Veel Nederlanders hebben een boeddhabeeld in tuin of woning staan, monniken en volgelingen bewegen zich in de publieke ruimte, maar het boeddhisme maakt in Nederland als religie deel uit van de kenmerken waarbij de Nederlander de grootste distantie ervaart. Een religie die niet bindend is? Dat blijkt uit de publicatie van het sociaal cultureel planbureau (SCP) in juni dit jaar: een onderzoek naar wat Nederland voor de Nederlanders betekent- een eigen identiteit.

Op de SCP- lijst van niet typerend voor Nederland staat het boeddhisme als religie op de eerste plaats, gevolgd door de ramadan, suikerfeest, hoofddoek, censuur, islam, corruptie, luiheid, Ayaan Hirsi Ali, elegantie, Koude Oorlog, jodendom, discriminatie. Boeddhisme en Islam lijken door de respondenten eerder als wezensvreemd aan een Nederlandse identiteit te worden ervaren. Nederland kent ongeveer 52.000 praktiserende boeddhisten, onder wie in ons land wonende Vietnamezen en Chinezen en andere bevolkingsgroepen uit Aziatische landen. Het westers boeddhisme wordt door een klein aantal van de 52.000 mensen beoefend.

Ondanks scherpe tegenstellingen in het publieke debat zijn Nederlanders eensgezind over wat Nederland tot Nederland maakt. Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) beschrijft in Denkend aan Nederland. Sociaal en Cultureel Rapport 2019 de Nederlandse identiteit vanuit het perspectief van de Nederlandse burger. Door middel van focusgroepen en interviews door het hele land en enquêtes, is aan Nederlanders zélf gevraagd wat zij belangrijk vinden voor hun gevoel van verbondenheid met hun land. Niet eerder is onder Nederlandse burgers wetenschappelijk onderzoek gedaan naar wat zij verstaan onder Nederlandse identiteit. Dit onderzoek draagt bij aan de inzichten in wat ons bindt en wat ons scheidt, door te analyseren en beschrijven wat wij als Nederlanders delen en wat niet.

Mensen benoemen vooral culturele kenmerken als typerend voor Nederland: eerst en vooral de Nederlandse taal, maar ook symbolen en tradities. Denk aan Koningsdag, Dodenherdenking en Bevrijdingsdag, oliebollen tijdens oud en nieuw en de Nederlandse vlag. Behalve deze elementen worden ook landschappelijke of omgevingskenmerken als karakteristiek gezien, zoals de Nederlandse wolkenluchten, de polder en onze strijd tegen het water. Religies zoals de islam, boeddhisme en in mindere mate ook het christendom zijn geen bron van verbondenheid voor de meerderheid van de Nederlanders.

Bron SCP.