• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Seneca: het beste middel tegen woede is uitstel

Seneca: het beste middel tegen woede is uitstel

31 maart 2022 door gastauteur

De Romeinse stoïcijn Seneca schreef hele verhandelingen over ‘de woede’. Een aantal uitspraken daarin komen op hetzelfde neer. Zoals wat je te doen staat bij woede. Of wat je juist moet laten.

Zo meent hij ‘Het beste middel tegen woede is uitstel.’ De context? Vergeet die context maar even en richt je op deze uitspraak. Bij woede handel je al, het is een emotie die weinig met stilzitten te doen heeft. Zou er niet heel veel gewonnen zijn als elke opkomende woede direct zou leiden tot stilzitten, niets doen, en vervolgens erover nadenken? De primaire reactie niet volgen?

Voorbeelden volop. Oorlog is woede. Er zou geen oorlog zijn als eerst werd nagedacht wie er getroffen wordt in de strijd. Dat is de agressor zelf zeker ook. Met andere uiterste middelen die de woede oproept is het precies hetzelfde.

Woede bouwt niet maar breekt. Stel uit en laat je verstand werken. Dat is het beste middel.

Behalve de bejegening van andere mensen en volkeren geldt dit ook voor de natuur. Wat Seneca zegt: niet te snel handelen, maar wat meer uitstellen, waar dat goed kan. Zijn oorlogen en vernietiging onvermijdelijk? Beslist niet. Stel het uit, begin er niet aan. Denk na.

Stilzitten kan onvermoede mogelijkheden zichtbaar maken. Zoals de vrede.

Bron: Lucius Annaeus Seneca, Dialogen, Inleiding, vertaling en aantekeningen door Tjitte H Janssen, Uitgeverij Boom, Amsterdam 2006, p. 134.
Jasper Schaaf (1950) studeerde filosofie aan de RUG en studeerde in 1978 af op De invloed van Joseph Dietzgen op de Nederlandse arbeidersbeweging. Schaaf was actief in Vietnamacties, vredesbeweging, studentenbeweging, buurtwerk, linkse politieke  partijen en vakbeweging. Bestuurlijke functies in de vakbeweging, onderwijs en welzijnswerk. En een groot liefhebber van de natuur.

Categorie: Columns, Geluk, Krijgsmacht, Mensenrechten, Zorg Tags: oorlog is woede

Lees ook:

  1. Het jaar 2022 – dag 61 – misdrijf
  2. Het jaar 2022 – dag 67 – vreugdeschrik
  3. Olympische Winterspelen in China – machtig propagandamiddel CCP
  4. Oorlog

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. bart zegt

    1 april 2022 om 08:03

    Wat nog erger dan woede is , is onderdrukte woede.

    • nieke zegt

      1 april 2022 om 10:04

      woede onderdrukken hoeft niet.
      De woede voelen lijkt me noodzakelijk.
      Reageren is een optie.

    • Ruud van Bokhoven zegt

      1 april 2022 om 13:54

      Onderdruk geen woede, maar praat er over, wat is het probleem, lucht je hart, daarna hoef je niet meer te onderdrukken want er is niets meer te onderdrukken en je voelt je nog beter dan daarvoor., een win win situatie.

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 6 juni 2025
    Yoga en meditation
  • 6 juni 2025
    Exploring wisdom and emptiness
  • 9 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 10 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 11 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 11 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • 13 juni 2025
    Kesa en Rakusu naaiworkshop
  • 13 juni 2025
    Meeting of the Minds: Westerse Wetenschap Ontmoet Oosterse Wijsheid
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Heeft God beschikt dat de mens wikt?
    • Sodis – de virtuele denkster 531
    • “Maak een landkaart van je innerlijke leven, en dat van anderen”
    • Theaterfestival Bosfest keert terug in het Amsterdamse Bos
    • B’eter: Limabonen met paddenstoelen en courgette

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.