• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Hans van Dam » 75 – Denkend aan sterven sterf je aan het denken

75 – Denkend aan sterven sterf je aan het denken

24 januari 2020 door Hans van Dam

Ongevraagd kom je op de wereld, met lege handen, huilend als een achtergelaten kind. Ongevraagd verlaat je dit leven, met lege handen, verdrietig, vol spijt. Leef daarom je leven op zo’n manier dat niets ervan werkelijk weggegooid is.

Eerst moet je aan het leven wennen, terwijl het nog volkomen nieuw voor je is. Je bent nog maar net gewend of je moet al gaan wennen aan het idee dat er een eind aan is.

Mediteer op deze beweging. Sterf vóór je sterft, zegt de Gereinigde. Voltooi de kringloop voordat die voor jou voltooid wordt.

Hashim de Sidqi


Hans: Sterf vóór je sterft vind ik een rare aansporing. Alsof het een keuze is, een vrijwillige virtuele dood, spirituele euthanasie.

Ayah: En dat is het niet?

Hans: Ik kan niet voor anderen spreken.

Ayah: Spreek dan maar voor jezelf.

Hans: Dat lukt al helemaal niet meer.

Ayah: Zalig zijn de schijndoden.

Hans: In mijn ervaring is sterven vóór je sterft iets dat je overkomt en waar je achteraf woorden bij verzint. Dat zijn altijd wanwoorden, zoals ‘sterven vóór je sterft’ of ‘voltooi de kringloop vóór die voor jou voltooid wordt.’

Ayah: Waanwoorden?

Hans: Zo kun je het ook zeggen.

Ayah: Welke woorden heb jij erbij verzonnen?

Hans: Woorden die bij mij passen.

Ayah: Zoals?

Hans: Afdalen in agnose, een vrije val in nietweten, de opgang naar de afgang, je kleinheid realiseren, sterven zonder bederven, weet ik veel.

Ayah: Welk woord is het meest nabij?

Hans: Weet ik veel.

Ayah: Wie of wat sterft er als je sterft voor je sterft?

Hans: Bij mij of bij de soefi?

Ayah: Doe eerst maar bij de soefi.

Hans: Zijn persoon, zou ik denken. Zijn zelfbeeld. Zijn eigenwilligheid.

Ayah: En dan?

Hans: Wordt hij wedergeboren in Allah. Wordt hij een met Allah. Wordt hij deel van Allah. Verdwijnt hij in Allah. Wordt zíjn wil Allah’s wil. Ik weet niet hoe een soefi het zou zeggen.

Ayah: En bij jou?

Hans: Bij mij stierf het heilige geloof in de persoon die ik meende te zijn, zou ik zeggen.

Ayah: En toen?

Hans: Stierf het heilige geloof in het sterven van de persoon die ik meende te zijn.

Ayah: Ja, bestaat die persoon nou wel of niet?

Hans: Het zijn gedachten die sterven en het zijn gedachten die weer opstaan.

Ayah: Want sterven aan het geloof in het sterven van de persoon die je meende te zijn, leidt volgens de logica van de dubbele ontkenning rechtstreeks tot zijn wederopstanding.

Hans: Alleen maar bij wijze van spreken.

Ayah: Wie is er dan gestorven en wie is er weer opgestaan?

Hans: De koning is dood, leve de ‘koning’.

Ayah: Tussen aanhalingstekens.

Hans: Hoera! Hoera! Hoera!

Ayah: De koning staat hier voor Hans van Dam?

Hans: De koning staat hier voor de nar.

Ayah: En Hans van Dam?

Hans: Voor ‘Hans van Dam’.

Ayah: Wat betekent dat precies?

Hans: Precies.

Ayah: Hoeveel tijd verstreek er tussen jouw figuurlijke dood en je figuurlijke wederopstanding?

Hans: Geen.

Ayah: Hoe kan dat?

Hans: Het heilige geloof in mijn persoon ging tegelijk met het heilige geloof in de dood van mijn persoon en het heilige geloof in wat dan ook in rook op.

Ayah: Twee vliegen in één klap.

Hans: Alle vliegen in één klap.

Ayah: Toe maar.

Hans: Geloof je dat?

Ayah: Sindsdien denk jij nooit meer in termen van ik en niet-ik?

Hans: Sindsdien denk ik steeds weer in termen van ik en niet-ik.

Ayah: Hè?

Hans: Net als voordien.

Ayah: O.

Hans: Of ik of niet-ik nou wil of niet.

Ayah: Het overkomt je.

Hans: Maar geloof ik het ook?

Ayah: Dat weet ik niet.

Hans: Nou, ik ook niet.

Ayah: Zo te horen sterf jij onophoudelijk.

Hans: Alleen maar bij wijze van spreken.

Ayah: Maar waaraan?

Hans: Dat zeg ik.

Ayah: Wat zeg je?

Hans: Aan mijn gedachten.

Ayah: Blijft er dan niet één overeind?

Hans: Deze alvast niet.

Ayah: Volgens de logica van de dubbele ontkenning…

Hans: Blablabla.

Ayah: Zie jij jezelf als een Gereinigde?

Hans: God nee.

Ayah: Waarom niet?

Hans: Dat kan iedere schoonmaker je vertellen.

Ayah: Het reinigen is nooit gedaan.

Hans: Tot nog toe niet, tenminste.

Ayah: Jij blijft op je hoede, hè?

Hans: Of ik wil of niet.

Dansende derwisj met een zwabber op z’n hoofd, een pleeborstel in z’n ene hand en een plumeau in z’n andere.

Afbeelding: ‘Het reinigen is nooit gedaan.’


Ayah: Wat zou er gebeuren als je je waakzaamheid een ogenblik liet verslappen?

Hans: Misschien zou ik dan wel gaan denken dat ik mijn waakzaamheid geen ogenblik mocht laten verslappen.

Ayah: Wat?

Hans: Of misschien zou ik mezelf wel als een Gereinigde gaan zien.

Ayah: Bedoel je dat wij principieel onrein zijn? Zondig geboren? De erfzondegedachte?

Hans: Of misschien zou ik ons wel als principieel onrein gaan zien, zondig geboren – de erfzondegedachte.

Ayah: Voel jij je wedergeboren in het Ene? Een met het Ene? Deel van het Ene? Verdwenen in het Ene?

Hans: Of misschien zou ik mezelf wel gaan zien als wedergeboren in het Ene, een met het Ene, deel van het Ene, verdwenen in het Ene.

Ayah: Je bent en blijft een individu, wou je zeggen, afgescheiden van het Ene zolang je leeft.

Hans: Of misschien zou ik mezelf als een individu gaan zien, afgescheiden van het Ene zolang ik leef.

Ayah: Je moet er niet aan denken.

Hans: Je denkt wat je moet denken.

Ayah: Maar je moet niet alles geloven wat je denkt.

Hans: Dit ook niet.

Ayah: Is dit nou de beweging waarop we volgens Hashim de Sidqi moeten mediteren?

Hans: Gelukkig niet.

Ayah: Wat dan?

Hans: Het is al de meditatie.


Ben jij al gewend aan het idee dat er mogelijk een eind aan je leven is?

Denk jij dat het voor iedereen mogelijk is om aan dat idee te wennen?

Denk jij dat het voor iedereen goed zou zijn om eraan te wennen?

Denk jij dat er Gereinigden onder ons zijn? Jijzelf? Ik?

Denk jij dat we principieel Onrein zijn, zondig geboren?

Denk jij dat je moet mediteren?

Denk jij dat iedereen moet mediteren?

Denk jij dat je je waakzaamheid geen ogenblik mag laten verslappen?

Denk jij dat ik mijn waakzaamheid geen ogenblik laat verslappen?

Wat denk je allemaal niet?

Deze tekst maakt deel uit van De derwisj en de dwaas – Dansen in het duister, een serie over soefisme en mystiek niet-weten. Illustraties: Lucienne van Dam. De derwisj en de dwaas in het BD. De derwisj en de dwaas op NietWeten.nl. Alle publicaties van Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Hans van Dam Tags: agnose, dansen in het duister, de derwisj en de dwaas, de mind, meditatie, mindfulness, mystiek, niet-weten, soefisme, sterven, waakzaamheid

Lees ook:

  1. 34 – Tegen de verrukking in
  2. 51. Gedachten zijn hogere machten
  3. 79 – Om mijn geliefde niet tekort te doen
  4. 85 – De opgang van het verstand dat zichzelf doorziet

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Columns. Boeken. NietWeten.nl. Contact. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 27 juni 2022 - 3 juli 2022
    Zomer Retraite met Losang Gendun
  • 2 juli 2022
    Zazenkai Zengroep Oshida met Helma Jifu Vulink
  • 3 juli 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Boekbespreking – Bernard Mandeville, een ondeugende denker?

Erik Hoogcarspel - 9 juni 2022

Bernard Mandeville (1670 – 1733) werd geboren in een gegoede remonstrantse familie te Rotterdam. Hij studeerde in Leiden en vertrok tegen het einde van de 17e eeuw naar Londen om er een medische praktijk op te zetten. Daar schreef hij eerst luchtige stukjes proza in tijdschriften, maar later publiceerde hij ook over geneeskunde en economie. Zijn bekendste boek is “De fabel van de bijen”.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Het jaar 2022 – dag 181 – boeren
  • Kloof tussen boekenrecensenten en lezers – auteur plaatst advertenties in NRC
  • Vrijdag Zindag – Arbeidsmigrant
  • Halte Hertenkamp, aantekeningen van Boeddha’s buschauffeur
  • Simpel en waar: drie nieuwe boeken van uitgeverij Samsara

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens