Maar dat licht komt niet van je denken zelf. Gedachten voeden gedachten en creëren met elkaar andere gedachten. Daarbij speelt ons hart ook een belangrijke rol: denk maar aan de aan- of afwezigheid van liefde.
Boeddha moet hebben geleerd dat we door ons denken onze wereld creëren. Dat doet me dan ook denken aan de new age wereld van positief denken. Maar hij zei daarbij ook dat onze begeerten ons grootste probleem zijn.
Jiddu Krishnamurti zei dat er geen verschil is tussen het verlangen naar geld, succes of verlichting. Je verlangt immers ergens naar. Het is dan ook hierom dat observatie zo belangrijke rol speelt, dat licht voor jezelf zijn: niet als een zombie door het leven wandelen.
Natuurlijk kun je dan ook denken, hoe weet de schrijver dat allemaal? Precies: wees een licht voor jezelf.
Het is goed te twijfelen aan alles en iedereen, dus ook aan jezelf. Wie geen twijfel toestaat kan wel eens voorgoed komen vast te zitten in bepaalde gedachten en gevoelens, de rest van zijn of haar leven.
Kun je nergens meer naar verlangen? Kan er sprake zijn van keuzeloos gewaarzijn? Ik zeg: ja.
Sommige mensen, zoekers, beweren of geloven dat keuzeloos gewaarzijn een bepaalde staat of toestand is, die al aanwezig is bij alle chaos. Als dat zo is, komen we weer bij een zogenaamd zelf in de mens.
Maar net als de Boeddha verwijs ik naar anatman. Met andere woorden: keuzeloos gewaarzijn is een gevolg op. Pas als we innerlijk transformeren zal er sprake zijn van dat gewaarzijn. Zolang als er sprake is van ik-en-de-wereld of ik-en-mezelf is er conflict in onszelf. Er is een zogenaamd zelf aanwezig. Ook als je dat zelf gewaarzijn noemt.
Pas als de waarnemer en het waargenomene tegen elkaar wegvallen, zal dat innerlijke conflict eindigen. Als de waarnemer en de persoon naar elkaar toevallen (omdat ze namelijk een en hetzelfde zijn), zal er transformatie zijn en sprake zijn van keuzeloos gewaarzijn.
Je kunt het ook vergelijken met de rups en de vlinder. Er is geen vlinder apart aanwezig in de rups maar de rups wordt een vlinder. We hebben allen de potentie een boeddha te worden maar er schuilt geen boeddha apart in ons.
Pas als je bereid bent down to earth te zijn, net als de rups, zal je vliegen en niet eerder. Zoals de slang in het Oude Testament verhoogd wordt (Numeri 21:9). En geheel ergens anders: dat de slang een draak wordt.
Siebe zegt
Ik denk dat het in ieder geval goed is te overwegen waar nou echt een einde aan komt bij die boeddhistische bevrijding. Bijvoorbeeld is er echt wel een innerlijk conflict zoals Krishnamurti dat voorstelde te bestaan? Nestelt zich echt wel op enig moment een waarnemer in de geest? Is dat echt zo, of is dat ook maar een mentale indruk? Moet er werkelijk wel een conflict opgelost worden, als het nooit werkelijk ontstaat?
Nathanji Rozenhart zegt
Beste Siebe,
Als kind geloofde ik in Sinterklaas.
Dat geloof had invloed op mij als kind. Mijn gevoel en gedrag werd er door beïnvloed.
Dit geloof ging niet vanzelf weg, al was het een illusie!
Pas toen ik dit geloof doorzag, veranderde mijn gevoel ten opzichte van Sint en Piet!
Zo zijn er mensen die geloven dat de denker en het denken twee verschillende dingen zijn: ik en mijn denken.
Maar er is geen ik. En dat kun je doorzien. Dat geloof gaat echt niet vanzelf weg, beste.
Siebe zegt
Goed voorbeeld ja. Ik beweer ook niet dat er niet zoiets is als begoocheling of een vertekende perceptie. We kunnen ons echt wel vergissen. Dat is geen mythe. Begoocheling is geen mythe. Als je een touw aanziet voor een slang is dat gewoon begoocheling. Maar ik betwijfel of het nou echt wijs is, om de mogelijkheid je te vergissen, moet zien als innerlijke crisis.
Nathanji Rozenhart zegt
Er zijn mensen die zichzelf haten. Dat kan alleen als er een ik-en-mezelf bestaat, nietwaar?
Je hoort vaak: Dat vergeef ik mezelf nooit.
Siebe zegt
We hebben allerlei mentale impressies. Die impressies kunnen zich in de geest nestelen als waarheid maar toch zijn het ook maar impressies. De suttas beschrijven dat allerlei impressies van inferioriteit, superioriteit, gelijkheid normaal menselijk zijn maar het is allemaal leeg van betekenis. Als impressies krachtig zijn beheersen ze je zoals je impressie dat die Sinterklaas echt een oude man is en dingen van je weet die in een boek staan.
Ik was bang voor die man. Wat mot die man van mij. Dus heb ik hem naar bekend Fries gebruik een dreun gegeven. Zo doen wij dat hier als we in een goede bui zijn.