Stichting SOS-Bioboeren dient vandaag samen met enkele individuele melkveehouders een verzoek in bij minister Schouten om hen te ontheffen van het fosfaatrechtenstelsel. Voor tientallen biologische melkveehouders betekent de fosfaatwet het einde van het bedrijf. De biologische sector, die bij uitstek volgens de principes van kringlooplandbouw werkt, vindt het onterecht dat zij volop mee moeten betalen aan het mest- en fosfaatoverschot, terwijl ze hier geen schuld aan hebben. Juist het ontheffen van deze voorlopers biedt een kans voor de minister om haar ambities voor een toekomstbestendige landbouw in daden om te zetten.
Nynke Oostra, boegbeeld SOS-Bioboeren: ‘Vandaag leggen we onze toekomst in handen van minister Schouten. We zijn overweldigd door de steun die we de afgelopen maanden hebben ontvangen, waaronder uit Brussel, en hopen dat minister Schouten bereid is om ons verzoek om ontheffing te honoreren.’
Nadat in 2015 bleek dat de melkveehouderij na het loslaten van het melkquotum te veel fosfaat produceerde, werd in 2018 het fosfaatrechtenstelsel ingesteld. Te veel fosfaat, dat voortkomt uit te veel mest, leidt tot problemen voor de bodem- en oppervlaktewater, dat is slecht voor de natuur. Echter moeten ook biologische boeren opdraaien voor de gevolgen, terwijl zij juist voldoende land hebben om hun mest op kwijt te kunnen en samenwerken met de natuur. Dit raakt met name de bioboeren en omschakelende boeren die op de datum van aankondiging van het stelsel in 2015, de peildatum, hun bedrijf nog niet op het niveau hadden waar zij wel op geïnvesteerd hebben. Dit betekent volgens Greenpeace dat er dure rechten gekocht moeten worden en die zijn voor de biologische sector bijna niet terug te verdienen. Bovendien bleek afgelopen week dat de rechten die in de fosfaatbank zaten, en die ten goede zouden komen van (jonge) voorlopers, door minister Schouten worden doorgehaald. Veel biologische boeren die in de knel zaten hadden hier hun hoop op gevestigd.
Uit een in 2018 ingediend WOB-verzoek van Greenpeace over de besluitvorming over de invoering van het fosfaatrechtenstelsel blijkt dat de belangen van de biologische sector geen rol hebben gespeeld in de vormgeving van het stelsel. Omdat ze slechts een klein aandeel van de sector vertegenwoordigen trekken zij bij vormgeving van beleid vaak aan het kortste eind.
Hilde Anna de Vries, campagneleider Greenpeace Nederland: ‘Minister Schouten zegt in te willen zetten op kringlooplandbouw om de uitdagingen rond biodiversiteit en klimaat het hoofd te kunnen bieden. De fosfaatwet heeft echter als gevolg dat deze kleine groep voorlopers op de tocht staat. Het is hoog tijd dat we hen op handen gaan dragen en dat hun belangen mee gaan tellen in de politiek en de vormgeving van ons toekomstige landbouwbeleid.’
Indien het verzoek niet wordt ingewilligd, begint de groep een rechtszaak. Om de juridische procedure te bekostigen startte SOS-Bioboeren op 23 december met een crowdfundingsactie. Voorafgaand aan de indiening die vandaag plaatsvond ontving de groep een cheque van Greenpeace Nederland ter waarde van 7.750 euro. Dit betrof de som van de dwangsom die het ministerie moest betalen doordat ze te laat reageerde op het WOB-verzoek over de invoering van het fosfaatrechtenstelsel waarvan veel bioboeren het slachtoffer zijn geworden.
