• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Ksaf – De drie biggetjes van het ego

Ksaf – De drie biggetjes van het ego

24 maart 2023 door Ksaf Vandeputte

Een radicaal inzicht van Boeddha was dat er in wezen geen ego of zelf bestaat. Erg verontrustend voor een westerling want wat is een mens zonder ego?

Onze westerse opvatting over het ego wordt goed weergegeven in het sprookje van de  drie biggetjes. Er waren eens drie biggetjes die elk een huisje bouwden. Eentje deed het met stro en eentje met klei. De wolf kwam en verorberde met gemak de twee naïeve biggetjes. Alleen het derde en slimste biggetje overleefde, want dat had een stenen huis gebouwd. De moraal: toen we nog biggetjes waren, waren egootjes van stro of klei niet voldoende om de boze wolven in de wereld buiten te houden. Wie slim is, leert dat alleen stenen ons redden; een degelijke, assertieve, op solide feiten gebouwde levenshouding.

De westerse beschaving werd groot dankzij onze grote, sterke ego’s. Het is zeker zo dat het westen de wereld veel schonk in de vorm van technologie, wetenschap, medische zorg, onderwijs… Ons ego is het centrum van onze kennis, onze vaardigheden, ons bewustzijn en onze wil. Alleen is er een dunne grens tussen bewustzijn, wil en egocentrisme. Met onze ego’s onderwierpen we zowat de hele wereld. We legden andere beschavingen onze superieure standaard op van rationaliteit, efficiëntie en de levenshouding dat alles te koop is met geld. Wie dat niet gelooft en ons economisch in de weg staat, krijgt onze superieure strijdkrachten op bezoek. We zijn oprecht verbaasd dat al die superioriteit en agressie nu als een boemerang in ons gezicht terugslaat.

Ook bij ons ziet het eenvoudige huisje van veel westerse biggetjes er ondertussen soms uit als een versterkte burcht en rijden er auto’s rond die er eerder doen denken aan een pantserwagen dan aan een lieftallig koetsje voor prinsen en prinsessen. Binnenshuis voelt het leeg en alleen en proppen we onze burcht vol spullen. We willen ervan genieten maar staren ons wel blind op de buitenkant van al die dingen.

Vorm lijkt alles

Boeddha noemde de buitenkant van de dingen ‘vorm.’ Vorm is de eerst bouwsteen in de opbouw van ons ego: aan alles wat we ervaren koppelen we een emotionele lading en een oordeel. Elke ervaring krijgt meteen een bepaalde betekenis, ze stolt en lijkt solide. In plaats van het leven te laten zoals het is, stromend, veranderlijk, niet vast te pinnen.

Veranderlijkheid maakt ons bang, niets blijft zoals het is. Onze angst is de wolf. De boze wereld die onze huisjes niet alleen omver kan blazen maar subtiel langs onze kieren en constructiefoutjes kan binnendringen. Onze geest bezweert pijn en angst met opvattingen en oplossingen die we aandikken tot ze solide lijken als steen. Daardoor staat er een muur tussen ons en de naakte realiteit. Achter de muur is het veilig maar ook eenzaam, vervreemdend. We voelen vaag aan dat er iets niet klopt. De breuk in onze geest isoleert ons van de stromende natuur. En ons isolement maakt ons opnieuw bang. De wolf sluipt niet alleen buiten rond maar zit in ons en huilt in onze dromen.

Boeddha noemt dit lijden ‘onwetendheid’. We ervaren niet meer direct hoe de realiteit echt in mekaar zit, we kijken ernaar door de kleine venstertjes van ons denken over de realiteit. Onze vage angst is het minder gekende deel van het westerse sprookje. We zijn in wezen lieve biggetjes maar hoe meer muren we hebben, hoe meer we andere biggetjes als wolven zien die onze verworvenheden willen inpikken en onze opvattingen ondergraven. We moeten assertief zijn, thuis lieve biggetjes maar buitenshuis ook een wolf kunnen zijn.

Een andere westerse paradox is dat we van buitenaf bekeken voortdurend druk bezig zijn. Van binnenuit bekeken zijn we bezig met steeds meer van hetzelfde waaraan we ons vastklampen. En terwijl we onze unieke individualiteit koesteren, functioneren we pas goed als we flink presteren en veel consumeren. Wat paradoxaal genoeg betekent dat we ons goed aanpassen.

We cultiveren ons ego als biggetjes die de bijna goddelijke macht hebben om onbetrouwbare wolven in een dierentuin te kunnen zetten. Alles is onder controle. Zonder wolven leven we in een roze en lichtblauwe sprookjeswereld, zonder andere kleuren, afgesneden van de buitenlucht. Zonder wolven is er geen vrije natuur, geen zuivere lucht en water, geen gezonde geest en lichaam. We kunnen geen stukken van de wereld wegsnijden zonder stukken van onszelf af te snijden. Zonder wolf geen kracht.

Boeddha zag onze geest niet als verheven, als goddelijk, maar als natuurlijk onderdeel van een realiteit die voortdurend verandert. Onze geest is niet almachtig, maar hij waait wel waar hij wil. Wat toch behoorlijk dicht bij goddelijkheid komt. Een gezond ego is niet bang voor de wolf, het omarmt hem. Onze wolf kan een vriend worden maar hij wordt nooit helemaal tam. Wel zal hij ons beschermen als we hem oprecht respecteren en waakzaam blijven.

Dit artikel werd eerder, in 2018, in het BD geplaatst.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Columns, Geluk, Ksaf Tags: ego, vorm en leegte, Wolf

Lees ook:

  1. Over heilzame en on-heilzame gedachten
  2. De drie mythen: de boeddhistische toren van Babel
  3. Guus – gaan sport en boeddhisme samen?
  4. Dick – Zen is opendoen

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Ksaf Vandeputte

De Vlaming Ksaf Vandeputte (1952) werkt als maatschappelijk werker en psychotherapeut. Hij is zeer geïnspireerd door het boeddhisme, meditatie en psychotherapie vormen volgens hem twee polen van eenzelfde gebied. Hij is lid van twee sangha’s in Vlaanderen en gewijd door Dharmavidya (David Brazier), maar even goed geïnspireerd door Thich Nhat Hanh en Ton Lathouwers. www.meditatief.be 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
30 mei
Vipassana meditatie Rotterdam
30 mei 23
Rotterdam
31 mei
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
31 mei 23
01 jun
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
1 jun 23
03 jun
Zen in Twente ochtend met Doin Sensei op 3 juni
3 jun 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

    Joop Ha Hoek - 29 mei 2023

    ‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

    Waarover praten we als we het over identiteit hebben?

    Kees Moerbeek - 28 mei 2023

    Zolang de identiteitsstrijd werd gevoerd uit naam van gemarginaliseerde of als minderwaardig beschouwde minderheidsgroepen, stond deze op het programma van links. Zodra de referentiegroep echter een meerderheid werd, of een groep die zichzelf superieur opstelde naar andere groepen, werd het bestempeld als een rechts of extreemrechts geluid.

    Daoïsme, de mystieke traditie, een bloemlezing

    Erik Hoogcarspel - 27 mei 2023

    Jan de Meyer (1961) is sinoloog en vertaler. Hij doet al 40 jaar onderzoek naar het daoïsme en hij heeft een nieuwe bloemlezing geschreven van de belangrijkste teksten van het daoïsme. De meeste lezers zijn al bekend met twee beroemde teksten uit deze Chinese traditie: de Laozi en de Zuangzi. Beide teksten zijn al verschillende malen in het Nederlands vertaald, onder andere door de bekende sinoloog Kristoffer Schipperṣ.

    ‘Meebewegen met wat er is’

    gastauteur - 15 mei 2023

    Als het gaat om dak- en thuisloze mensen wordt er door de maatschappij merendeels nog vanuit 'schuld en eigen verantwoordelijkheid' gedacht. Men heeft vaak het verkeerde idee dat iedere persoon in Nederland eigen verantwoorde keuzes maakt en dus verantwoordelijk is voor diens eigen lijden. Of men denkt dat het heel makkelijk is om een uitkering aan te vragen. De gewone burger weet niet hoe het is voor iemand die in een totaal andere realiteit zit.’

    Ras – nutteloze, kwaadaardige onzin

    Kees Moerbeek - 14 mei 2023

    Angela Saini heeft voor haar boek Superieur: de terugkeer van de rassentheorie zo’n beetje alle literatuur over rassenwetenschap doorgespit, schrijft ze. Veel genetici menen dat als genetica bewijst dat er nauwelijks reden is om rassenonderscheid te maken, het dus snel afgelopen zal zijn met racisme. Was het maar waar. Racisme is juist een sociale constructie met een enorme invloed, constateert ze.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het paradijs is de kosmische grap
    • Over de Lotus-soetra (23): De parabel van de man die naar water graaft
    • Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’
    • haiku
    • Tussen veranderlijk en onveranderlijk vind je de deur naar non-dualiteit

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens