Wanneer de geest doordrongen is met concepten, en vervolgens gelieerd aan voorkeur en afkeer, dan ontstaan wensen en veelvuldigheid van wensen. Veelvuldigheid van wensen heeft als gevolg onrust en drukte, zowel mentaal als fysiek. Opnieuw zien wij hoe belangrijk het is voor de beoefening dat de yogi kundig is in zichzelf los te maken van concepten.
Behoort Mindfulness en Insight Dialogue tot de Dhamma?
Op dit moment is bij enkele vipassana-leraren de behoefte gerezen om scherper onderscheid te maken tussen wat wel of niet vipassana-dhamma is. De noodzaak om de zuiverheid van de traditionele methodologie te behouden komt niet voort uit sektarisme of starheid, maar uit bezorgdheid over het mogelijke verlies en de verwatering van de leringen. Deze methodologische leringen zijn van dhamma-meesters die grotendeels teruggaan tot hun inspiratiebron, de wijlen Ledi Sayadaw. De verwatering wordt het meest zichtbaar bij zitgroepen waar van de begeleiders wordt gevraagd dat zij Mindfulness of Insight Dialogue in hun pakket dhamma onderwijs opnemen.
Over de benodigde sterkte van concentratie in Vipassana
De verwarring over de mate van concentratie komt vooral omdat de meeste westerse inzichtmeditatie leraren geen onderscheid maken tussen Vipassana Samadhi (vipassana concentratie) en Samatha Samadhi (kalmte concentratie)
Cittanupassana – bewustzijn als grondslag voor oplettendheid
De betekenis van gedachten in gedachten observeren is het herkennen van de onderliggende aard van de gedachte zonder te reageren op de inhoudelijke kant van de gedachte. Bijvoorbeeld bij het aanbreken van de gedachte “het zou leuk zijn om nu met vakantie te gaan”, is de yogi direct bewust dat de geest aan het denken is geslagen; en zonder inhoudelijk verder op in te gaan ziet de yogi dat de gedachte geworteld is in verlangen; dat het een gerichte gedachte is; dat het verbonden is met een aangeleerde zintuiglijke bevrediging, een mentale reactie gekoppeld aan herinneringen van eerdere aangename ervaringen en verwachtingen voor de toekomst.
Het Edele Achtvoudige Pad in Vipassana
Juiste Levenswijze, hieronder wordt verstaan het vermijden van levensonderhoudsvormen die een ongunstig gevolg hebben voor het gemoed. Specifiek zou vermeden moeten worden beroepen als slachter; handelaar in mensen; handel in wapens; in gif en geestverruimende middelen. Ook als ongunstig wordt gezien beroepen als soldaat, beul, toneelspeler, spellen speler, geesten uitdrijver en waarzeggerij.
Verkiezingen: Hoe te kiezen als boeddhist?
Met de verkiezing in aantocht, worden wij als burgers gevraagd om de maatschappelijke plicht te vervullen. Hoe moet je als boeddhist kiezen? Moet je überhaupt gebruik maken van je recht om te kiezen? Zei de Boeddha niet dat je het eigenpersoonlijk belang niet moet volgen en dat je bij twisten geen partij moet kiezen, volledig gelijkmoedig los van deze wereld?
Vipassana, inzichtmeditatie of mindfulness?
Op een niveau nog lager dan de inzichtmeditatie begeven zich de ‘mindfulness’ trainers, die de oplettendheid volledig degraderen tot een instrument zuiver om te kunnen omgaan met pijn en stres. Hiermee verwordt de dhammische leer van oplettendheid tot een gezondheidszorg product in een markt georiënteerde maatschappij, beheerst door vraag en aanbod.
Dhammanupassana – werkelijkheid als grondslag voor oplettendheid
Nibbana staat gelijk aan de verlossing; de bevrijding; het einde van het lijden, maar meer specifiek in de meditatie als het einde van een geconditioneerd bewustzijn. Het ‘uitblussen’ van het wereldse bewustzijn; van verlangens, boosheid; en verblinding. Nibbana kan alleen door citta herkend worden en is daardoor ook een mentaal object doch ongeconditioneerd en ongedefinieerd.
Euthanasie in het boeddhisme
Tegenwoordig is ‘voltooid leven’ een ingeburgerd begrip en mensen zouden het recht hebben hun eigen leven in die fase te beëindigen. Maar wat is voltooid? De wet staat euthanasie toe als er sprake is van ondraaglijk lijden, zoals bij ernstige psychische aandoeningen. Wat is ondraaglijk lijden? Je hoeft tegenwoordig niet meer voor de trein te springen, wetgeving maakt legale hulp mogelijk. Hoe zou men daarin moeten handelen als boeddhist of als vipassana yogi?
Concept en werkelijkheid in Vipassana
In Vipassana-onderricht is het vermogen om onderscheid te kunnen maken tussen concept en werkelijkheid, de eerste taak die de yogi goed moet kunnen realiseren. Zonder een daadwerkelijk begrip over wat conceptueel is en wat werkelijkheid is tijdens het kijken, horen, zien, spreken, denken, bewegen, zitten, lopen enz. kan de yogi de echte Vipassana fase niet bereiken.
Is commercie in meditatieonderricht conform juiste levenswijze?
Een meditatieleraar die meditatieles geeft tegen betaling berooft zichzelf van de mogelijkheid om de hoogste verdiensten (Pali: puñña) te realiseren. Het getuigt van verkeerde visie (Pali: ditthi); onvolledigheid in de zuivering van de geest; en onrijpe vipassana inzichten.
Vipassana voor beginners
Wat verstaan wij onder mediteren? Is het iets fysieks of is iets mentaals? Heeft de lotushouding zit of de halve lotushouding daar invloed op?
Mindfulness oplettendheid werkt niet voor Vipassana
Om het pad– en vruchtbewustzijn van Vipassana te realiseren, is het vereist om door te groeien in de zestien Vipassana inzichten en niet gefixeerd te zijn op oplettendheid
Vaccinatie gezien vanuit het perspectief van vipassana
Het volstaat dus als boeddhist om zich te confirmeren op het niveau van conventie, om alles te doen wat nodig is om rust, stabiliteit en veiligheid van anderen te bevorderen en te waarborgen.
Euthanasie in het boeddhisme
Tegenwoordig is ‘voltooid leven’ een ingeburgerd begrip en mensen zouden het recht hebben hun eigen leven in die fase te beëindigen. Maar wat is voltooid?
Vipassana als juiste zienswijze, juiste intentie.
Oplettendheid op de zintuigpoorten leidt tot het begrip dat vooringenomen voorkeur en afkeer ontevredenheid tot gevolg heeft wegens de geconstateerde discrepantie met de werkelijkheid: het niet kunnen bevredigen van de wensen. Hierdoor ontstaat terughoudendheid (bij voldoende rijping van voorwaardelijke inzichten) ten opzichte van de eigen geconditioneerde en geïnternaliseerde persoonlijke voorkeuren. Dit is het zien van de oorzaak van lijden: de eigen hunkering naar bevrediging van de zintuigelijke behoeften.
Vipassana in ontstaan-in-afhankelijkheid
Waar lijden zich openbaart gaat het altijd gepaard met hechten en verlangen, en verlangen kan alleen gebeuren als wij het idee van een “zelf” als uitgangspunt hebben. Het is het werk van vipassana om de yogi te tonen dat er uiteindelijk geen zelf is, dat het zelf alleen een verdraaiing van perceptie was die veroorzaakt werd door de samenbundeling van de vijf constituenten. In nibbana echter is vipassana overbodig geworden en houdt het vanzelf op.
Vedananupassana -gevoelens als grondslag voor oplettendheid-
Gevoel dat is ontstaan door contact van de zintuigen met stimuli is de eigenlijke toegang naar de geest. Door de macht van gevoelens te ontkrachten is geestesrust mogelijk, dan wel de gedachten, begeertes, aspiraties tot verstilling te brengen.
Over de benodigde sterkte van concentratie in Vipassana
Bij Dhammadipa Meditatie Centrum in Amsterdam wordt een type Vipassana onderwezen die in het Theravada boeddhisme als “droge” Vipassana (Sudha Vipasana/ Vipassana Sukha Yanika) bekend staat. Het is een vorm van Vipassana waarbij alle vormen van Samatha Meditatie en het gebruik maken van concepten (Namapaññati) vermeden wordt.
Dhammanupassana – werkelijkheid als grondslag voor oplettendheid
Er is duidelijk een tendens zichtbaar bij de meditatiemeesters dat zij zo weinig mogelijk inhoudelijk willen ingaan op dhammanupassana en zich beperken tot de technische en methodologische uitvoering.
