Voor ik naar Japan ging heb ik in Amsterdam bij Erik Lauw Aikido beoefend. Aikido kan als zen in actie kan worden gezien.
Aan het begin van de vorige eeuw ontwikkelde Ueshiba Morihei een Budotechniek die hij ‘Ai-ki-do’ noemde. Budo betekent: het pad of de weg van strijd, of strijder.
‘Ai’ betekent: Harmonie ‘Ki’ betekent: Energie, (geestkracht) ‘Do’ Betekent: De weg, (pad).
Je bent zowel de weg, als diegene die haar bewandeld. En hoe dit pad bewandeld wordt mag iedereen voor zichzelf invullen, iedereen bepaalt zijn eigen levenswandel. Iemand die voor Aikido heeft gekozen, en dat serieus heeft gedaan kan er de rest van zijn leven mee vooruit.
‘Ki’ staat voor energie, kracht. Niet voor fysieke kracht maar geestelijke kracht. Niet voor bruut geweld maar inzicht. ‘Ai’ staat voor: Harmonie, wat is harmonie? In Aikido leer je hoe je de kracht van een aanval voor je verdediging kunt gebruiken. Je brengt aanval en verdediging in balans. Dit is Aikido in actie.
Een zuivere vorm van Aikido is als het gevecht niet plaats vindt. Je wordt aangevallen, althans iemand heeft de intentie om je aan te vallen, maar ziet er van af om dat hij inziet dat hij niet kan winnen. Dit is het geestelijke aspect van Aikido.
Winnen voordat het gevecht heeft plaats gevonden.
Hoe kom je tot het punt waar je onoverwinnelijk bent? Hier is maar een antwoord op en dat is het opheffen van het besef van een ego. Als je geen ‘ik’ bewustzijn hebt wie is er dan om verslagen te worden.
Dit is de kern van Aikido. De moeilijkste les in Aikido, het besef van je ego opgeven, niet naar op het ‘ik’ gerichte inzicht handelen, maar je overgeven en laten leiden door de omstandigheden. De hele techniek van Aikido is gebaseerd op meegeven en overgave.
Het is niet zo vreemd dat Aikido flirt met zenmeditatie, want zen is het stille aspect van Aikido, en Aikido is zen in actie.
Er bestaat een verhaal over een theemeester die door een bevriende samoerai wordt overgehaald om mee te gaan naar een feest, alleen voor de samoerai klasse. Hij vermomd zich als samoerai en krijgt ruzie met een echte samoerai . Deze daagt hem uit om de volgende morgen deze ruzie door middel van het zwaard te beslechten. De theemeester die de zwaardvecht-kunst absoluut niet machtig is beseft dat hij dit gevecht niet kan winnen. Om zijn gezicht niet te verliezen vraagt hij de bevriende samoerai of hij hem tenminste wil instrueren hoe hij moet staan.
De hele nacht oefent hij de aanvalshouding, hij probeert zo goed mogelijk te staan om op die manier zo waardig mogelijk te sterven. Als ze de volgende morgen tegenover elkaar staan schrikt de uitdager van de onverschrokken houding van de theemeester en ziet van het gevecht af.
Er was geen spraken van dat de theemeester het gevecht had kunnen winnen. Hij had natuurlijk van het gevecht af kunnen zien. Maar dan had hij geen greintje respect meer gehad, en respect is een van de pijlers van de Japanse maatschappij. De theemeester overwon het illusionaire besef van zijn ik, en deed wat er van hem verwacht werd. In het klooster Bukkoku-Ji waar ik mijn opleiding heb gehad werd elke morgen taiso beoefend als zen in actie. Zen is meer dan alleen op een kussentje zitten, iemand die de wereld verzaakt en op een bergtop gaat zitten verandert in een bergaap. Waar zou je op moeten zitten als er geen berg is?
Als je je Aikido regelmatig met zazen (meditatie) aanvult zal je besef wat er met Ki bedoeld wordt steeds meer toenemen. Ki is het centrum van AI-(KI)-DO. Met het beoefenen van Aikido breng je de losse aspecten Ai-Ki-Do tot eenheid, en balans in je leven. Een met alles is: ‘Een met alles’. Tegen wie of wat kun je, je dan nog afzetten, als alles eenheid is. AIKIDO
