Sangha Metta gaat op proef over op dana economie

Per 1 januari 2019 gaat de boeddhistische organisatie Sangha Metta in Nederland over op dana economie. Ze gaat het beginsel van dana toepassen op al haar retraites en studiedagen. Vooralsnog voor een proefperiode van 2 jaar. Op 6 oktober 2018 gaf de raadsvergadering van Sangha Metta een volgens de organisatie historische aanbeveling. Het bestuur bekrachtigde het voorstel.

Het dana beginsel houdt in dat er geen vast bedrag gevraagd wordt maar dat de yogi op vrijwillige basis bepaalt hoeveel hij wil bijdragen voor de retraite. De onderliggende gedachte is volgens het bestuur dat wij als mensen bij elkaar horen en voor elkaar zorgen. Dat de dhamma onbetaalbaar is, vanuit het hart gegeven wordt en in het hart ontvangen. Het is mogelijk dana af te dragen tijdens de retraite. De organisatie zorgt voor een pin-apparaat, maar het kan ook contant via de bekende mandjes. Overigens is dana als gift aftrekbaar van de inkomstenbelasting.

Dana

In Thailand en Birma is dana een van de belangrijkste kwaliteiten. Al heel jong leren kleine kinderen om hun vuistje te openen om iets in de bedelnap van de monnik te leggen. Zo begint de dana economie in het hart van een menselijk wezentje. Zo wordt ook de kiem gelegd voor een leven vanuit ‘omzien naar elkaar.’ Dana kan op vele manieren uitgedrukt worden. In de vorm van geld, maar ook in de vorm van hulp bij de retraites, hand- en spandiensten bij de organisatie van de sangha, computerhulp, vertaling, audio verzorging, enz. Iedereen draagt naar vermogen wat bij.

Vreugde en verbinding

De cultivering van geest en hart leidt volgens Sangha Metta tot grote vreugde. Het is een andere vreugde dan die de meesten van ons kennen vanuit het vrije-markt principe. Daar leren we om zoveel mogelijk binnen te halen met zo weinig mogelijk investering. En we feliciteren elkaar als dat lukt. Er wordt soms gezegd dat dana geneuzel is. Stel gewoon een prijs vast, liever hoger dan lager anders geloven mensen niet dat ze iets goeds krijgen. Voor niets immers gaat de zon op.

Het bestuur: ‘Niets menselijks is ons vreemd. In een ikkerige houding ontdekken we ook in onszelf de weerstand om werkelijk vrij-gevig te zijn. Er is veel vertrouwen, beslistheid en loslaten nodig om een dana houding te ontwikkelen. Echter als we één keer de vrijheid van het geven proeven, dan willen we nooit meer anders. We voelen dat het de basis is voor elke verdergaande beoefening van de dhamma. Het brengt vreugde en verbinding.

Naarmate we groeien in het verstaan van wat de Boeddha ons gezegd heeft, groeit het inzicht hoe verstrekkend en bevrijdend het dana principe is, tegelijk met het besef van dankbaarheid. We ervaren hoe kostbaar een menselijke samenleving is die gebaseerd is op vrijgevigheid. Veiligheid en vrede zijn side dishes.’

De dana wordt in Birma gegeven aan het begin van de retraite. Het is niet een beloning voor wat je gekregen hebt. Het is de voorbereiding van het hart op een stille geest in balans, een expressie van onvoorwaardelijke liefde. Je hoeft er niets voor terug. Heel concreet betekent het dana-principe dat financiën geen bezwaar hoeven te zijn voor deelname. Ieder gaat te rade bij zichzelf. ‘Wat is het mij waard dat de dhamma doorgegeven wordt en wat kan of wil ik bijdragen?

Het bestuur: ‘Wij willen je uit nodigen om dit initiatief te ondersteunen. We weten dat het maatschappelijk tegen de stroom ingaat. Maar wij vertrouwen erop dat Sangha Metta, na 25 jaar ervaring, dit mag voorstellen en proberen. Wij kunnen echter niet zonder de yogi’s die komen mediteren. Delen is rijkdom. Delen schept verbinding. Misschien ga je wel ervaren ‘dat geven leuker is dan krijgen,’ in een wereld waar niemand tekortkomt.’

Het bestuur wijst erop dat het ook vaste kosten heeft, zoals de huur van de accommodatie, catering en allerhande bijkomende kosten. Die kosten zijn op de locatie in Naarden vanaf 2019 ongeveer € 65,- per persoon per dag. Dat is meer dan wat de organisatie tot nu toe gewend was en heeft vooral te maken met de nieuwbouw aldaar. Bij gebruik van andere locaties kunnen de kosten wat hoger of lager uitvallen. Het bestuur: ‘Je zou dit bedrag van 65 euro kunnen zien als een richtlijn. Het staat eenieder vrij meer of minder bij te dragen. Na 2 jaar gaan we kijken hoe het is gegaan. Dit is overigens exclusief de dana voor het onderricht door de leraren.’