• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Tiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Eenheid, tweeheid, meerheid…

7 juni 2020 door Henk van Kalken

‘Alles is één.’ Ik hoorde deze laatst uit de mond komen van iemand die op een nogal esoterische manier zijn geloof belijdt. Alles is een, je bent één met het Al. Kun je dat zo zeggen? Ja, dat kun je zo zeggen, om Eerwaarde Mart Smeets te citeren. Maar dat betekent nog niet dat het ook de inherente waarheid is. Hoewel… Alles is met elkaar verbonden. En vergankelijk. Dat zijn ook clichés met een behoorlijk waarheidsgehalte. Elke Dharma-leer kent dit wel. Wat is dat alles dan, wat ook één is? Nou, alles wat leeft, ademt, voelt, niet voelt, dood is of juist net weer levend. Alles wat is. Materie en energie, houden slimme natuurkundigen ons voor – en die zouden het toch kunnen weten. Iets met deeltjes en zo, je weet wel.
Omdat wij gewend zijn te denken in dit en dat zien we materie als iets van een andere orde dan energie. En niets heeft een blijvend vaste vorm, alles is aan verandering onderhevig. Zelfs de hardste stof verandert. De zachtere, organische, verandert vrijwel waar je bijstaat, denk aan het menselijk fysiek. Het andere is eonen later nauwelijks, maar toch altijd iets veranderd. Maar ook dit is relatief, en benaderd vanuit een tijdsperspectief.
Ditten en datten, zussen en zo-en. De dualistische visie op verschijnselen. Welke verschijnselen? Alle verschijnselen. Datgene wat verschijnt en waarvan je denkt dat je het waarneemt. Dat maakt verschijnselen per definitie leeg, maar binnen die leegte is er ook beweging. Licht, geluid, stralen en zo nog wat. Ik ken mensen die uren achtereen met hun neus naar een muur gekeerd zitten en zo de leegte willen ervaren. Dat is ook precies wat leegte is: een ervaring. Niet meer en niet minder. Het is niet hetzelfde als de Staat van Contemplatie bereiken, de integratie van kalmte en beweging.
Filosofen hebben de neiging om dit soort thema’s volkomen uiteen te rafelen en gaan eindeloos door met nieuwe vragen te stellen. Zoals Einstein ooit zei: ‘Filosofie is kauwen met een lege mond.’  Elk antwoord heeft gelijktijdig de schaduw van een (nieuwe) vraag. Is er een eindantwoord mogelijk? Indien ja, vind je dat als filosoof zijnde waarschijnlijk niet zo leuk, want dan houdt het denken en analyseren, beredeneren en discussiëren een keer op, terwijl dat nu juist is wat je als filosoof graag wil. Maar wat heb je dan, als vraag en antwoord zo aan elkaar vastgekleefd zitten?
Niets. Het kan misschien een tijdje stil worden in het brein en er is –  al even tijdelijk – een aantal herschikte gedachten: Oooh, zit dat zo… Gevolgd door opnieuw: ja, maar…
Met een dualistische bril op is er naast eenheid dus nog iets anders. Tweeheid? Meerheid? Veelheid Verscheidenheid? Om het moeilijk te maken is het besef dat al die twee-meer-veel-of-verscheidenheden, net als alle andere verschijnselen, ten diepste niet van elkaar verschillen en dus één zijn. De Oorspronkelijke Staat kent geen onderscheiding. Nergens, in welk universum dan ook, is vastgelegd: ‘Alles is één.’ Of: dit is mooi, dit is lelijk. Dit soort dualistische predicaten verzinnen wij, kwetsbare menselijke wezens.
Er is in ons relatieve taalgebruik een werkwoordsvorm voor eenheid. Eénworden. De dzogchenleraar Shabkar Lama spreekt van stilte, beweging en Gewaarzijn één laten worden wanneer je de betekenis hiervan begrepen hebt. Integreren in de Oorspronkelijke Staat. Dus dat éénworden moet je zelf doen, door iets te doen of te laten, kortom te ontdekken, en om te beseffen dat het er al was.
Wat ben ik nou opgeschoten met bovenstaand breingeruis? Geen barst, natuurlijk. Ik ben er nog niet één, twee, meer of anders door geworden. Wat is dan de zin van dit hardop denken? Die is er niet. Ben ik daardoor iets meer één met mijn gedachten geworden? Nee, dat was ik al, maar ik wist het niet. Misschien iets meer bewust. Bewust! Ha, één worden met wat je bewust bent. Ik had stiekem gehoopt nog vóór het beëindigen van dit verhaal via inzicht en bewustzijn me te realiseren, maar dat gaat misschien een andere keer worden. Als er, zeg maar, minder éénheid, tweeheid of meerheid in mijn denken zit.
Neil Young, een van mijn favoriete artiesten, zong ooit: ‘The same thing that makes you live can kill you in the end.’ En de eerste regel van het refrein luidt: ‘Can we get it together?’ Ik kan hier eindeloos mee bezig blijven. Hij raakt hier in twee regels de essentie van dzogchen, boeddhisme, advaitha, Jaïnisme, hindoeïsme en zo nog wat religies, filosofieën, tradities, paden enzovoort aan. Hoe kun je éénheid, absolute eenheid ervaren met een geest die elk verschijnsel hardnekkig in aparte stukjes verdeelt? In mijn hoofd hoor ik de stem van dzogchenmeester, Namkhai Norbu Rinpoche, die vaak aan het eind van een onderricht zei: ‘ Misschien dat jullie hier iets van opgestoken hebben. Probeer dat te integreren. En doe jullie best.’ Nou, dat doe ik dan maar.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Columns, Dzogchen Tags: brein, eenheid, eenworden, Henk van Kalken, Neil Young

Lees ook:

  1. Henk van Kalken – willebeest
  2. Henk van Kalken – katerlijden
  3. Ietsniets
  4. Wie ben ik?

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Joost zegt

    8 juni 2020 om 08:22

    Hier begin ik graag de maandagochtend mee, bedankt Henk .

Primaire Sidebar

Door:

Henk van Kalken

Henk van Kalken heeft affiniteit met het boeddhisme (Kagyu) en is dzogchenpractitioner. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 3 maart 2021
    Zen Spirit Doorgaande groep Meditatie Arnhem
  • 3 maart 2021
    Weten - Niet Weten | Cursus Lotus Trilogie online
  • 3 maart 2021
    Lezingenserie 'Mystiek leven'
  • 4 maart 2021
    Doorlopende groep Vipassana Haarlem
  • 5 maart 2021
    Lezing - 'Living and Working at Odiyan: Maintaining a Home for the Dharma in the West'
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boeddhisten ontwaakt (deel 3)

Kees Moerbeek - 28 februari 2021

Grant onderzoekt hoe de geleerde Rahula zijn begrip van de kern van de leer van de Boeddha kan verenigen met de claims van het door Dharmapala geïnspireerde Singalese nationalisme. Rahula nam volgens Grant ‘zijn toevlucht tot de intellectuele strategie die claimt dat verschillende historische omstandigheden vragen om een andere manier van de uitleg van de boodschap van de Boeddha.’ Hij doet een beroep op het historisch moment om de interpretatie van het boeddhisme in de Mahavamsa te rechtvaardigen en daarmee zijn eigen activistische politieke agenda.

Mijmeringen over bewustzijn

Rob van Boven en Luuk Mur - 23 februari 2021

Je trok in je jeugd de conclusie dat je niet gewenst was. Met die ervaring ging je de wereld zien. Dat werd het fundament van je geloofssysteem. Je ging jezelf beschermen tegen deze pijnlijke gevoelens, die het gevolg zijn van wat je bent gaan geloven.  Dat kan zijn door jezelf zoveel mogelijk terug te trekken of vooral niet lastig te zijn. Of misschien ging je juist heel nadrukkelijk aanwezig zijn, wat door anderen juist als heel vervelend ervaren kan worden.

Het ongelijk van de gelijkheid (deel 2 en slot))

Erik Hoogcarspel - 21 februari 2021

Het is niet verwonderlijk dat het begrip “gelijkheid” in andere culturen geen rol speelt. Blijkbaar heeft men daar wel van de ervaring geleerd. Voor Confucius waren rangen en standen in de maatschappij noodzakelijk voor een harmonische en goed functionerende samenleving. Een referendum zou volgens hem alleen maar tot grote rampen leiden, want ongeletterde en slecht opgevoede mensen kunnen niet weten wat het beste is voor ieder.

Het ongelijk van de gelijkheid (deel 1)

Erik Hoogcarspel - 20 februari 2021

We leven in procrustische tijden waarin gelijkheid heilig is geworden. Onderscheid, discriminatie, is zo’n beetje de bron van alle kwaad. We moeten allemaal gelijk zijn. Alle kinderen in een klas, allemaal schaatsen of naar het strand op hetzelfde moment, allemaal dezelfde kleding en dezelfde maten, met wat elastiek in de stof past het toch wel.

Paul Boersma – Het portret als valkuil

Paul Boersma - 16 februari 2021

Het Boeddhabeeld is een symbolische weergave van de vergoddelijkte mens, van de verlichte mens, van de mens waarin wijsheid en mededogen tot volle ontplooiing zijn gekomen. Het is een toonbeeld van harmonie.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

Meest recente berichten

  • Het jaar 2021 – dag 61 – kaasstuk
  • Kritiek op tijdstip vertoning Australische film over Thaise koning
  • Boeken – ‘Dieren kunnen de pest krijgen. En dan?’
  • Ondanks coronaepidemie – 62e herdenkingsdag Tibetaanse opstand
  • Extinction Rebellion – onevenredig hard optreden politie bij vreedzame klimaatacties

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Boeddhistisch Dagblad
Powered by  GDPR Cookie Compliance
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Bezoekersstatistieken

We gebruiken Google Analytics voor het bijhouden van bezoekerscijfers.

Dit helpt ons bij het verbeteren van de website; zo weten we wat wel en niet gebruikt of gelezen wordt.

Alle cookies staan uit in je browser. Zet cookies aan alsjeblieft, als je wil dat we je voorkeuren opslaan,

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens