidend minder belangrijk dan boeddhistische ethiek, en ik kan er lichtelijk verbijsterd over zijn dat anderen die ethiek blijkbaar irrelevant vinden.
En die conclusie dat het onethisch werkt is blokkerend, ik vind het een zinloos plan. In Nederland bieden wij al Bijstand en andere vangnetten aan 90-95% van de mensen die ook met basisinkomen gedekt zouden worden. En die uitkeringen zijn wél ethisch uitlegbaar omdat ze alleen zijn voor wie niet kan werken, niet voor wie niet wenst te werken. Net zoals kinderbijslag zeer uitlegbaar is, hij helpt mensen die het wat zwaarder hebben met iets waar uiteindelijk de hele maatschappij baat bij heeft.
“Werk naar vermogen en neem alleen wat nodig is” vormt de basis van een dana-economie. Uitvreters die dat eerste willen weglaten zijn egoïsten die je als boeddhist écht niet zou willen steunen; ‘kijk niet naar wat de mensheid voor jou moet doen, kijk wat jij voor de mensheid kunt doen’ (een der verre voorgangers van President-elect Biden).
With folded palms,
Piet Nusteleijn zegt
Het invoeren van een basisinkomen vinden we (vooralsnog) een zeer goede gedachte.
Bestaanszekerheid. Reden om het boek van Rutger Bregman ’s goed te bestuderen.
Kregen we ook nog’s een gratisgeld-bon, een boekenbon, niet dat we te gierig zouden zijn om zelf dit boek te betalen. Heerlijk toch!
Verder voel ik er veel voor om dat vervelende woord “uitvreter” niet meer te gebruiken. Bah!
G.J. Smeets zegt
Piet, het woord ‘uitvreter’ is m.i. een heel goede term om er profiteurs mee aan te duiden. Profiteurs heb je in elke sangha, parochie, gemeenteraad of collectieve verzekering. We kennen de schandaal-verhalen.
Het Centraal Bureau Statistiek (zie zijn website) laat weten dat Nederland anno 2020 ruim tweehonderdduizend (200.000) miljonairs telt. Dat zijn evenzovele profiteurs van het huidige sociaal-economische systeem. Van mij mag elke miljonair profiteren van het basisinkomen zoals hij nu ook profiteert van de AOW. Dat er tweehonderdduizend van die profiteurs in NL zijn is geen argument om de rest van de bevolking het basisinkomen te ontzeggen. Uitvreters zijn onuitroeibaar en ze horen er gewoon bij.
Ujukarin zegt
Okay @GJ laten we even terzijde want die had zelf al gezegd de discussie te stoppen, in dat andere (toch wel erg erop lijkende) topic.
@Piet, kun jij me dan misschien uitleggen waarom ik, aanhanger van de Dana-economie, sympathie zou moeten hebben en zelfs gratis geld zou moeten uitdelen aan mensen die fundamenteel niet WENSEN te werken? Dus weliswaar van de samenleving willen nemen maar niet willen geven?
Ik vind ze toch erg dicht bij de Russische romanpersonage Oblomov liggen, of een Uitvreter maar dan de bewuste versie, niet de tragikomische Nescio-versie. Maar misschien mis ik iets?
With folded palms,