• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Non-dualisme is helemaal het einde

Non-dualisme is helemaal het einde

19 januari 2023 door Hans van Dam

Advaita is geen kenleer, geen zijnsleer, geen wijsbegeerte, geen kosmologie, geen identiteit en geen geloof. Wat is het dan wel?

Agnostisch non-dualisme leert niets, zelfs niet dat er niets te leren valt. Wat je niet hoeft te leren, hoef je ook niet af te leren, en dat scheelt. Ga maar na…

Geen kenleer

Agnostisch non-dualisme is geen kenleer maar het einde van de epistemologie.

Waarom is agnostisch non-dualisme geen kenleer? Omdat het geen enkel onderscheid erkent of ontkent.

Hoe zou je zonder onderscheidingen te erkennen of ontkennen ook maar één zinvolle uitspraak kunnen doen over de kenner en het gekende, over subject en object, over de waarnemer en de wereld, hun overeenkomsten, verschillen en verbanden?

Agnostisch non-dualisme is het einde van alle epistemologie.

Was agnostisch non-dualisme toch een kenleer, dan was het een lege kenleer. Of zeg maar gerust dé lege kenleer, Ø. Want waarin zou de ene lege kenleer moeten verschillen van de andere?

Geen zijnsleer

Agnostisch non-dualisme is geen zijnsleer maar het einde van de ontologie.

Waarom is agnostisch non-dualisme geen zijnsleer? Omdat het geen enkel onderscheid erkent of ontkent.

Hoe zou je zonder onderscheidingen te erkennen of ontkennen ook maar één zinvolle uitspraak kunnen doen over het zijnde, het niet-zijnde, essentie en substantie, primaire en secundaire kwaliteiten, causaliteit en contingentie, overeenkomsten, verschillen en verbanden?

Agnostisch non-dualisme is het einde van alle ontologie.

Was agnostisch non-dualisme toch een zijnsleer, dan was het een lege zijnsleer. Of zeg maar gerust dé lege zijnsleer, Ø. Want waarin zou de ene lege zijnsleer moeten verschillen van de andere?

Geen wijsbegeerte

Agnostisch non-dualisme is geen wijsbegeerte maar het einde van de filosofie.

Waarom is agnostisch non-dualisme geen wijsbegeerte? Omdat het geen enkel onderscheid erkent of ontkent.

Hoe zou je zonder onderscheidingen te erkennen of ontkennen ook maar één zinvolle uitspraak kunnen doen over de wereld, de dingen, het leven, de dood, stof en geest, het relatieve en het absolute, noodzaak, toeval, schoonheid, levenskunst, ethiek, toerekeningsvatbaarheid, de vrije wil?

Agnostisch non-dualisme is het einde van iedere theorie.

Was agnostisch non-dualisme toch een filosofie, dan was het een lege filosofie. Of zeg maar gerust dé lege filosofie, Ø. Want waarin zou de ene lege filosofie moeten verschillen van de andere?

Geen kosmologie

Agnostisch non-dualisme is geen kosmologie maar het einde van de grote verklaringen.

Waarom is agnostisch non-dualisme geen kosmologie? Omdat het geen enkel onderscheid erkent of ontkent.

Hoe zou je zonder onderscheidingen te erkennen of ontkennen ook maar één zinvolle uitspraak kunnen doen over de oorzaak van het heelal, de oorsprong en bestemming van de verschijnselen, de betekenis, het waarom en waartoe van het bestaan, de herkomst en de toekomst van de mensheid, het leven en het universum?

Agnostisch non-dualisme is het einde van ieder wereldbeeld.

Was agnostisch non-dualisme toch een kosmologie, dan was het een lege kosmologie. Of zeg maar gerust dé lege kosmologie, Ø. Want waarin zou de ene lege kosmologie moeten verschillen van de andere?

Geen identiteit

Agnostisch non-dualisme is geen identiteit maar het einde van iedere identificatie.

Waarom verschaft agnostisch non-dualisme je geen nieuwe, hogere identiteit? Omdat het geen enkel onderscheid erkent of ontkent.

Hoe zou je zonder onderscheidingen te erkennen of ontkennen ook maar één zinvolle uitspraak kunnen doen over het ego, jezelf, het zelf, atman, anatman of brahman, kleine ik, grote ik, je ware aard, je oorspronkelijke gezicht, god boven jou, god in jou of jij in god?

Agnostisch non-dualisme is het einde van ieder zelfbeeld.

Was agnostisch non-dualisme toch een identiteit, dan was het een lege identiteit. Of zeg maar gerust dé lege identiteit, Ø. Want waarin zou de ene lege identiteit moeten verschillen van de andere?

Geen geloof

Agnostisch non-dualisme is geen geloof maar het einde van iedere overtuiging.

Waarom is agnostisch non-dualisme geen nieuw geloof? Omdat het geen enkel onderscheid erkent of ontkent.

Hoe zou je zonder onderscheidingen te erkennen of ontkennen ook maar één zinvolle uitspraak kunnen doen over je herkomst, je bestemming, de ene god of de vele goden, engelen, priesters, kerken, normen, waarden, geopenbaarde wijsheid, rituelen en liturgie, almacht en onmacht, alwetendheid en onwetendheid, waarheid en onwaarheid?

Agnostisch non-dualisme is het einde van ieder geloof, zowel religieus als seculier.

Was agnostisch non-dualisme toch een geloof, dan was het een leeg geloof. Of zeg maar gerust hét lege geloof, Ø. Want waarin zou het ene lege geloof moeten verschillen van het andere?

Zo kan ik doorgaan, maar als het nu nog niet duidelijk is, wordt het dat nooit:

Agnostisch non-dualisme is helemaal het einde.

Index | vorige | volgende

Deze tekst maakt deel uit van het Witboek Advaita. Woord: Hans van Dam. Beeld: Lucienne van Dam. Alle teksten van deze serie. Het Witboek Advaita op NietWeten.nl. Alle publicaties van Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad.

Categorie: Hans van Dam Tags: advaita, niet-weten, non-dualisme, non-dualiteit, Witboek Advaita

Lees ook:

  1. Tussen tafel en stoel vind je de deur naar non-dualiteit
  2. Non-dualisme is een uitnodiging om je kennis door te lichten
  3. Een tussenmeester staat nergens boven of onder
  4. Tussenwerpsels: de tussentaal van Meester Tussen

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Hans van Dam is de auteur van de Agnosereeks: 13 boeken over niet-weten, verluchtigd door Lucienne van Dam. Lees ze gratis op NietWeten.nl of in het BD, of als paperbacks tegen kostprijs. Disclaimer. Contact. Winkel. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 14 mei 2025
    Alleen maar zitten
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • God als de totaal andere – Karl Barth
    • Het wezen van het christendom
    • Guy – dhammazaadjes – Onwetendheid
    • Burgerinitiatief – ‘minister  van vreemdelingenhaat Faber uit ambt zetten’
    • Gedachten over een haiku 36 – Chiyo-ni

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.