Op vrijdag 13 januari vindt de eerste Landelijke DipDag plaats. Dipgroepjes en individuele dippers in alle regio’s van Nederland dippen dan in hun lokale gracht, meer, zee of sloot. Hiermee vragen ze aandacht voor de voordelen die koud water heeft op je lichamelijke en mentale gezondheid.
De eerste Landelijke DipDag is een initiatief van marathonloper, ademhalingsexpert en koudwaterdipper Koen de Jong van Sportrusten. “De gezondheidseffecten van kou zijn erg groot maar worden helaas nog onderbelicht”, zegt hij. “Dippen in koud water verlaagt de ontstekingswaarden in je bloed, is een acute uitknop voor stress en het helpt met een snellere vetverbranding.”
Plonskaart
De Jong lanceerde vlak voor de coronapandemie de ‘Plonskaart van Nederland’ waarmee hij dippers en dipgroepjes met elkaar in contact brengt en zoveel mogelijk mensen aanmoedigt om ook de kou te trotseren. Tijdens de eerste lockdown zag hij het aantal locaties van dipgroepjes op de plonskaart met 400% procent toenemen. Intussen staan er 600 locaties in Nederland op de kaart waar mensen het water in gaan. En de populariteit neemt alleen maar toe, zelfs tijdens de eerste week vorst in december. “Ik stond twee weken geleden in de rij voor mijn eigen wak”, aldus Koen.
Veiligheid
Huisarts Monique Tjon-A-Tsien is voorstander van koudwaterdippen maar waarschuwt wel dat veiligheid voorop moet staan.” Als beginner is 30 seconden tot 1 minuut in het koude water genoeg. Zorg ook voor een warming-up en ga samen met iemand die ervaring heeft. Je lichaam reageert heftig op koud water. Door de koudeshock gaan je hart, longen, hormonen, lymfevaten, immuunsyteem en het bruine vet heel hard werken om warmte te maken. Je kan gaan hyperventileren en dan is het belangrijk om je te focussen op je ademhaling totdat deze rustig is. Daarna volgt de blije kick doordat er een enorme hoeveelheid gelukshormonen vrijkomen.”
Janneke Poort uit Amsterdam ligt elke week even in een ijskoude gracht. “Mijn reuma is minder actief als ik dip”, vertelt ze. “Ik merk ook dat ik me mentaal beter voel. Ik heb minder last van angsten en ben gedurende de dag vrolijker, vrijer en actiever. Als ik na een dip uit het koude water komt krijg ik een enorme energieboost. Janneke begeleidt ook groepjes met beginners die willen dippen. “Ik kan het zeker aanbevelen aan mensen die zich gemakkelijk laten overmannen door stress, depressieve gevoelens en angstige gedachten. Wij dippen vanuit kalmte en rust en focussen op de ademhaling. Mijn leven is er echt door veranderd in positieve zin. De kou maakt me fitter, scherper en daadkrachtiger.”
Contra-indicaties
Een van de redenen waarom Koen de Jong de ‘Plonskaart van Nederland’ heeft gemaakt is om te voorkomen dat mensen, en dan met name beginners, in hun eentje gaan dippen in koud water. “Iedereen krijgt een klap op zijn ademhaling als je erin gaat”, aldus Koen. “Als je alleen bent, vergeet je door de schrik vaak op je ademhaling te letten. Dan neemt de intense kou het over en wordt het dippen een vervelende ervaring.” Er zijn ook contra-indicaties volgens huisarts Monique. “Ben je zwanger, heb je een zwak hart, epilepsie, koorts of de ziekte van Raynaud die zorgt voor bloedvatvernauwing, ga dan niet!”
Mentale booster
Koudwaterdippen is de meest ideale controle-alt-deleteknop tegen stress volgens De Jong. “Stress wordt bij negen op de tien mensen veroorzaakt door negatieve gedachten die over elkaar heen buitelen. Als je in koud water dipt krijg je geen enkele kans om ergens aan te denken. Je focust alleen op een rustige ademhaling. Dat is meteen het belangrijkste verschil tussen dippen en de traditionele nieuwjaarsduik, waar mensen hysterisch gillend het water in en uit rennen. Alleen als je compleet ontspannen in koud water zit ondervind je de mentale en lichamelijke voordelen.”
De Eerste Landelijke DipDag vindt plaats op vrijdag 13 januari. Dipgroepjes in alle regio’s van Nederland gaan dan het koude water in. Initiatiefnemer Koen de Jong zal op deze dag om 10.00 uur met een groepje gaan dippen in de Amsterdamse Schinkelgracht.
