Na het overlijden van de Boeddha werd de Dhamma op twee manieren beleefd. Een groep monniken en nonnen leefden rondtrekkend, in afzondering of in kloosters en hoorden zich vooral bezig te houden met studie, meditatie en contemplatie. De leken gingen op feestdagen naar de tempels om naar de voordrachten van de monniken te luisteren en probeerden zo goed mogelijk de vijf oefenregels na te leven.
Andre Baets
De Boeddha- en de uitleg over karma
De Boeddha nuanceert de uiteenzetting over karma en stelt nu dat karma uit dit leven niet altijd direct in het volgende leven gevolgen hoeft te hebben, maar ook pas in een later leven tot rijping kan komen. Daarom kunnen mensen die nu slecht leven in een hemelse wereld terechtkomen en die goed leven in de hel.
‘Je ervaart dat alles komt en gaat, dat je nergens een plekje hebt waar je absoluut zeker van bent dat het niet verandert’
Vandaag de Cula-Rahulovada-Sutta MN 147 (1): De Boeddha onderricht zijn zoon, Rahula (deel 3)
“Wat, Rahula is het element aarde? (2)
De Boeddha onderricht zijn zoon Rahula (2)
“Daarom, Rahula, moet je zo oefenen: “ik zal geen onwaarheid spreken, zelfs niet voor de grap.”
De Ambalatthika-Rahulovada-Sutta MN 61 (1). De Boeddha onderricht zijn zoon, Rahula, deel 1.
Als de Boeddha een mens was- waarom wordt er dan in de suttas over goden en godheden gesproken?
Als de Boeddha een mens was en geen uit een of andere hemel neergedaalde god en het boeddhisme dus geen godsdienst is, waarom wordt er dan in de suttas regelmatig over goden en godheden gesproken?
Geloof niet alles wat je denkt
Brahma in de Pali-Canon (1)
‘En wat, monniken, is heilzame inspanning?’
Je kan een bepaalde neiging vertonen, je tot iets negatief of onheilzaam aangetrokken voelen; maar het is aan jou de keuze om daar aan toe te geven of niet.
André Baets – over najaarsoverstromingen, poelkikkers en libellen
Je kan met redeneren, met woorden, nooit het mysterie van het leven ontcijferen. Je kunt er over praten, omschrijvingen geven. Maar het eindeloze van een Boeddha, zonder grenzen, zonder beperkingen, kan je nooit door woorden leren; je moet het ervaren. Doordringen in het mysterie kan je enkel door stil te worden. Zoals de riviergod stil werd bij het zien van de oceaan en in die oceaan ervoer wat oneindigheid is.
‘De vijf vormen van geestelijke verharding’
De Boeddha geeft een uiteenzetting over de vijf vormen van geestelijke verharding en de vijf boeien van de geest.
‘Wat doe ik met gevoelens die steeds weer opkomen?’
Bij begeleide vipassana meditatie (‘inzichtmeditatie’) wordt soms aan de mediterenden de raad gegeven om alles wat zich in of aan hem/haar voordoet, als een getuige, van op een afstand te observeren; zonder er iets mee te doen. “Je bent goed zoals je bent”, wordt er daarbij dan gezegd. “Je moet niets veranderen”.
Vesak – geboorte, verlichting en dood van de Boeddha
Op de uposatha (volle maan) van de maand vesakha (in onze kalender gewoonlijk vallend in de maand mei) herdenkt de boeddhistische wereld (vooral zuidoost Azië) de geboorte, verlichting en dood van de Boeddha.
Alhoewel deze dag gemakshalve wordt omschreven als de geboortedag van de historische Boeddha, worden ook zijn verlichting en overlijden herdacht.
Ananda, bewaker van de dhamma (deel 2)
Je zou verwachten dat al deze lofbetuigingen aan het adres van Ananda jaloezie en naijver tot gevolg hadden. Maar dat was niet het geval. Ananda was een man zonder vijanden.
Ananda, bewaker van de dhamma (1)
In een mooie maanbeschenen nacht komt een aantal oudere leerlingen van de Boeddha in een damarbos bijeen en zij bespreken de vraag aan welk soort monnik het bos zijn luister zou kunnen ontlenen.
Buddhavacana: Maha-Saccaka-Sutta
Het verhaal van Ilie Cioara. Een doodgewone jongeman die leefde in het naoorlogse communistische Roemenië. Geen monnik of kluizenaar; niet geïnteresseerd in spiritualiteit of op zoek naar verlichting. En toch loopt zijn verhaal parallel met wat de Boeddha in de Maha-Saccaka-Sutta vertelt.
Laat boosheid jullie niet overweldigen, wordt niet boos op hen die boos zijn
In de Pali-Canon komen godheden (devata) regelmatig aan het woord. We zouden ze ook kunnen aanduiden als ‘hemelse wezens’. Het zijn geen wezens die van alle eeuwigheid in een hemel wonen. Ze zijn er ooit door vroegere verdiensten in terechtgekomen en zullen er ook weer uitvallen als hun verdiensten uitgeput zijn.
André Baets – metta meditatie (1)
In metta meditatie focus je je aandacht op het gevoel van liefdevolle vriendelijkheid, waarbij je stelselmatig die emotie ontwikkelt tot ze je hele geest vervult.
André Baets – de Boeddha als mens
De historische Boeddha is al lang dood. En dat komt de latere volgelingen goed uit. Over een dode meester kan je fantaseren, je kunt hem belangrijk maken, beter, bovenaards. Je kunt projecteren, een droom om hem heen weven. Dan wordt hij meer mythe dan realiteit. En de Boeddha is er niet meer om te zeggen: “Nee, zo bedoelde ik het niet.”
Buddhavacana: Piyajatika-Sutta
Verdriet en pijn worden geboren uit wat ons lief is.
Ruzie in de sangha van Kosambi (deel 2)
Nadat de Boeddha tevergeefs gepoogd heeft de ruzie tussen de monniken van Kosambi te beëindigen (zie deel 1 ‘Ruzie in de sangha van Kosambi’), verlaat hij alleen, zonder verzorgers, voor vassa, (de regenseizoenretraite) het klooster.
Ruzie in de sangha van Kosambi (deel 1).
In zijn negende missioneringjaar (-520) verbleef de Boeddha in Kosambi. Hoe pijnlijk moet het voor hem geweest zijn toen hij bij de stadspoort de totaal beschonken bhikkhu Sagata zag liggen.
‘Om verlichting te bereiken moet je een penis hebben’
Deze gedachtenkronkel heeft zijn ingang in Tibet gevonden mede door de teksten van Indiase leraren en werd door latere, mannelijke leraren niet in vraag gesteld en zonder problemen overgenomen.
Wij zullen ons hier van roddelen onthouden…
Het juiste spreken (samma vaca) is een onderdeel van het edele achtvoudige pad en vormt samen met het juiste handelen en de juiste wijze van levensonderhoud de geleding moraliteit (sila).
Kandaraka-sutta: over de vier typen van personen in de wereld
Als individu ben je nooit alleen; er moet altijd op de één of andere manier rekening gehouden worden met anderen. Doe je dit niet, hou je geen rekening met anderen, dan plaatst de Boeddha die persoon onder type twee: “zij die anderen kwetsen, kwaad doen”.