“Hebben wij een vrije wil?”
“Eerst maar eens vaststellen of wij een wil hebben.”
“Hebben wij een wil?”
“Heeft een auto een wil?”
“Wat?”
“Waar in de auto zit de wil om te rijden? In de tank? In de motor? In de wielen?”
“In de chauffeur natuurlijk.”
“Waar in de mens zit de wil?”
“Wat een vraag.”
“Als de stemming erin zit, waar zit die dan in?”
“Wanneer?”
“Op een feestje, in een café…”
“Dat is een wijze van spreken.”
“Iemand een wil toedichten niet?”
“De wil is reëel.”
“Waar in de lucht zit de wil om te waaien?”
“Dat is een kwestie van druk.”
“Waar in het water zit de wil om te bevriezen?”
“Dat is een kwestie van temperatuur.”
“Waar in de steen zit de wil om te vallen?”
“Ja, zo kan ik het ook.”
“Wat?”
“Je beperkt je tot levenloze dingen.”
“Waar in de plant zit de wil om te groeien?”
“Groeien gebeurt vanzelf.”
“Handelen niet?”
“Handelen komt voort uit de wil.”
“Waar in de plant zit de wil om naar het licht te keren?”
“Een mens is geen plant.”
“Is naar het licht keren geen handelen?”
“Naar het licht keren is een kwestie van turgor.”
“Waar in de bacterie zit de wil om zich te vermenigvuldigen?”
“Kunnen we het niet over hogere wezens hebben?”
“Waar in de geit zit de wil om melk te geven?”
“Dat is een kwestie van hormonen.”
“De wil niet?”
“Kunnen we het niet over hogere wezens hebben?”
“Waar in de koe zit de wil om te loeien?”
“Een koe loeit maar wat.”
“Een mens kletst maar wat.”
“Jij in elk geval wel.”
“Waar in de chimpansee zit de wil om te krijsen?”
“Ik ben toch zeker geen chimpansee?”
“Waar in de mens zit de wil?”
“In zijn hele wezen.”
“Net als zijn bewustzijn zeker.”
“Het bewustzijn is een uitvinding van het hindoeïsme.
“Net als zijn ziel zeker.”
“De ziel is een uitvinding van het christendom.”
“De wil zeker niet.”
“Misschien kun je de wil nergens vinden omdat je hem bént.”
“Misschien kun je de wil nergens vinden omdat hij nergens is.”
“Misschien kun je de wil nergens vinden omdat hij overal is.”
“Misschien kun je de wil overal vinden omdat het een idee is.”
“Misschien is dat ook maar een idee.”
“Misschien is dat ook maar een idee.”
“Dus volgens jou heb ik geen vrije wil?”
“Misschien is dat ook maar een idee.”
“Hè?”
“Wat?”
“Bedoel je dat ik toch een vrije wil heb?”
“Eerst maar eens vaststellen of je een ik hebt.”
Deze tekst maakt deel uit van de Perongelukexpress, een serie over de vrije wil.
Sjoerd zegt
Voor de bewuste wilsbeslissing tot gedrag, zou vlgns gedragsneurologisch onderzoek in de hersenen de onbewuste beslissing tot het gedrag al in een sofisticated MRI-scan waar te nemen zijn.
Voor zover ik weet hebben ze de wilsbeslissing nooit ontdekt.
Dikkie Dwaalzin
kees moerbeek zegt
Inderdaad. De neurowetenschapper en filosoof Sam Harris schreef een interessant boekje: ‘Free will’. Ja, hij: de godloochenaar en vriend van boeddhisten. Het is een nogal verontrustend werkje over de vrije wil.Maar eigenlijk doet het er niet toe, lijkt hij te zeggen. De vrije wil is iets wat we moeten blijven koesteren, omdat dit ons mens maakt. Eigenlijk gaat 5 mei ook over de overwinning van de vrije wil op de dictatuur/onderdrukking.
https://www.youtube.com/watch?v=aAnlBW5INYg