Vrijmakers

De vrijheid wordt pas compleet wanneer de vrijheid om het vlot te dumpen vanzelfsprekend is.

Vrijheid kan op oneindig veel manieren gerealiseerd worden, leert Mahayana. Als je zelf de levenskus van de vrijheid al hebt gesmaakt, dan heb je als zodanig de dhamma niet meer nodig.

Dit is de les van Hermann Hesse (Siddharta). Waarom geven wij geen levenskus aan de filosofen van de menselijke existentie en aan die van de fenomenologie? Het ligt opgeborgen in onze cultuur, onder het stof der onwetendheid. Het zijn geen vrijmakers op zichzelf, maar enablers, steigers die je naar het water leiden waarin je zelf kunt leren je weg naar de vrijheid te zwemmen.

Daniel Barenboim, de musicus, is een vrijmaker. Harmonie vóór historicisme. De geest van de muziek wakker roepen en de letter van de compositie lekker dood laten. De Brahms en de Beethoven van Barenboim kunnen je losweken van je favoriete nummers en beperkende ideeën over klassieke muziek doorbreken.

De dhamma heeft niets universeels. Dat is romantische fantasie. Het wiel moet telkens opnieuw worden uitgevonden. Transmissie kan ook in woorden. Lees Don’t take your life personally (2002), een boekje door Ajahn Sumedho, de Thaise bosmonnik. Dit is Thich Nhat Hanh a la Theravada. Toch is er niets universeels. Elk stuk moet opnieuw worden opgevoerd om het tot klinken te brengen.

De verbinding is de praxis, niet een gedroomd universalisme dat de ruimte voor onwetendheid maar instandhoudt. Je moet in die ruimte de pijn opzoeken en erdoorheen gaan. En dan nog de weg gaan van een niets dat zich alleen in de praxis onthult. Hisamatsu (een vrijmaker pur sang) heeft ons meer te zeggen dan Sartre omdat hij verder doorboorde naar een niets dat de westerse filosofie niet kent.

Ieder moet het geheim van het niets op zijn eigen wijze beleven. Pas dan kan de deur naar de vrijheid zich misschien voor je openen. Vals bewustzijn blijft op de loer liggen. De vrijheid wordt pas compleet wanneer de vrijheid om het vlot te dumpen vanzelfsprekend is.

Omwille van vrijheid en vrede, dat wij allen van waterdragers vrijmakers mogen worden.

Namu Amida Butsu,
Taigu