In het boeddhisme is er geen sprake van één enkele canon. Alle grote boeddhistische stromingen (Theravada, Mahayana, Vajrayana) bezitten élk hun eigen canon, maar geen enkele van deze latere ‘canons’ is denkbaar zónder de Pali-canon. De divergerende canons hebben heel wat overlappingen met elkaar. En wat uitermate belangrijk is: ze spreken elkaar nooit tegen op fundamentele en cruciale punten.
Pali-Canon
Guy – dhammazaadjes – Over de Vier Edele Waarheden
In feite onderwijst de Boeddha maar één ding: de alomtegenwoordigheid van het lijden (P. dukkha); de oorzaak van dukkha; de beëindiging van dukkha en het pad dat leidt tot de beëindiging van dukkha.
Guy – dhammazaadjes – sutta
De sutta’s van het Theravada zijn opgenomen in de Sutta-pitaka—de ‘mand’ van de voordrachten. De Suttapitaka is één van de drie grote delen van de Pali-canon.
Guy – dhammazaadjes – Het begrip ‘boeddhisme’
Wat weinigen weten is dat het woord ‘boeddhisme’ een begrip is van recente datum. Het is de verzamelnaam die de Britse kolonisatoren in de 19de eeuw gaven aan de veelheid van tradities die ze in de diverse Aziatische landen tegenkwamen en die hun wortels hadden in de leer van de Boeddha.
Guy – dhammazaadjes – Verandering
Het hele universum is niets anders dan verandering. Verandering is de énige constante in het universum. Verandering vormt de basis van álle dingen.
Het boek van de bossen
Als de Boeddha in een stad of dorp aankomt wordt deze gebeurtenis aldus rondverteld: “Over die heer Gotama doet de volgende goede mare de ronde: Waarlijk, die Verhevene is een heilige, een volkomen ontwaakte, volmaakt in kennis en levenswandel, een gelukkige, een kenner van de wereld, een onovertroffen coach van diegenen onder de mensen die getraind kunnen worden, een leraar van goden en mensen, een boeddha, een verhevene.”
Guy – dhammazaadjes – Ontwaken is het ervaren van het niet-duale
Ontwaken is het ervaren van het niet-duale. Van de heel-heid van alles-met-alles. Het is de verwezenlijking van de eenheid van het leven.
Guy – dhammazaadjes – Stilte
Stilte veroorlooft je om opmerkzaam én gelijkmoedig te zijn. Op elk moment. Het laat je de volheid ervaren van het heden. Experiëntieel. In geborgenheid. Op je matje. Zo kan je de werkelijkheid ontwaren zoals ze is. Zoals ze wérkelijk is. Niet zoals je droomt dat ze is. Of net niet is.
Guy – dhammazaadjes – In stilte bevindt zich de ware transcendentie
Net zoals de maan slechts gereflecteerd wordt in een rimpelloze vijver, zo ook heeft transcendentie nood aan stilte. Stilte is nederig; is niet van deze wereld.
Guy dhammazaadjes – Dhamma is zonder referentiepunten
Dhamma kent geen referentiepunten. Referentiepunten creëren dualiteit.
Guy – dhammazaadjes – Conditionering gebeurt niet zomaar
De Boeddha stelde in de Samyutta Nikaya dat ‘wie zuivering nastreeft met uiterlijke middelen, niet gelouterd wordt.’
Guy – dhammazaadjes – Conditionering gebeurt niet zomaar
De Boeddha stelde in de Samyutta Nikaya dat ‘ wie zuivering nastreeft met uiterlijke middelen, niet gelouterd wordt.’
Guy – dhammazaadjes – Het proces van ontstaan en vergaan (P. udayabbaya)
Dhamma laat zich niet insluiten door woorden of concepten. Noch door buddharupa. Dhamma kan uitsluitend experiëntieel ervaren worden door de beoefenaar zelf.
Guy – dhammazaadjes – Wanneer je in stilte bent…
‘Niemand is ooit teruggekeerd van daar. Geboren worden is het einde van het leven. Na de geboorte is er niets dan donkerte en angst. Het brengt ons nergens.’
Guy – dhammazaadjes – Bodhgaya
Vier jaar geleden pelgrimeerde ik gedurende zes weken met een kleine internationale groep gevorderde vipassana-yogi’s in Majjhimadesa—het Middenland waar de Boeddha geboren werd, waar hij tot Zelfrealisatie kwam, waar hij predikte en tenslotte het parinibbana bereikte.
Guy – dhammazaadjes – Geboorterecht
Een Boeddha worden is je geboorterecht. Je potentie. Je faculteit. Observeer daarom aandachtig jezelf.
Wedergeboorte? Een misleidend begrip
In de context van Boeddha’s leer kan men zeggen dat elke mentale of fysieke transformatie een vorm van ‘wedergeboorte’ is. Wedergeboorte, of ‘punabbhava’, verwijst niet zozeer naar de overgang van een leven naar een ander na ‘het uiteenvallen van de khandhas’, maar vooral naar de voortdurende processen van verandering en vernieuwing die van moment tot moment plaatsvinden.
Afscheid van de historische Gotama
Als we werkelijk wedergeboren zouden worden zou er voor mij geen twijfel bestaan over de validiteit van Boeddha’s woorden. De leer zou voor mij- en ik denk voor heel de mensheid, uitermate belangrijk zijn. Nou ben ik een mens met veel interesse voor de wetenschap. Ik weet dat de evolutie geen theoretisch karakter meer heeft maar een feitelijke. De kans dat mijn bewustzijn een fysieke dood overleeft is naar mijn mening zeer onwaarschijnlijk. Het is de samenwerking van verschillende hersendelen die geboorte geven aan onze geest. Wat wist een man die ongeveer 2500 jaar geleden leefde hier van?
Guy – dhammazaadjes – Dhamma
Observeer het proces van ontstaan en vergaan. Zie dit proces. Hoor het. Ruik het. Proef het. Voel het.
Guy – dhammazaadjes – Varanasi (2)
Mijn neus vult zich met wierook, specerijen, rioolwater, gebraden vlees, zweet en mest. Wat ik hier ervaar stemt me tot grote nederigheid.
Guy – dharmazaadjes – Varanasi (1)
Vier jaar geleden pelgrimeerde ik gedurende zes weken met een kleine internationale groep gevorderde vipassana-yogi’s in Majjhimadesa—het Middenland waar de Boeddha geboren werd, waar hij tot Zelfrealisatie kwam, waar hij predikte en tenslotte het parinibbana bereikte.
Guy – dhammazaadjes – Bij de les blijven
Laten we vooral bij de les blijven. Het rechte pad bewandelen. De kronkelwegen vermijden. Beletten dat onze fantasie met ons op de loop gaat. Dat onze diepste verlangens ons inzicht vertroebelen.
Vrienden van het boeddhisme en de Nederlandse vertaling van de Pali Canon
Zoals bekend, geeft Stichting VvB op non-profit basis de Nederlandse vertaling van de Pali Canon uit. September 2022 vierde de stichting het heugelijke feit dat zij zich hier al 25 jaar voor inzet. Na herhaald uitstel, mede door het overlijden van Jan de Breet, is het dit jaar dan eindelijk zover: het laatste deel van de Sutta Pitaka, Anguttara Nikaya deel 5, zal dit jaar worden gepubliceerd, waarmee de serie compleet is.
Guy – dhammazaadjes – Gelijkmoedigheid (P. upekkha)
Gelijkmoedigheid zorgt ervoor dat de beoefenaar niet door die aardse winden heen en weer wordt geslingerd.
