• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Boekbespreking » Boeken – bekentenissen van een afvallige atheïst

Boeken – bekentenissen van een afvallige atheïst

14 februari 2019 door de redactie

Bij uitgeverij Polis verschijnt deze maand ‘Bekentenissen van een afvallige atheïst’ van Dennis Vanden Auweele (1986), die als filosoof verbonden is aan de KU Leuven. De auteur spreekt in zijn boek vanuit een filosofisch en persoonlijk engagement over geloof en ongeloof vandaag de dag. Er heerst daarin een koppige zelfverzekerdheid, zowel bij gelovigen als atheïsten. Dit boek plaatst zich in geen van beide kampen. Bouwend op zowel hedendaagse als klassieke denkers, de les is dubbel: schommel tussen passionele verbintenis en sceptische twijfel.

De auteur: ‘Religie spreekt tot de verbeelding: het is bron van ophef, materiaal voor film en boek, en het kan ook nog een mens richting geven, troost schenken of hem zelfs uit de wanhoop redden. Toch zijn er vandaag meer koele minnaars dan vurige volgelingen van religie. Voor de meesten is religie als goede seks: je mag het hebben, maar liefst in je eigen huis en achter gesloten deuren – en je hoeft er zeker niet pocherig over te doen en het met iedereen te delen! Religie wordt getolereerd als een persoonlijke keuze. Toch merk ik ook, vooral de laatste jaren, een opkomende vijandigheid: een uitgesproken en ijverige groep mensen verkondigt luidkeels dat religie iets is dat tot een bedenkelijk verleden behoort, een verleden waar men zich het best voor verontschuldigt en dat daarna vergeten wordt. Waar komt die vijandigheid tegenover religie vandaan? En is ze gegrond? De filosoof in mij kan het niet nalaten om erop te wijzen dat deze houding in het verlengde ligt van een eeuwenlange evolutie. Het Westen was ooit een uitgesproken christelijke samenleving, maar die is vanaf de zestiende eeuw inherent verdeeld geraakt: de christelijke wereld splitste zich in katholieken en protestanten. Recent hebben we de vijfhonderdste verjaardag gevierd van de symbolische daad van Maarten Luther die deze splitsing inluidde.

(…) Vanaf de late achttiende eeuw, en vooral in de loop van de negentiende eeuw, staken nieuwe ideologieën de kop op: het liberalisme, het socialisme en, waarschijnlijk ideologisch de meest ingrijpende, het atheïsme. Tot het einde van de achttiende eeuw was de term ‘atheïst’ een scheldwoord en werden mensen verketterd of ontslagen louter en alleen wegens de beschuldiging dat ze atheïst waren. Vanaf de negentiende eeuw begonnen intellectuelen zichzelf over heel Europa atheïst te noemen.

Deze culturele giganten geloofden niet alleen het hunne, maar vielen religie genadeloos aan. Met hun komst werd de samenleving nog hopelozer verdeeld, een verdeeldheid die toenam in de twintigste eeuw met migratie uit niet-christelijke landen en de intrede van de islam, het boeddhisme en het hindoeïsme. De eenheid was al lang zoek. De oorspronkelijke oplossing voor de veelheid was de stilte: we dagen elkaar niet levensbeschouwelijk uit om de goede vrede te bewaren. We zwijgen om maar geen ruzie te maken. Vaak hoort men sussende klanken dat ieder het zijne mag geloven, maar stilletjes denkt men toch dat de ander ongelijk heeft. Men moet maar eens een blik werpen op internetfora, waar men zich kan vermaken met bijzonder snedige opmerkingen van atheïsten over gelovige mensen (en omgekeerd). Het christendom is vaak kop van Jut – andere godsdiensten, omdat ze vaak minderheden zijn, krijgen doorgaans minder rechtstreekse kritiek. Wij geloven heilig in onze vrije meningsuiting, en als we vinden dat het christendom achterhaald is, dan mogen we dit toch zeggen? Ik twijfel daar soms aan, maar dan vooral uit een gevoel van gepastheid. Moet onze mening altijd even luid en duidelijk weerklinken?

(…)De emmer van wanpraktijken is overgelopen en het is ons recht, misschien zelfs onze plicht, om tegen heilige huisjes te schoppen. Zoals iedere andere ideologie is religie een amalgaam van ideeën en perspectieven, en dit betekent dat religie zoals iedere levenshouding onder de loep van de kritiek gelegd moet worden. Dan wrijven de meeste atheïsten zich al in de handen: onder een vergrootglas kan men namelijk alle slechte kanten van godsdienst enorm uitvergroten. De lijst wandaden van bijvoorbeeld de christelijke godsdienst is indrukwekkend.

(…)Maar is het werkelijk een objectief feit dat godsdienst een verschrikking is geweest in de loop van de geschiedenis en dat vandaag nog steeds is? Is godsdienst in essentie iets slechts? Wat mij de laatste jaren enorm opvalt, is dat wanneer er over godsdienst wordt bericht in de media, dit in de overgrote meerderheid van de gevallen wegens iets slechts gebeurt. Vaak worden dan louter excessen en wanpraktijken getoond, zoals een terroristische aanslag of homofobie. Wanneer dit beeld vaak genoeg herhaald wordt, dan is de link snel gelegd: religie is slecht. Dan staan mensen al gauw vijandig tegenover religie. En wanneer dan iemand komt verkondigen dat een herwaardering van religie en geloof op haar plaats is, dan volgt hier in het beste geval argwaan op, maar vaak ook achterdocht en bitse vijandigheid.

Is het niet overduidelijk voor iedereen die het nieuws wat volgt en de krant leest dat godsdienst, zoals de beruchte atheïstische wetenschapper Richard Dawkins het stelt, de wortel van alle onheil is (root of all evil)? Terreur, homofobie, vrouwenmishandeling, oorlogen, xenofobie, eermoord, vrouwenbesnijdenis, onderdrukking – maar een handvol termen waar godsdienst mee geassocieerd wordt. En toch kom ik hier betogen dat een herwaardering van religie op haar plaats is! Met dit boek wil ik het al te enge beeld dat we hebben verbreden. Het is geschreven niet ter bekering, slechts ter verrijking. Dat kan nodig zijn om religie behoorlijk naar waarde te schatten.’

ISBN: 4789463103992, paperback, 232 pagina’s, € 19,99

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boekbespreking Tags: bekentenissen van een afvallige atheist, boek, Dennis Vanden Auweele, geloof, Luther, polis, religie, verdeeldheid

Lees ook:

  1. Edel Maex- ‘Uiteindelijk zijn er maar twee religies: fundamentalisme en openheid’
  2. Boeken – zen en de gretige vogels
  3. Zelfonderzoek – Drie verrassingen
  4. Druppelcolumn – Geloof

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 27 juni 2022 - 3 juli 2022
    Zomer Retraite met Losang Gendun
  • 2 juli 2022
    Zazenkai Zengroep Oshida met Helma Jifu Vulink
  • 3 juli 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Boekbespreking – Bernard Mandeville, een ondeugende denker?

Erik Hoogcarspel - 9 juni 2022

Bernard Mandeville (1670 – 1733) werd geboren in een gegoede remonstrantse familie te Rotterdam. Hij studeerde in Leiden en vertrok tegen het einde van de 17e eeuw naar Londen om er een medische praktijk op te zetten. Daar schreef hij eerst luchtige stukjes proza in tijdschriften, maar later publiceerde hij ook over geneeskunde en economie. Zijn bekendste boek is “De fabel van de bijen”.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Halte Hertenkamp – Bevrijd je, de lach zal je nooit meer verlaten
  • Pleidooi voor verwondering
  • haiku
  • Geen dood, geen vrees (34) – Diep kijken
  • Verlichting is geen metenschap

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens