• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Democratie

Democratie

6 februari 2017 door Dick Verstegen

Als je diep in het woord democratie duikt, dan weet je dat het over vertrouwen gaat. Daar hoef je geen Jan Terlouw (die daar een pleidooi voor hield) voor te zijn. Je geeft met je stem iemand het vertrouwen namens jou te spreken en te handelen. Je vertrouwt erop dat een meerderheid ook oog heeft voor essentiële belangen van een minderheid. Je vertrouwt erop dat gekozenen zich behoorlijk informeren en dat ze ook jou geïnformeerd houden. Je vertrouwt erop dat er aldus geen mensen aan de bak komen die de democratie gebruiken om de democratie om zeep te helpen. Je kunt dat probleem als PowNed of Bert Brussen van ThePostOnline belachelijk maken, maar Terlouw heeft gelijk: er is geen vertrouwen meer. En de vraag is hoe dat komt en hoe het terug te winnen is.

We leven in een oordelende samenleving. Dat moet vaak ook wel, want anders kunnen we in dit dualistische ondermaanse niet functioneren. Maar we moeten ook iets anders zien en toelaten: en dat is dat liefde en compassie onze belangrijkste drijfveren zijn. Ga maar na, we willen ons graag prettig voelen en dat lukt beter naarmate meer mensen in je omgeving zich ook prettig voelen. Liefde is gekoppeld aan onze natuur. Niks sarcasme en cynisme, niks ridiculiseren of bagatelliseren, niks wrok en verzuring. Dat houdt je van de liefde weg. In het liefdevol waarnemen van jezelf en de ander smelt je gehechtheid aan het oordeel weg. Je durft je af te vragen: wat wil mijn hart. Kijk bijvoorbeeld eens op YouTube en tik Karim Sulayman I Trust You in. En je weet weer waarvoor je leeft. Je ziet een man met baard in Central Park die voor een Trump-gebouw een blinddoek omdoet. Hij staat bij een bord met een handgeschreven Engelse tekst.

Ik vertaal: Hallo, mijn naam is Karim en ik ben Arabisch-Amerikaans. Net als veel mensen die Zwart, Bruin, Vrouw, LGBTQIA, Latijns, Moslim, Joods, Immigrant etc. zijn, ben ik erg bang. We voelen ons angstig en ongemakkelijk in ons land en het is lastig om te voorzien wat de toekomst zal brengen. Maar ik hoop dat ik bij jou VEILIG ben. Samen kunnen we een samenleving van zorgzaamheid bouwen in plaats van angst. Je kunt er van op aan dat ik mij om je zal bekommeren, wie je ook bent, hoe je er ook uitziet en waar je ook vandaan komt. Wil je mij evenzeer omhelzen als ik jou? Wil je mij de hand schudden en/of me huggen en/of een foto maken van ons samen en die op internet zetten als een teken dat ik hier veilig ben met jou? IK VERTROUW JE.

En dan zoomt de camera uit en begin je met de geblinddoekte Karim te wachten. Passanten. Opeens gaan mensen stil staan en het bord lezen. De camera zoomt weer in op lezende gezichten, waarop zich subtiele emoties aftekenen, afgewisseld met de tekst waarop ze turen. Een man met een pet pakt plots Karims hand. Dan komen de eerste hugs van vrouwen, mannen, kinderen. Het is van een aangrijpende ontroering. Hier gebeurt iets. Groter en machtiger dan Trump ooit worden kan. Een filmpje van drie minuten. Achter de film zingt Sinead O Connor In this heart.

Dit tafereeltje gaat niet alleen over het hart van de democratie. Niet alleen over Karims hart. Niet alleen over het hart van de huggers. Niet alleen over het Amerikaanse hart. Het gaat over jouw hart. Over elkaar ZIEN, dùrven zien en elkaar de ruimte geven. De grote wegversperring hier is angst, die dualiteit uitvergroot tot vooroordelen van plaatstaal. Het plaatstaal van het eigen gelijk, waarachter we wegduiken en ons terugtrekken. In angst verdwijnt de ruimte en ontstaat de kramp, verdwijnt de tolerantie en gaat je hart op slot. We kennen het allemaal als we een bittere ruzie hebben.

Democratie gaat over deze bekommernis om de ander, wat zelfs vastgelegd is in onze Grondwet. Steeds wanneer die bekommernis in het gedrang komt, staat de democratie op de tocht. Het zogenaamde populisme wordt geregeerd door angst en plaatstaal. De ander, de andersdenkende, is gevaarlijk. Is de vijand. Moslims, elite, rechters, journalisten. We gaan zelfs stenen gooien naar brandweer- en ambulancepersoneel. Ja ik zeg ‘we’ – laten we niet te veel denken in wij en zij. Laten we zien dat ook deze mensen, die zich verlagen tot dit stuitende gedrag, erbij horen. Laten we ze niet buitensluiten, want dan doen we wat zij doen. Tot zover de belangrijkste elementen van de diagnose. Nu het waarom; hoe komt het?

Voorgeprogrammeerde waardesystemen werken bijna niet meer. Vakbond, kerk, partij, vakgroep, werksoort – het zijn corroderende verbanden. Het lijkt wel alsof elk mens zijn eigen wiel moet uitvinden. Dat is angstig. Het oproepen tot morele revolutie vanaf de zijlijn is niet genoeg. We moeten ons realiseren dat democratie kwetsbaar is, zoals Karim met z’n blinddoek om. Democratie kan worden misbruikt. Zoals je een mooie paddenstoel kapot trapt. We moeten dus laten zien dat we om elkaar geven over de schutting heen. Dat we daarin dus buiten onze Facebook-bubbels durven treden. Kijk naar mensen als Hugo Borst en Carin Gaemers die met hun Manifest Ouderenzorg iets voor elkaar kregen, zonder politisering.

Het terugwinnen van vertrouwen kan alleen op die manier. Natuurlijk moeten er ook grenzen gesteld worden. Maar repressie alleen lost niks op. Door je angst heen leren kijken. Door je oordeel heen leren zien, door je eigen politieke beperkingen. Je bekommeren om anderen en vervolgens doen wat je te doen hebt. Dat is het recept, dat begint bij jezelf. Doe iets wat bij je hoort. Hoeft echt geen manifest te zijn. Is dit soft? Ja – als je dit leest vanuit angst, machteloosheid en en frustratie; nee – als je dit leest vanuit groeiende bewustheid.

Omslagfoto Goff Smeets.

 

Categorie: Columns, Dick Verstegen, Mensenrechten, Politiek Tags: democratie, Donald Trump, grondwet, huggers, vertrouwen

Lees ook:

  1. Dick Verstegen – Democratie
  2. De boze koning verjaagd
  3. Progressieve denker dr. Ambedkar voorvechter van vrouwenemancipatie en onderwijs geëerd
  4. De rafelkant van onze democratische rechtsstaat – deel 2

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Piet Nusteleijn zegt

    7 februari 2017 om 09:59

    Hartelijk dank voor dit artikel. Het ontroerende filmpje hebben we gedeeld met onze vrienden en familie. Een leven schenkende bron. Met groet. We houden dit in de aandacht.

Primaire Sidebar

Door:

Dick Verstegen

Columnist Dick Verstegen is zenleraar en oud-hoofdredacteur van de VNU dagbladen. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 129 – vrede en alle goeds
    • De dood van de paus
    • Seks: Joodse posities in Joods Museum Amsterdam
    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.