Alle mensen willen zich thuis voelen in de eigen context. Dat lukt niet altijd, want er is tegenslag en mensen stellen levensvragen. Levensbeschouwelijke betekenisgeving zorgt voor een zeer divers repertoire aan manieren om het menselijke bestaan te duiden en te veraangenamen.
Opvallend daarbij is dat levensbeschouwingen onderling met tegengestelde betekenisgevingen komen. Eenmalig leven staat tegenover reïncarnatie. Stamreligies focussen op de eigen verwantengroep, inbegrepen voorouders. Wereldreligies gaan eerder uit van de mensheid in haar geheel, als een zuster- en broederschap, in een soort kunstmatige verwantschap.
Op soortgelijke manier staan in levensbeschouwingen volheid en leegte tegenover elkaar, als nastrevenswaardige maar tegenstrijdige ervaringen.
Een gelovige kan vol zijn van de godheid of diens profeet. De volheid staat voor de eenheid van het sacrale, het menselijke en de hele wereldwerkelijkheid.
Tegelijk zijn er levensbeschouwingen die leegte als einddoel bevorderen. Meditatie-oefeningen wijzen de weg. De overdaad van de werkelijkheid waar de mens mee te maken heeft, met alle tegenslagen en ongerijmdheden, maakt plaats voor een weldadige afwezigheid en leegte.
De tegenstelling volheid / leegte heeft iets wonderlijk complementairs. Ten diepste zou het om dezelfde ervaring kunnen gaan. Als alles in alles is, is niets meer alleen zichzelf. Leegte is vervulde volheid.
Piet Nusteleijn zegt
Mooie en interessante tekst!
De laatste zin loop ik ’s rustig na en ‘mijn’ zinnetjes zet ik tussen de haakjes, een soort dialoog:
De tegenstelling volheid/leegte
(‘volheid/werkelijkheid’in tegenstelling met ‘niets, leegte’)
heeft iets wonderlijks complementairs.
Ten diepste zou het om dezelfde ervaring kunnen gaan.
(niet zozeer ‘ervaring’, maar ervaren, leven, het totaal, de ervaarder ís het ervaren)
Als alles in alles is
(Ja, je kunt het zo zeggen; alles is alles – alles ís)
is niets meer zichzelf
(Ja inderdaad, feitelijk zijn er geen grenzen. Alles is verbondenheid)
Leegte is vervulde volheid
(De tegenstelling tussen leegte en volheid is een door ons bedachte tegenstelling, leegte ís volheid?)
Met groet.