• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Nirvair Kaur Curtis de Ruiter – Vipassanā – inzicht in denken, doen en zijn

Nirvair Kaur Curtis de Ruiter – Vipassanā – inzicht in denken, doen en zijn

13 november 2024 door gastauteur

‘Denken’ een actieve zoektocht naar zin en betekenis, aldus Hannah Arendt.

 Is het mogelijk om niet langer als menselijke doeners door het leven te gaan, maar leren menselijke wezens te zijn?

En is het mogelijk ons denken als een zoektocht naar de zin en de betekenis van onze gedachtepatronen te leren herkennen, om eindelijk bewust te worden hoe en waar onze denkpatronen ontstaan, en welke invloed zij hebben op ons dagelijkse leven?

Tekst Nirvair Kaur Curtis de Ruiter

In onze poging om verplichtingen na te komen aan partners, ouders, kinderen, vrienden, bazen, en zelfs aan onze spirituele of religieuze leiders, doen we ons best, denken we vooral ons best te moeten doen. Ons constante doen ten aanzien van de plichten in ons werk en onze directe omgeving,  het naleven van deze verplichtingen, lijken zonder dat we er ons bewust van zijn gedreven door het begrip ‘tijd en ruimte’.  De tijd waarbinnen al ons denken gebaseerd is op gedachtenpatronen van het verleden,  patronen die we projecteren of de toekomst welke ons in het hier en nu een ‘doener’ maken

In alles worden we aangestuurd vanuit een diepere kern van ons geconditioneerde denken. Een denken gebaseerd op conditionering, die van familie, culturele, religieuze of politieke structuren, benadrukt deze plicht om ‘te doen’.

Are we human Doings, rather than human Beings?

Hoe dikwijls gaan we aan onszelf voorbij in dit proces van denken en doen, en hoe dikwijls lijken we het punt te missen dat dit leven eigenlijk een geestelijke reis is met een bepaald doel, inplaats een ‘doen’ in de strijd om te overleven?

Door de eeuwen heen, vanuit verschillende culturen en tradities, hebben we antwoorden gekregen op vragen die we nooit hebben gesteld. Antwoorden over wat we moeten geloven, hoe we ons moeten gedragen, hoe we goedkeuring kunnen krijgen, hoe we het zo gewenste vermogen kunnen bereiken om ‘los te laten’, hoe we staten van verlichting kunnen bereiken, of simpelweg hoe te overleven, en bovenal hoe we moeten handelen.

Dit alles aangestuurd door het geconditioneerde denken en de vele onbewuste ‘denk en doen’ patronen.

We hebben artsen, psychotherapeuten, spirituele genezers, of helderzienden bezocht, welke ons vertelden wat er met onze fysiek bestaan, ons lichaam niet in orde was, of wat er met ons lichaam en geestverbinding aan de hand was of is. We hebben misschien met life coaches, begeleiders, leraren en goeroes in workshops of retraites gezeten, en geleerd over de staat van onze chakra’s en energie, over de denkbeeldige staat van onze kundalini, of de mogelijke vorige levens, en vooral hoe we dit door bepaalde technieken te beoefenen en doen, kunnen beïnvloeden en veranderen.

We hebben geleerd om onze monkey mind te kalmeren door watervallen, prachtige tuinen of godheden te visualiseren, welke onze gedachten en gedragspatronen zouden transformeren. We leerde misschien concentratietechnieken op materiële objecten zoals beelden of kaarsen,  of op het immateriële niet zichtbare, zoals klanken, mantra’s, het tellen van de ademhaling en zoveel meer-  dikwijls symbolische objecten welke worden gezegd het bewustzijn te verankeren en het beoefenen van mindfulness zegt te verdiepen.

Dit alles om ‘ons beter te doen maken’. Door dit te doen een kalmer denkvermogen te kunnen creëren. Vooral met de nadruk op het ‘doen’. Maar is het werkelijk mogelijk om onze geest te kalmeren en ons gedrag te veranderen door dit proces van ‘doen’?

‘Doen door niet te doen’ is de basis van het taoïstische principe van Wu Wei

Het in harmonie zijn met de natuur en met de dingen die in ons leven gebeuren, een zonder een ‘doen’ het leven te laten stromen. Waarin het vechten tegen de vele gebeurtenissen in ons menselijke leven, juist als een blokkerend ‘doen’ wordt beschouwd.

Is het mogelijk te ‘zijn’ met wat is? Doen door niet te doen een dieper begrip en inzicht te verkrijgen in de inhoud van wat we onze geest, en de daaruit voortvloeiende denkpatronen noemen?

Vipassanā

Ofwel Inzichtmeditatie, is net als het Taoïstische principe van Wu Wei een proces van een niets ‘doen’ om de gedachtepatronen en daarom het leven te laten stromen. Dit geven van aandacht, (mindfulness) en het ‘niets doen’ wordt vaak de ontwikkeling van een diep inzicht genoemd zonder de vereiste van een specifieke techniek. Het object van inzichtmeditatie kan alles zijn, of alles wat in het huidige moment plaats vindt, of wat er zich in het denken afspeelt .

Gedurende Inzichtmeditatie leren we om bewust en aandachtig te zijn, met een niet-oordelend bewust zijn op wat er ook maar in het lichaam en de geest opkomt. Zonder het te labelen, analyseren of conceptualiseren, vormgeven van sensaties, gedachten of ervaringen-  alert en niet-afwijzend naar wat er ook maar in de geest en het lichaam opkomt.  De dingen, lichamelijke sensaties, en gedachtepatronen te leren zien zoals ze zijn, zonder ze te vermijden, ontkennen, onderdrukken, verdringen of negeren, is een essentieel onderdeel van Vipassanā (Inzicht) meditatie. De geest vrij te laten zijn zonder sensaties of gedachten als positief of negatief te identificeren, en vooral geen handelingen te verrichten als reactie op datgene wat naar de oppervlakten van het denken komt.

Niets doen naar aanleiding van het denken.

Vrijheid in de ware zin van het woord is de enige richting aangever in Vipassanā. Met die vrijheid komen inzichten in hoe conditionering plaatsvindt. Wat echt bij ons hoort en wat bij onze cultuur, tradities, ouders en opvoeders hoort. Wanneer de geconditioneerde geest zich begint te scheiden van wat verzameld is, en hoe ons denken ons doen heeft beïnvloed, opent zich een stroom van inzichten die onze geest, en dus ons lichaam, in staat stelt terug te keren naar een staat van heelheid en gezondheid, ofwel eenheid.

We kunnen Vipassanāmeditatie dus de staat van ‘niet-doen’ noemen! Niet-doen ondersteunt ook het ongedaan maken van de voortdurende neiging en drang om te moeten presteren: .iets te doen, het vrij worden van oude gewoontes, overtuigingen en patronen. Niet-doen stelt ons in staat om dingen te laten zijn. Mensen of ervaringen te laten zijn zonder te oordelen of in te grijpen, zonder te proberen te veranderen. Niet-doen stelt het lichaam zelfs in staat om te zijn als het uit balans raakt en we bijvoorbeeld ziek zijn, we niet tegenstribbelen of zelfs ten strijde gaan tegen de signalen die het denken via het lichaam naar de oppervlakte brengt.

Gedurende inzicht meditatie ‘Vipassanā’ observeren we simpelweg hoe het lichaam zijn vastgehouden spanning, blokkades, pijn, emoties, het causale verband tussen onbalans en ziekte en de symptomen los wil laten.  Met loslaten verstaan we hier het creëren van ruimte in ons denken.

In de meer traditionele vorm van Vipassanā is dit laatste niet-doen, het lichaam toestaan ​​om te zijn, of zich uit te drukken zonder het te controleren, dikwijls uit de beoefening gehaald. In retraites wordt dit dikwijls gezien als het verstoren van de meditatie van mede-mediterenden, of betiteld als het identificeren met wat er in het denken plaats vindt, het is echter van belang is om datgene wat naar de oppervlakte wil komen te ondersteunen bij het ervaren van ‘totale vrijheid om te zijn’.  Onderdrukking is een andere vorm van ‘doen’.

Vrijheid om spiritueel, mentaal en fysiek te zijn zonder iets te hoeven doen, het denken te transcenderen, en de kunst van het ‘zijn’ te ervaren.

The ART of Non-Doing and Being

Categorie: Boeddhisme, meditatie, Vipassana Tags: Hannah Arendt, het geconditioneerde denken, niet-doen, Nirvair Kaur Curtis de Ruiter, patronen, wu-wei

Lees ook:

  1. Het uitwisselingsgesprek tijdens retraites – deel 1
  2. Psychotherapie en meditatie
  3. Dialectiek der Verlichting
  4. ‘Als je je mind eenmaal meer en meer herkent, is dat best ontnuchterend’    

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 129 – vrede en alle goeds
    • De dood van de paus
    • Seks: Joodse posities in Joods Museum Amsterdam
    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.