Vanuit een boeddhistische visie lijden we doordat we de realiteit dualistisch benaderen. Binnen onszelf is er de valse tegenstelling tussen gevoel, verstand en lichaam. Gevoel is één manier om realiteit te benaderen, ratio een andere.
Geweldloosheid
Geweldloosheid is niet gelijk aan passiviteit. We kunnen een houding aannemen van geweldloos verzet. Bij een meningsverschil kan je bij je eigen overtuiging, gevoel, wens of verlangen blijven. Maar je weet dat het jouw persoonlijke perspectief is.
Het aardse paradijs
Als we het paradijs hier en nu op aarde situeren, en niet ergens anders en in een hiernamaals, zullen er barsten en scheuren in zitten. Al wat echt waardevol is, is kwetsbaar en onvolmaakt.
Alles is geest
Als er veel rumoer is bij de buren, denk ik telkens weer: “hoe irriterend, al dat lawaai.” Tot ik besef: ook dat is een gevoel.
De rupa van het roodborstje
‘Roodborstje tikt aan het raam, rin tin tin,’ zingen kleine kinderen vertederd. Tot ik bij toeval las dat het diertje zo individualistisch is dat het een bijzonder groot territorium inpalmt, dat het in feite helemaal niet nodig heeft. Het verdedigt dit gebied met een ongekende felheid.
Oskar en de maan
Het is avond en ik rij met mijn dochter en mijn kleinzoon Oskar naar huis. Oskar is vijftien maand oud en sinds kort gefascineerd door de maan. We zien boven de horizon een volle, oranjekleurige maan verschijnen en we stoppen.
Tuinieren voor de ziel
Stilstaan, mediteren, is een paradoxale ervaring. Aandacht geven gaat traag, net zoals zaden traag groeien. Maar elk moment is anders en nieuw, elk zaad geeft een andere plant.
In en uit contact
Eén van de moeilijkste aspecten van contact is echt luisteren. Ofwel praat ik honderduit en verdwijnt op dat moment de ander. Ik blijf in mijn eigen binnenruimte en hou een monoloog. Misschien praat ik zoveel omdat ik me vervreemd, eenzaam en bang voel.
Tuinieren voor de ziel
Boeddhistische psychologie gaat uit van voortdurende veranderlijkheid. De realiteit en ook ons zelfbeeld zijn een proces. Woede komt op en gaat weer weg.
HECHTEN
Zo afhankelijk als ik ben van deze aarde voor lucht en voedsel, zo afhankelijk ben ik van anderen voor een goed en waardig leven. Het dringt zelden tot me door hoe dankbaar ik ben voor doodgewone vriendelijkheid en oprechtheid.
De drie biggetjes van het ego
Boeddha stelde radicaal: ‘de geest gaat vooraf aan alle dingen.’ Hij zag onze geest niet als verheven, als goddelijk, maar als natuurlijk onderdeel van een realiteit die voortdurend verandert.
Was Boeddha echt zo ernstig?
Boeddha vond luid giechelen en lachen ongeschikt voor monniken en nonnen. Hij stelde de vraag: “Waarom al dit lachen en feesten als de wereld in brand staat?” Tegelijk raadt hij degenen die meditatie al te ernstig opvatten aan om het fronsen op te geven en te oefenen in het glimlachen. “Wees een vriend voor de hele wereld.”