• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Spreek je moerstaal!

Spreek je moerstaal!

23 augustus 2021 door Dharmapelgrim

Er zijn theorieën die stellen dat de fantasie-toverspreuk “hocus pocus pilatus pas” weergeeft hoe het “Hoc est enim corpus meum… sub Pontio Pilato passus et sepultus est” op ongeletterde katholieke gelovigen overkwam: als een geheimzinnige reeks onbegrijpelijke rituelen en toverspreuken. Sinds de kardinalen van het 2de Vaticaans Concilie (van 11 oktober 1962 tot 8 december 1965) toestonden de mis voortaan in de volkstaal te vieren, kon iedereen wereldwijd in de eigen taal horen dat de woorden het volgende betekenen: ’Dit is mijn lichaam, dat onder Pontius Pilatus is gestorven en begraven”.

Zijn we nu van alle hocus pocus af? Welnee! Misschien moeten we het alleen vervangen door “Kan ji zai bo sa gyo” of zoiets. (Voor wie het weten wil: dat is Japans, denk ik – want zelfs dáár ben ik niet zeker van).

Wat het betekent? Geen idee! Echt niet. Ik ben wat Japans betreft volstrekt ongeletterd. Misschien moet er eerst een soort concilie van boeddhistische leraren plaatsvinden, waarin men verordonneerd dat men in ieder land de eigen volkstaal dient te bezigen bij diensten, rituelen en wat al niet meer. Dan kunnen alle aanwezigen tenminste verstaan wat er gezegd, gezongen of monotoon gereciteerd wordt. Ik ben vóór!

In eigen taal horen wat er gezegd wordt is één. Begrijpen is twee. Verstaan met het hart is drie. Maar het begint mijns inziens met één. Ik heb niks met ‘kan ji zai bo sa gyo’ en andere teksten. Waar ik ook niks mee heb, is het steeds sneller en sneller reciteren van ‘Kan ze on na mu butsu yo butsu u in yo butsu u en jo raku ga jo cho nen kan ze on bo nen kan ze on nen nen ju shin ki nen nen fu ri shin’ (herhaal, herhaal, herhaal tot je tong in een knoop ligt). Ik vertik het om dit uit mijn hoofd te leren zolang er geen goede Nederlandse vertaling bestaat. Tot die tijd houd ik het op zo snel mogelijk achter elkaar herhalen van ‘oze wie ze wo ze wie ze walla kris talla wies oze wie ze wo ze wie ze wies wies wies wies’ Daarvan weet ik tenminste zeker dat het helemaal niks betekent. Probeer het maar eens… Ik kan het 14 a 15 keer in een minuut. Ondertussen slaat het nog steeds nergens op.

Begrijp me niet verkeerd: ik heb diep respect voor oude rituelen, zeker wanneer die zijn ingebed in kaders die helpen om tot inzicht, verlichting en uiteindelijk tot totale bevrijding van alles wat bindt te komen. Respect. Zeker. Ik vind het knap van de mensen die het foutloos op het ritme van een trommeltje kunnen reciteren. Ik kan me echter niet voorstellen dat Boeddha het zelfs ooit maar één keer heeft geprobeerd…Sterker, ik denk (nergens op gebaseerd) dat hij zijn wenkbrauwen zou hebben opgetrokken om er het zijne van te denken.

Wat wil ik eigenlijk zeggen? Dit: laten we in Nederland gewoon Nederlands spreken. Zeker ook tijdens boeddhistische rituelen, en al helemaal in onderlinge gesprekken over boeddhistische teksten. Pas als er echt geen goed Nederlands woord te vinden is, is het zinvol om een woord ‘te lenen’ tot het zo is ingeburgerd dat het tot de Nederlandse taal behoort. En áls je toch een woord of begrip uit het Pali, Sanskriet, Chinees, Japans of Koeterwaals gebruikt, zorg dan voor een klinkende begripsomschrijving. Een die recht het hart in gaat, en dus geen hersengymnastiek vereist om tot begrip te komen.

Mijn oudste zoon had belangstelling voor het boeddhisme en in het bijzonder voor Zen, maar is afgehaakt op de overdaad aan terminologie en symbolen. Hij spreekt overigens vloeiend Chinees, leest Koreaans, werkt als PhD Genetica in Cambridge en is alles behalve wars van filosofie, maar misschien is dat wel zijn achilleshiel: hij is te nuchter voor Hocus Pocus. Aan zijn intelligentie ligt het niet.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Columns, Dharmapelgrim, Geluk, Japans boeddhisme, Zen Tags: “hocus pocus pilatus pas”, 2de Vaticaans Concilie, Chinees, Japans, moers taal, oude rituelen, Pali, Sanskriet

Lees ook:

  1. Alle klassieke boeddistische teksten straks ook in het Chinees beschikbaar
  2. De bakermat van beschaving en rassenwaan
  3. Vertaling delen Pali-Canon in het Nederlands
  4. Inspiratie blijft, ook na een kwart eeuw vertaalwerk

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. G.J. Smeets zegt

    23 augustus 2021 om 14:59

    😎

  2. Jan zegt

    24 augustus 2021 om 09:19

    Je slaat de spijker op zijn kop ! Al dat koeterwaals werkt eerder als en rem dan als stimulie in je ontwikkeling

  3. Ruud van Bokhoven zegt

    24 augustus 2021 om 14:00

    Wat in de soetra staat is in het algemeen in het Pali of Sankriet geschreven, maar de kern van het verhaal staat duidelijk in het Nederlands beschreven, het is dan ook aan een ieder om ook de woorden in het Pali en Sankriet te lezen en/of te leren en zal de kern van het geschrevene niet storen als je je voor de inhoud open stel.

    • DHARMAPELGRIM zegt

      24 augustus 2021 om 15:31

      Gold vast ook voor het Latijns indertijd.

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

05 jan
Cursus Leven met Sterven
5 jan 23
29 jan
Vervolgcursus boeddhistische psychologie
29 jan 23
29 jan
Medicijnboeddha ceremonie | Live en Online
29 jan 23
29 jan
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
29 jan 23
29 jan
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
29 jan 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie

    gastauteur - 16 januari 2023

    De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.

    Periyar E.V. Ramasamy de hemelbestormer

    Kees Moerbeek - 15 januari 2023

    De maatschappelijke initiatieven van de zakenman Periyar maakten hem populair en zijn populariteit nam toe door zijn activiteiten in de lokale politiek. In 1919 sloot hij zich aan bij het Indian National Congress, maar verliet deze partij teleurgesteld in 1925, omdat volgens hem de partij alleen de belangen van de brahmanen diende. In 1925 richtte hij de Self-Respect Movement op en daarna de Vaikom Satyagraha. In datzelfde jaar ging hij zijn eigen politieke weg.

    De twee hersenhelften ondergaan een hiërarchie verwisseling

    Rob van Boven en Luuk Mur - 11 januari 2023

    Een vriendin brak haar voet op vier plaatsen en kwam thuis te zitten. Ze woont alleen en toen ze de thuiszorgmedewerkster vroeg een boterham te smeren voor haar, was het antwoord dat ze dit niet mocht doen volgens haar protocol.

    Paul Boersma – Meditatie en pijn

    Paul Boersma - 10 januari 2023

    We vermijden in het dagelijks leven het lijden door er instinctief omheen te gaan, of anders door het te negeren, er geen aandacht aan te schenken, het te onderdrukken. In het eerste geval gaat het om mogelijke toekomstige pijn, in het tweede om aanwezige pijn, waarbij het makkelijker is psychische dan lichamelijke pijn te negeren, en makkelijker om de pijn van anderen dan de eigen pijn te negeren. Vermijden en negeren: dit is de dierlijke kant van ons mens-zijn.

    Kan je jezelf dom leren?

    Rob van Boven en Luuk Mur - 5 januari 2023

    We hebben twee hersenhelften en deze hebben ieder een eigen manier om de wereld te begrijpen. De rechterhersenhelft (R.H.) beleeft de werkelijkheid rechtstreeks en de linkerhersenhelft (L.H.) maakt zich een voorstelling van de wereld en probeert vanuit die voorstelling de wereld te begrijpen. De wereldbekende psychiater en filosoof Iain McGilchrist* heeft er zijn levenswerk van gemaakt om de (samen)werking van deze twee asymmetrische hersenhemisferen te onderzoeken.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • De virtuele denkster 406
    • Dick – drie maal scheepsrecht
    • De Boeddhistische Blik zendt op 5 februari twee films uit – Letter to San Zaw Htway en Free as a monk
    • Haiku
    • Arabisch rijstgerecht Mejadra/mujadara

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens