De counselors van stichting De Einder, die zich sterk maakt voor het bespreekbaar en uitvoerbaar maken van een humane dood in eigen regie, hebben het contact en samenwerking met het bestuur van de stichting verbroken en gaan zelfstandig verder. De oorzaak van de breuk zijn volgens de adviseurs de plannen tot het wijzigen van de structuur van de organisatie die volgens hen steeds meer op gespannen voet ging staan met de inhoudelijke werkzaamheden van de counselors. De doelstelling van de stichting wordt door de counselors wel onderschreven.
De counselors zijn tot 14 september 2015 gefaciliteerd door stichting De Einder. Op 14 september 2015 heeft het huidige bestuur van deze stichting op haar website laten weten dat het bezig is met ‘het heroriënteren over haar werkwijze en doelstellingen.’ En dat in dat proces ‘het contact met de door haar gefaciliteerde counselors verloren is gegaan.’ Die laatste mededeling is door het bestuur weer verwijderd, want hij was volgens de counselors te duidelijk: het bestuur van de stichting heeft namelijk per 14 september de samenwerking met de counselors van De Einder verbroken.
Terwijl het huidige bestuur bezig is zich te heroriënteren op haar werkwijze en doelstellingen, laten de counselors weten dat hun werkwijze en doelstellingen gehandhaafd blijven. Die zijn het resultaat van een ontwikkeling van twintig jaar waaraan diverse besturen en een groot aantal counselors hun bijdragen hebben geleverd en die nog zeer recent opnieuw zijn geformuleerd in geactualiseerde statuten en de geactualiseerde brochure “Een waardig levenseinde onder eigen regie”.
Op de site van de nieuw op te richten stichting Levenseindecounseling van de counselors is informatie over onder meer de werkwijze van de counselor, over wat de cliënt wel en niet mag verwachten, over de zorgvuldigheid die de basis van de begeleiding vormt, te vinden. De site van De Einder is onder reconstructie.
Steeds meer mensen wendden zich de afgelopen jaren tot de stichting De Einder en de counselors om informatie te krijgen over middelen en methoden om op een humane wijze zelf een eind aan hun leven te kunnen maken. Hun motieven waren divers maar altijd gericht op het zelf beëindigen van het leven.
Stijging aantal cliënten
Ook in 2014 steeg het aantal geregistreerde cliënten zoals die de voorafgaande jaren zichtbaar was. Over 2014 gerekend hadden de counselors 607 cliënten. Het gaat hierbij om mensen die in 2014 tenminste één persoonlijk consult of gesprek met een van de counselors hebben gehad. Eenmalige telefonische contacten vallen hier buiten. De stijging waarvan hier sprake is heeft zich vooral voorgedaan in de leeftijdscategorie van 65 jaar en ouder.
De gemiddelde leeftijd van alle cliënten bedroeg 67 jaar. Bijna 30% van de cliënten was 80 jaar of ouder; minder dan 10% was onder de 40 en 0% was onder de 20 jaar. De cliëntengroep bestond voor 60% uit vrouwen en 40% mannen.
Hoewel de aanleiding tot het gesprek met de counselor doorgaans in een complex van factoren ligt, is het mogelijk –met veel voorbehoud- hierbinnen enig onderscheid aan te brengen. Bij ruim een derde van de cliënten is er sprake van fysiek lijden als voornaamste motief, waarbij in volgorde gedacht moet worden aan kanker, ouderdomsklachten, pijnklachten en reumatische klachten.
Daarnaast is er bij een vijfde van de cliënten sprake van psychiatrisch lijden als voornaamste motief. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om stemmingsstoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, angststoornissen; vaak in combinatie. Eveneens bij een vijfde van de cliënten is sprake van psychisch lijden, toegelicht als voltooid leven/klaar met leven, existentieel lijden en levensmoeheid, depressieve klachten, eenzaamheid en (jeugd)trauma’s.
Geen actuele problematiek
Verder is er bij een kwart van de cliënten geen sprake van een actuele problematiek. Het motief ligt bij hen in het streven om naar vermogen zelf te kunnen beschikken, autonoom te kunnen blijven en zelf de regie te kunnen voeren op een nader te bepalen moment; niet in de laatste plaats vanwege de geruststelling die dit oplevert.
Een kleine minderheid (4%) meldt zich vanwege een dodelijke ziekte. Bij ongeveer 40% is sprake van een ernstige ziekte en iets meer dan 50% van de cliënten heeft geen of geen ernstige ziekte. Een actuele stervenswens is onder de cliënten in de minderheid. Zo’n 13% laat weten te overwegen het leven binnen drie maanden te beëindigen; 20% plaatst die gebeurtenis tussen de drie en twaalf maanden in de toekomst; nog eens 20 % ziet dat in een toekomst van meer dan een jaar vooruit. Voor de overige cliënten is er van een dergelijke actuele wens geen sprake.
Interessant is volgens de counselors dat bij ruim zestig procent van de cliënten de intieme omgeving direct bij het contact betrokken is en dat zich met een toenemende regelmaat echtparen samen als cliënt melden (in 2014 een kleine twintig procent).
Overleden cliënten
Allereerst komt het natuurlijk voor dat cliënten op enig moment alsnog een natuurlijke dood sterven. Daarnaast heeft het contact met de counselor ook soms tot gevolg dat de betrokken huisarts de ernst van een euthanasieverzoek alsnog herwaardeert en honoreert. Tenslotte informeert de counselor ook over de Levenseindekliniek.
Overleden cliënten: zelfeuthanasie
Van 89 cliënten (dat is 15% van het totale aantal cliënten) is bekend dat zij via de weg van zelfeuthanasie hun leven beëindigden. In drie gevallen betrof dat een proces van bewust stoppen met eten en drinken; in één geval het gebruik van helium; de overige vijfentachtig cliënten beëindigden hun leven, gebruikmakend van een eigen ‘pil/poeder/drank van Drion’.
De gemiddelde leeftijd van deze cliënten was 66 jaar. Daarvan was nul procent onder de twintig; vijf procent onder de veertig jaar; een kleine veertig procent tussen de veertig en vijfenzestig; dertig procent tussen de vijfenzestig en tachtig en ruim vijfentwintig procent tachtig jaar of ouder.
Wanklank door optreden politie en Justitie
Zelfeuthanasie als een zelfbezorgde goede dood, nu of later, onder eigen regie, gebruikmakend van zo betrouwbaar mogelijke middelen, is onderwerp van discussie. Maar, onderwerp van discussie of niet, het is tevens een mogelijkheid die voor wie hier bewust voor kiest, realiteit kan worden, stellen de counselors
De belangrijkste wanklank wordt volgens hen momenteel veroorzaakt door het optreden van politie en Justitie na afloop van een zelfeuthanasie. Dat optreden laat zeer te wensen over en is kwalitatief onder de maat. Dit vraagt volgens de counselors om verandering.
