Na de dood van de Boeddha ontstond er veel discussie en twijfel over wat nu precies jhāna is. Aan deze discussies is nog steeds geen einde gekomen. Het begint al met de vaststelling dat het begrip samādhi ook al voor het boeddhisme bestond en nog steeds ook in andere kringen met een andere betekenis wordt gebruikt. Het betekent in het boeddhisme meestal zoiets als concentratie of verzonkenheid. Shankman omschrijft het als “een geest die kalm en stabiel is en die niet wordt afgeleid” (a mind that is calm and settled without distraction). Er zijn verschillende meningen over hoe diep je verzonkenheid moet zijn. Moet je niet verder gaan dan voorverzonkenheid (acces concentration), of moet je de vier jhāna’s helemaal doorlopen? De leraren de methode van het inzicht of vipassana voorop stellen neigen tot het eerste, anderen vinden echter dat een diepe verzonkenheid onmisbaar is voor fundamenteel inzicht.
Jack Kornfield
Wijsheid in moeilijke tijden
Winst en verlies, lof of blaam, genot en pijn, roem of afgang, denk je werkelijk dat dit aan je voorbij gaat? De woorden, die worden toegeschreven aan de Boeddha, raken vast een snaar. In je leven kan er ineens iets gebeuren wat je onderuit kan halen. Het leven is zwaar als je een geliefde of dierbare verliest, als je werkloos bent of met pensioen gaat en in een gat valt. Als je belasterd of onterecht beschuldigd wordt, als jij of iemand die je lief is, ernstig ziek is, of als je midden in een scheiding zit of geldproblemen hebt. Dan zit je ineens tussen de brokstukken. En dan zijn er nog situaties in de wereld die een appel op je doen: van oorlogsgeweld tot de teloorgang van de biodiversiteit en klimaatschade door aanhoudende bosbranden, orkanen, overstromingen, de stijgende zeespiegel waardoor mensen ontheemd raken. Hoe gaan we hiermee om?
Transformeren
De boeddhistische leraar Jack Kornfield beschrijft vier principes die leiden tot een transformatie van onze geest. Eerst en vooral is het nodig dat we de realiteit erkennen zoals ze is, niet zoals we zouden willen dat ze is. We kunnen ons bij al wat gebeurt de vraag stellen: is dit werkelijk zo of beeld ik me dit in? Zo bevrijden we ons van de grootste rem op geestelijke groei, vechten tegen wat onaangenaam is of krampachtig najagen wat ‘leuk’ is.
De verschrikkingen in Gaza
Mededogen roept op tot actie. Maar wat kan ik doen? Wel, in de eerste plaats mij bewust zijn van die keuzemogelijkheid. En dan is het maar de vraag waar ik sta. Ik kan het conflict in Gaza niet oplossen. Ik kan alleen maar mijn verantwoordelijkheid nemen op de plek waar ik sta. Ik kan proberen goed om te gaan met de mensen rondom mij.
Wester boeddhisme (3 en slot)
Ongelijkheid leidt tot verharding van onze maatschappij. Mensen zijn bang omdat ze geen vaste grond onder hun voeten hebben en geen duidelijke, morele waarden om met anderen om te gaan. Vooral jongeren lijden daaronder omdat onze leiders blind blijven voor een ecologische ramp en de aanpak van massale migratie die daaruit zal volgen. Vooral wordt een hoopvolle toekomst gestolen.
Waarover praten we als we het over identiteit hebben?
Zolang de identiteitsstrijd werd gevoerd uit naam van gemarginaliseerde of als minderwaardig beschouwde minderheidsgroepen, stond deze op het programma van links. Zodra de referentiegroep echter een meerderheid werd, of een groep die zichzelf superieur opstelde naar andere groepen, werd het bestempeld als een rechts of extreemrechts geluid.
Boeddhisme en psychoanalyse: een heilzame combinatie
Lijden is aanwezig in elk menselijk leven, het is iets dat we allemaal gemeen hebben en dat ons ook samen kan brengen. De beste opportuniteit om compassie te leren is uit lijden. Onze geest is gemaakt om lijden te ontwijken, maar als we lijden kunnen aanvaarden, komen we een diepere kant van onszelf tegen, een kant die ons echte, onvoorwaardelijke liefde laat zien. En enkel die liefde kan onszelf en onze wereld redden.
Wanneer angst verschijnt, verschijnt boosheid en afkeer
Stel je een gezonde geest voor als een geest die vrij is van betrokkenheid bij enige vorm van haat. Aanvankelijk zou dit onmogelijk kunnen lijken, een idealistische poging om onze aangeboren agressieve menselijke natuur decorum op te leggen. Maar vrij zijn van haat is geen spirituele onderdrukking, het is wijsheid in weerwil van pijn en angst.
Westers boeddhisme 3
Westers boeddhisme zal een nieuwe transformatie zijn. En liefst een herbronning, zoals de christelijke mystici een herbronning waren voor het middeleeuwse christendom en er sinds de jaren zestig een veel persoonlijkere, minder dogmatisch beleving van het christendom is ontstaan.
Westers boeddhisme 2
Westers boeddhisme, praktijk van spiritueel individualisme of de vierde omwenteling van het wiel?
Transformeren
De boeddhistische leraar Jack Kornfield beschrijft vier principes die leiden tot een transformatie van onze geest. Eerst en vooral is het nodig dat we de realiteit erkennen zoals ze is, niet zoals we zouden willen dat ze is.
Spijtlijden en twee pijlen van de Boeddha
Het spijtlijden is het 167ste avontuur van heer Bommel en Tom Poes van Marten Toonder. Berouw leidt tot inkeer, waarmee men de wereld kan verbeteren, is het thema. De wereld verbeteren is de roeping van heer Ollie B. Bommel, in dit geval bijgestaan door de Zwarte Zwadderneel. Als altijd is jonge vriend Tom sceptisch.
Ehipassiko – De stille dans van het leven (film)
The Silent Dance of Life is de eerste langspeelfilm over de dhammaleraar Ruth Denison (1922-2015) en haar meditatiecentrum, “Dhamma Dena” in de Mojave-woestijn in Californië. In Birma kreeg ze toestemming van haar leraar U Ba Khin om de dhamma te onderrichten, samen met o.a. de bekende meditatieleraar Goenka.
Ank Schravendeel – Verleidelijk verlangen
Seks is een issue op het spirituele pad. Seks gaat over verlangen. Verlangen is één van de drie wortels van lijden (verlangen, afkeer en verwarring). Bij seks gaat het over verlangen naar zintuiglijke ervaringen en over het verlangen om bijzonder te zijn. Een artikel over verlangen en misbruik door boeddhistische leraren.
Wanneer angst verschijnt, verschijnt boosheid en afkeer
Stel je een gezonde geest voor als een geest die vrij is van betrokkenheid bij enige vorm van haat. Aanvankelijk zou dit onmogelijk kunnen lijken, een idealistische poging om onze aangeboren agressieve menselijke natuur decorum op te leggen. Maar vrij zijn van haat is geen spirituele onderdrukking, het is wijsheid in weerwil van pijn en angst.
‘Een open blik houden op dit moment’
In maart van dit jaar volgde Margreeth van der Oord een maand-lange Vipassana retraite in Spirit Rock, het retraitecentrum van Jack Kornfield in Californië. ‘Dat is een inspirerende maand geweest en op een bepaalde manier heeft het mijn leven opnieuw veranderd.’
Boeddhistische leraar Ruth Denison (92) overleden
Ruth Denison was een fervent voorstander van de volledige wijding van vrouwelijke boeddhistische kloosterlingen en ze verwelkomde nonnen in haar eigen centrum.
‘Living History Project’ als voedingsbodem voor wereldvrede
Volgend jaar 6 juli viert de Dalai Lama zijn tachtigste geboortedag. Om in 2015 iets bijzonder neer te zetten is op 3 oktober 2014 de campagne voor een ‘Living History Project’ via internet gestart.
Noah Levine: Meditate and Destroy, punk, boeddhisme en rebellie
In deze vlot gemonteerde film, die naadloos aansluit bij de persoonlijkheid van Levine, zien we hoe verslaving en geweld kunnen overgaan in toewijding en meditatie.
