• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Wijsheid in de taal

Wijsheid in de taal

19 juli 2021 door Dharmapelgrim

Boeddha is nooit boeddhist geweest. Hij hing het boeddhisme niet aan, en hing zeker niet aan zichzelf. Stel je voor! Hij, die ons leerde nergens aan te gaan hangen, maar juist alles los te laten… hoe zou hij?

Misschien snap ik het niet. Er zijn nu ongetwijfeld lieden die dat vol overtuiging roepen: ‘Dharmapelgrim begrijpt het niet!’ Klopt. Ik ‘grijp’ nergens naar en probeer ook niets te be-grijpen, Laat alles maar zijn wat het is, vrij, los, in ieder geval niet vastgelegd door iemand die er grip op wil krijgen, hebben en houden. Of Boeddha het daarmee eens is? Geen idee. Het boeit me niet. Weer zo’n woord: ‘boeien’. ‘Overtuiging is trouwens ook interessant. Er zit meer wijsheid in taal dan veel mensen denken.

‘Een tuig’ is een samenstelsel van riemen, touwen, koorden of wat dan ook waarmee je bijvoorbeeld een paard in toom kunt houden of zeilen die wind vangen (zeilschip). Een overtuiging is een samenstelsel van opvattingen waarmee je het paard in je eigen hoofd kunt sturen (zeg maar: jouw ‘wilde ideeën’), of de zeilen van je geest, die jou anders alle kant op laten gaan (mensen met ‘overtuigingen’ waaien niet met alle winden mee, toch?). Als je ergens van ‘overtuigd’ bent, kun je geen kant meer op – behalve de kant die is vastgelegd door alle gedachten-riemen, gedachten-touwen en gedachten-banden die je zelf hebt geknoopt. Over familiebanden maar niet te spreken. Ik ben nergens van overtuigd (denk ik), en mocht ik desondanks toch ergens in mij een overtuiging tegenkomen, dan beloof ik bij deze mij daarvan te bevrijden. Hoe fanatiek en wanneer ik dat precies doe, weet ik echter niet. Misschien direct.

Misschien … als ik durf.

Tuig is ook volk dat – vriendelijk uitgedrukt – niet bepaald de hoogste morele standaarden hanteert. Maar ja… zo’n opmerking roept ook weer vragen op. Wat zijn bijvoorbeeld de hoogste morele standaarden en wie bepaalt die? Jij? Ik niet! Ik volg mijn moreel kompas, maar of die altijd de hoogste waarden aanwijzen? Op dit punt ben ik overtuigd! Dat wil zeggen: over het punt heen waarop ik mij door anderen hún hoogste morele waarden laat opdringen. Niemand hoeft mij zijn of haar hoogste waarden door de strot te duwen. Boeddha doet het ook niet. Zo ervaar ik dat. Boeddha’s hoogste waarden boeien me niet. Dat wil zeggen: ze ketenen mij niet. Ze leggen mij niet vast. Ze perken mijn handelsvrijheid niet in. Ze houden zelfs mijn aandacht niet vast. Geen seconde. Want dat is wat boeien betekent: ketenen, vastleggen, vasthouden, beperken …

Taal zit vol wijsheid, en die wijsheid is er niet toevallig in terecht gekomen. Die wijsheid is er door miljoenen taalgebruikers door de eeuwen heen in gebracht, en wat niet (langer) wijs was / is, is er vanzelf door nieuwe taalgebruikers weer uit gefilterd. Vaak zonder er één moment over na te denken. Wat denk of voel je zelf bij woorden als: stijfkop; onbuigzaam; hardleers? En bij uitdrukkingen als: je poot stijf houden; alles van je af laten glijden; zachtaardig zijn? Mag ik je een advies geven: ga de taal die jij gebruikt ‘proeven’. Ga ermee spelen.

Boeddha is nooit boeddhist geweest.
Geen enkele Boeddha is boeddhist!

Boeddhisten laten zich boeien door wat zij menen dat Boeddha’s hen leren. Ze laten zich door leraren en gestudeerde uitleggers van soetra’s overtuigen…

Bevrijd jezelf!

Categorie: Boeddhisme, Columns, Dharmapelgrim, Geluk Tags: Bevrijding, overtuigen, tal, tekst, tuig, woorden

Lees ook:

  1. Wat is de betekenis van ‘rishi’? Antwoorden op levensvragen
  2. Dharmapelgrim – Over woordgebruik
  3. Dharmapelgrim – Over woordgebruik
  4. Baptisme en boeddhisme

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Giel Geldof zegt

    20 juli 2021 om 09:05

    Heel mooie tekst Dankjewel

  2. Joppe zegt

    20 juli 2021 om 10:35

    Geweldig stuk.

    Think for yourself and ask yourself, what is true.
    De enige weg.
    Ik ben ook geen boeddhist meer. :)

    Dank voor dit mooie artikel.

  3. Joost zegt

    20 juli 2021 om 19:19

    Wat is de enige weg, en waarvan moet ik mezelf bevrijden. Mag ik dat hier vragen?

    • DHARMAPELGRIM zegt

      21 juli 2021 om 07:00

      Vragen mag altijd.
      De enige weg is de weg waar je zelf op staat, dus niet die van een ander. En begin er maar mee jezelf te bevrijden van het idee dat er iets te bevrijden valt.

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door
  • Locaties
  • Overzicht op kaart

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

14 sep
Tao en geluk; vijf bijeenkomsten
14 sep 23
28 sep
Choosing Kindness - Ven. Amy Miller
28 sep 23
28 sep
ONLINE cursusreeks Dhammakaya meditatie
28 sep 23
29 sep
Retraite voor ouders
29 sep 23
29 sep
Zenweekend/retraite
29 sep 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    De taal van het lijden  (deel 1 van 3)

    gastauteur - 20 september 2023

    De taal welke zich op verschillende momenten in ons leven aan ons openbaart, meestal in de vorm van verlies, pijn en verdriet, het diep begrijpen ervan, te leren het lijden te omarmen, er ruimte voor te creëren, zodat het uiteindelijk los kan komen.  Leren één te worden met de ontvouwing van het leven en het ontdekken, blootleggen en hervinden van deze nobele waarheid. Hoewel dit vaak een erg zware taak lijkt, en voor velen van ons te moeilijk om zelfs maar over na te denken, ligt er binnen dit proces van herkennen en het omarmen van lijden, een ontvouwen van kalmte, vreugde, vrede en harmonie met onszelf en de wereld om ons heen. Elke keer dat we dichter bij deze ontvouwing komen, tillen we een klein stukje van de sluier op die ons ware wezen omhult.

    Taigu – Tibetaans bijgeloof op gespannen voet met anatman

    Taigu - 19 september 2023

    Het geloof dat Tibetaanse boeddhisten vertegenwoordigen in de zielsverhuizing van de dertiende naar de veertiende Dalai Lama, en bij diens overlijden naar de vijftiende, onderstreept nog eens de ondoorzichtige magie waarvan het Tibetaanse boeddhisme is doortrokken. Je zou het een scepticus niet kwalijk kunnen nemen, wanneer deze de conclusie trekt dat bij de overgang van de ene op de andere Dalai Lama een loopje wordt genomen met het leerstuk van anatman, een van de klassieke hoekstenen van het boeddhisme.

    Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’

    Ardan - 11 september 2023

    'Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel 'zenleraar' niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.'

    Pseudo-Cicero, pseudo-troost?

    Erik Hoogcarspel - 11 september 2023

    Cicero voert in zijn epistel aan dat we niet overmatig moeten rouwen om de dood van een geliefde, omdat er bij de dood voor de geliefde zelf weinig verloren gaat. Het leven is nu eenmaal niets dan ellende. Als je de pech hebt geboren te zijn geworden, kun je maar beter gauw dood zijn. Je hoeft ook niet oud te worden om te slagen in het leven.

    Wat loert daar in de duisternis?

    Kees Moerbeek - 10 september 2023

    Eeuwenlang zwierven ze in de bergen, de bossen, de velden, in de rivieren en langs de kust en joegen de Japanners de stuipen op het lijf of belaagden ze. Ze zijn ook nu niet weg te denken, de yokai.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Sociale aspecten van het vroege boeddhisme (deel 2)
    • XR – Demonstratie tegen nieuwe gasboringen in de Noordzee
    • Waarom speelt Bewustzijn altijd verstoppertje?
    • Het jaar 2023 – dag 250 – voetbalzonderrellen
    • Sociale aspecten van het vroege boeddhisme

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.