Veertien maanden voordat psychologe, coach en ervaringsdeskundige Andrea M. Winn de beerput van tientallen jaren seksueel misbruik van vrouwen en kinderen binnen de internationale boeddhistische Shambhala-gemeenschap open trok, waren er aanbevelingen van een werkgroep binnen Shambhala over seksueel wangedrag, waar leden van deze gemeenschap op konden reageren. Net als Winn concludeerde de werkgroep dat er sprake was van ernstige vergrijpen en nalatigheid binnen deze organisatie. De aanbevelingen van de werkgroep zijn bedoeld om in de toekomst wangedrag en het veroorzaken van schade door ongewenste seksuele handelingen te voorkomen. Begin dit jaar zijn de aanbevelingen geactualiseerd.

Tientallen jaren lang zijn vrouwen en kinderen seksueel misbruikt en/of was er sprake van seksueel en sociaal wangedrag binnen de internationale boeddhistische Shambhala-gemeenschap. Sommige senior leraren hadden vrij spel als kinderverkrachter. Slachtoffers werden niet geloofd of door de organisatie tegengewerkt als ze hun ervaringen wilden delen binnen Shambhala of er mee naar buiten wilden gaan.

Dat zijn de schokkende resultaten uit een onderzoek van de psychologe, coach, mediator en ervaringsdeskundige Andrea M. Winn die haar bevindingen in februari dit jaar presenteerde. Zij onderzocht een jaar lang het misbruik binnen Shambhala, met ook sangha’s in Nederland. Han de Wit, leraar van Shambhala Nederland, zei in een gesprek met deze krant dat hem geen seksuele misdragingen binnen Shambhala Nederland bekend zijn.

Winn doet in het rapport ‘Project Sunshine’ een aantal aanbevelingen om slachtoffers recht te doen door ze aan het woord te laten en te begeleiden zodat een proces van heling kan ontstaan. Winn constateert dat er een angstaanjagende schaduw van seksueel gerelateerd geweld over het hart van de Shambhala-gemeenschap ligt. Project Sunshine is bedoeld om een genezingsproces op gang te brengen binnen het getraumatiseerde Shambhala waarbij alle leden betrokken worden.

Adequaat reageren

In Shambhala Times melden Crina Bondre Ardelean, Chris Kreeger, Terry Rudderham en Alexis Shotwell op 14 november 2016 de oprichting van een werkgroep om beleid te ontwikkelen ter voorkoming van seksueel gerelateerde schade en wangedrag binnen Shambhala en adequaat te reageren als het zich voordoet. In het artikel nodigen de leden lezers en belangstellenden uit te reageren op het concept beleidsstuk alvorens dat zal worden ingediend bij de uitvoerende Raad van Shambhala.

In Shambhala heeft elke menselijke interactie het potentieel een verlichte samenleving te creëren. De Shambhala-terma leert, en de Sakyong benadrukt dat, dat op elk moment ieder van ons zo’n samenleving kan creëren, we hebben de keus om ons te wenden naar de ondergaande zon of de Great Eastern Sun, zeggen de samenstellers.

‘Deze afzonderlijke interacties vormen een som tot wat de heersende samenleving in petto heeft. In de geschiedenis hebben de meeste gemeenschappen vrouwen gedwongen tot ondergeschiktheid aan mannen en heersende seksuele mores en religies, met inbegrip van het boeddhisme, hebben deze ondergeschiktheid afgedwongen.’

In de brief van de Morning Sun en in meerdere teachings erna heeft de Sakyong afgekondigd dat de Shambhala-gemeenschap het sociale paradigma moet wijzigen. Gezien de alomtegenwoordigheid van seksualiteit in elk moment, dient een integrerend deel van deze wijziging van het sociale paradigma het voorkomen van ongelijke seksuele relaties naar wederzijds respect en empowerment relaties, die van de fundamentele goedheid van iedereen getuigen.

Jij en ik

Zoals de Sakyong in het Shambhala-beginsel leert, is het veranderen van het sociale paradigma niet een enorme prestatie van social engineering. Een verlichte samenleving begint met alleen jij en ik, met de interactie tussen twee mensen. De Sakyong heeft ons opgeroepen om in onze laboratoria (Shambhala centra) een verlichte maatschappij te creëren en dat doel moet de basis zijn van wat er gebeurt binnen de Shambhala-gemeenschap. Ook wat gebeurt tussen jou en mij draagt bij tot de creatie van de cultuur binnen Shambhala samenleving. Die een prima alternatief (kan zijn) voor de heersende samenleving, waar mensen hebben geleerd via seksualiteit controle uit te oefenen, te manipuleren en het verkrijgen van macht over elkaar.

Onze Shambhala mandala is niet immuun voor (…) misbruik van seksualiteit. In onze eigen geschiedenis zijn er gevallen van schadelijke betrekkingen tussen docenten en studenten, alsook gevallen van seksueel relateerde schade onder de leden van de gemeenschap. Wij komen uit een periode waarin (klachten over) schadelijke seksueel gedrag niet vakkundig werden afgehandeld, mensen die schade werd berokkend voelden zich niet ondersteund als ze hun stem verhieven.

We proberen onze weg te vinden in de herontdekking van een gevoel van verlichte seksualiteit die is gebaseerd op wederzijds empowerment. Er is ruimte voor diepe contemplatie (…) met name in de context van de dynamiek van de ongelijke machtpositie. In het kader van het creëren van een verlichte samenleving, is het van cruciaal belang dat wij als Shambhalians onze aandacht richten op onze seksuele expressie, en hoe we ons voelen over de kwetsbaarheid die echte intimiteit oproept.

Betekenis dharma

Leraren en andere autoriteiten (…) bezwijken aan onwetendheid, passie of machtshonger. Ze ontkennen daarmee wat de dharma betekent voor mensen. Seksuele geweldplegers- autoriteiten of medestudenten, ondermijnen iemands verbinding met de Shambhala gemeenschap en leringen, omdat ze onze gemeenschap onveilig maken, met name onveilig voor de kwetsbaarheid die vereist is bij de openstelling voor de dharma. Mensen hebben de Shambhala-pad helemaal verlaten in reactie op (…) ongewenste seksuele aandacht. (…) Het is noodzakelijk dat onze gemeenschap niet medeplichtig is aan schade (door deze activiteiten) maar in plaats daarvan een seksueel veilige samenleving (omgeving) creëert.

Zo’n weergave creëert een veilige ruimte voor kwetsbaarheid, die nodig is om te verbinden met fundamentele goedheid, het geeft kracht om agressie te overwinnen. (…) Om deze reden leidt ons handelen en praktisering tot zachtheid en een open hart.

Dit ontwerp voor een Shambhala beleid inzake (het voorkomen van) seksueel gerelateerde schade en wangedrag reflecteert de positieve ontwikkelingen die in gang zijn gezet en is het begin van een reis waarin we een goede menselijke samenleving (willen) creëren, met seksualiteit gevat in fundamentele goedheid binnen relaties.

Update van Alexis Shotwell, van de aanbevelingen en aanwijzingen over juist gedrag in februari 2018, naar aanleiding van de feedback die de commissie verzamelde over het ontwerp-beleid tussen 9 november en 9 december 2016.

Dit artikel is een vertaling en een samenvatting van de oorspronkelijke tekst.

Lees ook beerput seksueel wangedrag open bij Shambhala.