De Boeddha geeft een uiteenzetting over de vijf vormen van geestelijke verharding en de vijf boeien van de geest.
André Baets
Aandacht voor de (eigen) dood
Je beseft dat je de dingen niet tot morgen of volgende week of volgend jaar kunt uitstellen, want morgen kan voor jou misschien nooit komen.
‘En waar is het, monniken, dat Mara en zijn gevolg niet kunnen komen?’
In dit sutta gebruikt de Boeddha de gelijkenis van de hertenvanger om ons te onderrichten over de manier waarop wij kunnen ontsnappen aan de invloed van Mara, de Boze en dit door ‘onzichtbaar’ te worden voor hem. Door het daarmee gepaard gaande inzicht worden de mentale vergiften uiteindelijk vernietigd en de verlossing bereikt.
Buddhavacana: Dhananjani-Sutta
Na het overlijden van de Boeddha werd de Dhamma op twee manieren beleefd. Een groep monniken en nonnen leefden rondtrekkend, in afzondering of in kloosters en hoorden zich vooral bezig te houden met studie, meditatie en contemplatie. De leken gingen op feestdagen naar de tempels om naar de voordrachten van de monniken te luisteren en probeerden zo goed mogelijk de vijf oefenregels na te leven.
‘Alle wezens zullen sterven, want het leven eindigt in de dood’
“Mijn oma, Heer, is gestorven. Ze was versleten, op jaren, ze had de eerbiedwaardige leeftijd van honderd en twintig jaar bereikt.”
‘Je ervaart dat alles komt en gaat, dat je nergens een plekje hebt waar je absoluut zeker van bent dat het niet verandert’
Vandaag de Cula-Rahulovada-Sutta MN 147 (1): De Boeddha onderricht zijn zoon, Rahula (deel 3)
“Wat, Rahula is het element aarde? (2)
De Boeddha onderricht zijn zoon Rahula (2)
“Daarom, Rahula, moet je zo oefenen: “ik zal geen onwaarheid spreken, zelfs niet voor de grap.”
De Ambalatthika-Rahulovada-Sutta MN 61 (1). De Boeddha onderricht zijn zoon, Rahula, deel 1.
Als de Boeddha een mens was- waarom wordt er dan in de suttas over goden en godheden gesproken?
Als de Boeddha een mens was en geen uit een of andere hemel neergedaalde god en het boeddhisme dus geen godsdienst is, waarom wordt er dan in de suttas regelmatig over goden en godheden gesproken?
De kerstballen van de Boeddha
De vraag naar de relatie tussen boeddhisme en het kerstfeest heeft natuurlijk niet alleen een pragmatische aspect. De gedachte die er achter zit is dat het kerstfeest een soort christelijke ritueel is, terwijl het boeddhisme een andere religie is. Je zou als het ware een soort verraad plegen door kerstmis te vieren. Het is eigenlijk een soort vreemd gaan.
Viert een boeddhist kerstmis?
Ik ken verschillende boeddhisten die kerstmis wel vieren. Jezus wordt door hen beschouwd als een groot bodhisattva (in de mahayana traditie wordt iemand die zichzelf opoffert en zijn/haar verlichting uitstelt om anderen te helpen een ‘bodhisattva’ genoemd).
Aandacht voor de (eigen) dood
Je beseft dat je de dingen niet tot morgen of volgende week of volgend jaar kunt uitstellen, want morgen kan voor jou misschien nooit komen.
Geloof niet alles wat je denkt
Brahma in de Pali-Canon (1)
‘Gezondheid is het hoogste goed, nirvana het hoogste geluk’
Het achtvoudige pad – de veilige weg die naar het doodloze toe leidt.
‘En wat, monniken, is heilzame inspanning?’
Je kan een bepaalde neiging vertonen, je tot iets negatief of onheilzaam aangetrokken voelen; maar het is aan jou de keuze om daar aan toe te geven of niet.
André Baets – over najaarsoverstromingen, poelkikkers en libellen
Je kan met redeneren, met woorden, nooit het mysterie van het leven ontcijferen. Je kunt er over praten, omschrijvingen geven. Maar het eindeloze van een Boeddha, zonder grenzen, zonder beperkingen, kan je nooit door woorden leren; je moet het ervaren. Doordringen in het mysterie kan je enkel door stil te worden. Zoals de riviergod stil werd bij het zien van de oceaan en in die oceaan ervoer wat oneindigheid is.
‘De vijf vormen van geestelijke verharding’
De Boeddha geeft een uiteenzetting over de vijf vormen van geestelijke verharding en de vijf boeien van de geest.
De timmerman en een monnik – dispuut over de dhamma
Er is één Dhamma (werkelijkheid, waarheid) maar deze kan op verschillende manieren verwoord worden.
‘Wat doe ik met gevoelens die steeds weer opkomen?’
Bij begeleide vipassana meditatie (‘inzichtmeditatie’) wordt soms aan de mediterenden de raad gegeven om alles wat zich in of aan hem/haar voordoet, als een getuige, van op een afstand te observeren; zonder er iets mee te doen. “Je bent goed zoals je bent”, wordt er daarbij dan gezegd. “Je moet niets veranderen”.
Vesak – geboorte, verlichting en dood van de Boeddha
Op de uposatha (volle maan) van de maand vesakha (in onze kalender gewoonlijk vallend in de maand mei) herdenkt de boeddhistische wereld (vooral zuidoost Azië) de geboorte, verlichting en dood van de Boeddha.
Alhoewel deze dag gemakshalve wordt omschreven als de geboortedag van de historische Boeddha, worden ook zijn verlichting en overlijden herdacht.
Ananda, bewaker van de dhamma (deel 2)
Je zou verwachten dat al deze lofbetuigingen aan het adres van Ananda jaloezie en naijver tot gevolg hadden. Maar dat was niet het geval. Ananda was een man zonder vijanden.
Ananda, bewaker van de dhamma (1)
In een mooie maanbeschenen nacht komt een aantal oudere leerlingen van de Boeddha in een damarbos bijeen en zij bespreken de vraag aan welk soort monnik het bos zijn luister zou kunnen ontlenen.
Buddhavacana: Maha-Saccaka-Sutta
Het verhaal van Ilie Cioara. Een doodgewone jongeman die leefde in het naoorlogse communistische Roemenië. Geen monnik of kluizenaar; niet geïnteresseerd in spiritualiteit of op zoek naar verlichting. En toch loopt zijn verhaal parallel met wat de Boeddha in de Maha-Saccaka-Sutta vertelt.
Siddhattha Gotama, de boeddhist
Sedert ik toevlucht genomen heb, noem ik me nu al meer dan twintig jaar volmondig ‘boeddhist’; maar met de jaren ben ik aan dit woord beginnen twijfelen. Daarom stel ik me, als dit ter sprake komt, liever voor als ‘volgeling van de Dhamma’.
