‘Er wordt niet meer aan me getrokken in mijn eigen bardo’

Ik kon het maar niet van me afzetten, dat bericht over de dood van dr. Choje Akong Tulku Rinpoche (73), de boeddhistische leraar die in het Verenigd Koninkrijk (Schotland) in de lijn van Samye Ling het eerste boeddhistische klooster in het Westen  stichtte. Vorige week vermoord in Chengdu, China.

Per dag komen er bij het BD tussen de vijfhonderd en duizend berichten binnen van binnen- en buitenlandse persbureaus. Als geroutineerd journalist bekijk ik snel de inhoud, op zoek naar een bericht dat bij het BD past.

In eerste instantie dringt maar weinig van de inhoud tot me door. Misschien dat sommige berichten en het zien van foto’s van mensen in verschrikkelijke en mensonterende situaties het consumeren onmogelijk maakt. Dat zou kunnen. Maar al te vaak heb ik me in mijn beroepsleven met open ogen buiten de werkelijkheid geplaatst omdat ik er middenin zat en het verschrikkelijke dat mensen elkaar aan kunnen doen niet kon bevatten.

Ik merkte vorige week al dat het binnenstromende nieuws door mij als verschrikkelijk – als een mokerklap werd ervaren. Eigenlijk weet ik niet waarom ik er meer ontvankelijk voor was dan anders. Want eigenlijk waren de omstandigheden zo gunstig. Mijn kleinzoon Borre was geboren, een lieve kleine Boeddha, die nog geen enkel geluidje maakt, al pruttelt het wel in zijn luier. Hij bereidt zich al slapend voor op zijn naar ik hoop lange reis door de wereld. Wat ben ik blij met hem.

Het ene bericht had nog meer impact op mij dan het andere. Het beukte op me neer, al die ellende, al dat lijden, het grote verdriet. Op een gegeven moment riep ik tegen het raam, tegen de mensen in hun appartement hier tegenover: ‘Nee, niet weer’. De maat was vol, er kon geen greintje ellende meer bij. In mijn geest, in dat redactielokaal. Ik zakte in mijn stoel achterover.  Maar de wereld, de mensen in al die verre landen, ze luisterden niet. En bleven maar nieuws genereren. De wereld als riool. Er was geen knop om het te weren.

En toen kwam het bericht over de dood  van dr. Choje Akong Tulku Rinpoche op mijn scherm. In eerste instantie kon ik hem niet thuisbrengen, terwijl ik toch in dat klooster in Schotland ben geweest. Op een zonnige dag zat ik daar buiten, bij dat gebouw. Ik weet nog dat er ogenschijnlijk  geen bewoners waren, het was er stil. Dus eigenlijk had zijn naam een lichtje bij me moeten laten branden. Vrijwel routineus maar toch ook aandachtig en respectvol maakte ik het bericht, zocht er aanvullingen bij, een foto, maakte een update. Ik keek naar de foto van de tulku, een aardige vent. Leren jack aan. Dood.

Gaandeweg de dag vorderde groef de tulku zich in mijn geest. Ik probeerde – nee, ik wilde dat niet maar het gebeurde toch,  me een voorstelling te maken van wat er gebeurd was in dat verre China.  Drie daders, messen, neergestoken tulku, een neef en een chauffeur. Arrestaties, politie. De chaos van al dat andere nieuws week, viel van me af. Het – de dood van de tulku en zijn lotgenoten,  zat vast in mijn hoofd, de vraag naar het waarom. Waarom hij, een tulku, met zo’n lange staat van verdienstelijkheden. Zijn goedheid, vrijgevigheid. Waarom die daders, van het ene moment op het andere een dader. Door een mes, een ander lichaam, het binnendringen.  Hoe beleefden de drie slachtoffers hun laatste seconden. Was er rust, geschreeuw, afweer misschien. Hangt een tulku aan het leven? Is hij al wedergeboren? Er was een spervuur van vragen. Ik heb er geen antwoord op gekregen.

De afgelopen dagen heb ik in stilte doorgebracht. De rust in mijn kop is weergekeerd. Er wordt niet meer aan me getrokken in mijn eigen bardo.

Dit is deel acht in een serie columns van Joop Hoek.

Moge iedereen gelukkig zijn, met name jij.