• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Taoïsme als lege leer

Taoïsme als lege leer

27 december 2020 door Hans van Dam

Radicaal niet-weten is geen absolutisme en geen relativisme maar een praktijk van relativeren zonder het relativeren te verabsoluteren. Een praktijk van praktiseren zonder prakkiseren, van doen zonder doen, van maar wat doen want je moet toch wat.

In een radicaal niet-weten kan er van een exoterisch of esoterisch taoïsme geen sprake zijn. Niet omdat daar iets op tegen is maar omdat exoterie en esoterie beide tot het weten behoren.

Zoals we hebben gezien neemt het antieke taoïsme zichzelf graag op de korrel, hier en daar, af en toe. Wat krijg je als je die lijn doortrekt? Wat krijg je als je het taoïsme volledig ontdoet van weterij?

Dan krijg je taoïsme zonder Tao. Zonder Te. Zonder innerlijke kracht. Zonder weg. Zonder ascese. Zonder rituelen. Zonder kosmologie. Zonder goden of halfgoden. Zonder heiligen of zielen. Zonder onsterfelijkheid.

Dan krijg je taoïsme zonder filosofie. Zonder anarchisme. Zonder legalisme. Zonder scepticisme. Zonder dogmatisme. Zonder conformisme. Zonder non-conformisme. Zonder nihilisme. Zonder cynisme. Zonder fatalisme. Zonder activisme. Zonder hedonisme. Zonder scholen, schoolsheid of schoolmeesters.

Als je het taoïsme ontdoet van alle weterij krijg je taoïsme zonder taoïsme. Taoïsme zonder taoïsme is een ander woord voor de lege leer.

Iedere andere, inhoudelijke vorm van taoïsme is gewoon een van de tienduizend dingen. De tienduizend dingen zijn allemaal even onbestendig, net zo vergankelijk als jij en ik. Volgens het laatste hoofdstuk van de Zhuangzi bieden ze daarom geen houvast:

Chaotisch! Zonder vorm! Transformaties, nooit bestendig. Zijn we dood? Zijn we levend? Zijn we evenredig met de hemel en de aarde? Trekken wij samen op met de goden? Hoe duister! Waar zijn we? Hoe onduidelijk! Waar gaan we naartoe? De tienduizend dingen omringen ons totaal. Geen enkel voldoet als toeverlaat.

Niet-weten is geen toeverlaat maar leven zonder toeverlaat. Tja zeggen tegen het leven en tja zeggen tegen je tja, net als Meester Tja in het verhaal de boer die zijn paard verloor waarmee het Witboek taoïsme begint. Leren leven met het idee dat het leven niet te leren is en geen idee:

De tienduizend dingen – ze leven, maar niemand ziet hun oorsprong; ze komen te voorschijn, maar niemand ziet waarvandaan. Alle mensen hechten waarde aan wat hun verstand kan bevatten, en niemand heeft de kennis die berust op wat het verstand niet kan bevatten, en die we wel de grote onzekerheid mogen noemen! Genoeg! Genoeg! In feite kun je daar niet aan ontsnappen, en komt het erop neer te zeggen: ‘Zo is het! – Is het zo?’ (Zhuangzi hoofdstuk 25, VIII)

Uiteindelijk doe je er het zwijgen toe, al is het maar met woorden:

De taoïsten van vroeger kwamen zo ver dat ze niets meer bevestigden en niets meer ontkenden, en dat was genoeg. Ze waren zo verstild: wat valt er nog over te zeggen? (Zhuangzi hoofdstuk 33)

Wat mij betreft niets.

Index | vorige | volgende

Deze tekst maakt deel uit van het het Witboek Taoïsme – Meester Tja en de Tao van niet-weten, deel 3 van de Agnosereeks. Het Witboek Taoïsme in de winkel. Het Witboek Taoïsme op NietWeten.nl. Het Witboek Taoïsme als serie in het Boeddhistisch Dagblad. Alle boeken van Hans van Dam. Alle series van Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Hans van Dam Tags: de lege leer, Meester Tja, niet-weten, taoisme

Lees ook:

  1. Meester Tja 15 – Een vrije geest is een lege geest
  2. Meester Tja 72 – Kleurloos als water – eeuwig fris
  3. Meester Tja 94 – De lege heer met de lege leer
  4. Meester Tja 135 – De geest een gat

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Columns. Boeken. NietWeten.nl. Contact. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • 5 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 5 juli 2022
    Boeddhisme en meditatie
  • 6 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

‘Humor onttroont elke grootinquisiteur’

Kees Moerbeek - 3 juli 2022

Blasfemie kan een uiting van macht zijn, omdat hij die kwetst macht heeft over diegene (datgene) die wordt gekwetst. Hierbij komt superioriteit om de hoek kijken. De gekwetste gelovige is de enige die echter de macht van de blasfemist over hem kan opheffen door diens spot simpelweg te negeren.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Verlichting is de kous op je kop
  • ‘Humor onttroont elke grootinquisiteur’
  • Guy – Het begrijpen van de ware aard van de dingen
  • Ludo – Zijn
  • Taigu – De lijn en de cirkel

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens