foodwatch ziet in het mislukte preventieakkoord (over gezond voedsel en het tegengaan van obesitas) één positief punt: dit akkoord maakt volgens foodwatch voor eens en altijd kraakhelder dat de voedingsindustrie geen vinger in de pap behoort te hebben aan de onderhandeltafel. Het contrast is schrijnend tussen de ferme maatregelen op het gebied van roken die zonder tabakslobby tot stand kwamen, en het mislukte hoofdstuk over gezonder voedsel, dat uit elke porie industrielobby ademt. foodwatch roept daarom op om vanaf dit mislukte preventieakkoord naast de rokerslobby ook voortaan de lobby van de voedingsindustrie te weren.
Daarmee kan dit akkoord alsnog als historisch de geschiedenis in gaan. Nederland zou in dat geval het advies opvolgen van de Wereldgezondheidsorganisatie die al jaren waarschuwt dat de lobby van de industrie vooruitgang lam legt: ‘Het is geen enkel land gelukt om de obesitasepidemie in alle leeftijdsgroepen tot stilstand te brengen. Dit ligt niet aan een gebrek aan individuele wilskracht. Dit ligt aan een gebrek aan politieke wil, om het gevecht met de voedselindustrie aan te gaan.’
Waar de ambitie in het akkoord spreekt over een teruggang in het percentage Nederlanders met obesitas van 49% naar 38% in 2040, berekende het RIVM dat met de huidige preventieafspraken deze juist verder zal stijgen naar bijna 60%, zo stelt NRC. Het kabinet erkent dat de ambitie niet wordt gehaald met de huidige maatregelen. Echt effectieve prijsvoorstellen zijn tegengehouden, zoals een suikertaks of btw-vrije groente en fruit. De mooie ambitieuze woorden over gezonder voedsel staan in schril contrast met de kille feiten: ook onder dit kabinet is de prijs van groente (+5%) en fruit (+1) verder gestegen en van suiker (-3%) alleen maar weer gedaald: ‘Van de vrijblijvende lofzang van dit kabinet samen met Coca-Cola en Unilever op gezonder voedsel, worden we niet gezonder’.
foodwatch roept dan ook de Tweede Kamer op niet akkoord te gaan met dit – na het dividenddebacle – tweede grote cadeau van Rutte III aan het bedrijfsleven. De voedselindustrie heeft alle ruimte gekregen van het kabinet om broodnodige concrete maatregelen voor gezonder voedsel weg te lobbyen. Denk daarbij aan btw-vrije groente en fruit, een suikertaks, een wettelijk verbod op de kindermarketing van junkfood en de aanpak van misleidende etiketten en reclames. Dit kabinet maakt groente en fruit vanaf 1 januari juist duurder door de btw te verhogen van 6% naar 9%, ondanks protest van bijna 100.000 mensen. ‘Gezond voedsel is een eerste levensbehoefte maar lijkt voor het kabinet een bijzaak.’, concludeert foodwatch.
foodwatch waarschuwt dat iedereen de gevolgen komende jaren terug zal zien in een hogere zorgpremie, naast alle menselijke leed dat obesitas en ongezond voedsel veroorzaakt. Obesitas kost de maatschappij al miljarden aan medische kosten en dat zal oplopen. Foodwatch: ‘Het maakt duidelijk dat je de voedingsindustrie niet over de volksgezondheid kunt laten waken maar dat de politiek dit behoort te doen.’
Met volgens foodwatch misplaatste trots wordt een akkoord gepresenteerd, waarvan het RIVM concludeert dat de problemen met ongezond voedsel de komende jaren alleen maar groter worden. foodwatch: ‘De enigen die trots kunnen zijn, zijn de lobbyisten van de voedingsindustrie. Zij kunnen hun achterban opgewekt vertellen dat zij vrijwel geheel buiten schot blijven.’
Bron foodwatch.