Een Nederlandse groep van coronasceptische actievoerders heeft sinds februari gecoördineerd onjuiste en misleidende informatie over covid-19 verspreid. Deze groep spoorde via de berichtendienst Telegram medestanders aan om nepaccounts op sociale media aan te maken, en heeft deze trollen dagelijks voorzien van desinformatie over het coronavaccin.
GGD’s, politici en prominente artsen worden door de leden van dit trollenleger online, maar ook fysiek lastiggevallen. Het onderzoekprogramma Pointer is de afgelopen 3 maanden undercover gegaan in deze groep, heeft de nepaccounts opgespoord en achterhaald welke personen achter dit digitale trollenleger schuilgaan. De uitzending is vanavond 20 mei op NPO2, aanvang 21.05.
Het trollenleger – dat Het Digitale Leger wordt genoemd – is inmiddels offline, omdat er onenigheid in de groep is ontstaan over hoe ze na de verkiezingen verder moeten gaan met hun campagne. Tijdens de hoogtijdagen bestaat de groep uit bijna 800 leden. Met de software van Trollrensics en digitaal-forensisch onderzoek heeft Pointer 121 actieve trollen aan de groep kunnen koppelen.
In de Telegram-groep wordt desinformatie over het coronavaccin aangeboden. De leden van die groep krijgen tips om anonieme accounts aan te maken op Twitter, Facebook, Instagram en verschillende nieuwswebsites. Het doel is om een ‘waarheidsbom’ op Nederland te gooien: door massaal desinformatie te verspreiden via nepaccounts, moet het standpunt van deze coronasceptische minderheid dominant worden.
Naast de Telegram-groep waarin het trollenleger met desinformatie wordt gevoed, is er nog een chatgroep van zo’n 150 leden. Daarin nemen 27 personen het voortouw in de discussies over welke berichten zij aan Het Digitale Leger doorgeven. In deze chat worden niet alleen digitale acties voorbereid: enkele leden maken en verspreiden plannen om offline personen te intimideren. Deze ideeën worden in de chatgroep besproken en uitgevoerd.
Het huisadres van Diederik Gommers (voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care en lid van het Outbreak Management Team) wordt in de groep verspreid. Mensen worden opgeroepen om op 17 april bij de IC-arts ‘koffie’ te gaan drinken: een term die demonstranten gebruiken om actie te gaan voeren. Uiteindelijk komt het niet zover.
Pointer ontdekte ook dat enkele leden in het trollenleger zich hebben aangesloten bij extreemrechtse organisaties, zoals Stormfront Nederland. Een andere trol is het afgelopen jaar in het nieuws geweest, omdat zij Hugo de Jonge meerdere keren heeft belaagd op het Binnenhof.
Thuiszitten door corona en het grote aanbod aan chatgroepen zijn volgens onderzoeker Van der Noordaa een ‘zwaar explosief mengsel’: mensen die al gevoelig zijn voor desinformatie, kunnen zich binnen de kortste keren aansluiten bij zo’n trollengroep. “Mensen kunnen dan zodanig radicaliseren dat ze op een gegeven moment dit soort huis-tuin-en-keuken-terroristen gaan worden.” Bron Pointer.
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen is waargenomen, het abonnement op te zeggen. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren maar niet weten waartegen. Het boeddhisme de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. En zo gaat het maar door.
Ruud van Bokhoven zegt
Ik vraag mij toch weer af wat zulke mensen bezielen door onrust te zaaien met iets waarvan zijzelf weten dat het pure onzin is en hiermee zwakkere in de maatschappij hiermee beïnvloeden en hen tegen de maatschappij op te laten zwepen tegen een serieuze pandemie die helaas veel slachtoffers en tot op de dag als vandaag nog kent. Jammer dat de mens zo onwetend en daarmee zo onwijs handeld tegen beter weten in
Wanneer wordt de mens eindelijk eens wijzer en gebruikt zijn verstand om zelf te concluderen en beslissingen te nemen.
Bert Dorrestijn zegt
Één van de redenen waarom ik de sociale media de rug toe heb gekeerd was de explosieve toename van berichten van corona sceptici. De druppel die de emmer deed overlopen was de vergelijking die men maakte tussen de jodenvervolging tijdens de tweede wereldoorlog en de mensen die zich weigerden te vaccineren. Dit door op sociale media uitgedragen door een jodenster met daarin geschreven “ongevaccineerd”. Ik stond werkelijk perplex. Ook de toename van complottheoriën op sociale media waren mij een doorn in het oog. Het word “vrijheid” werd ernstig misbruikt voor het eigen gelijk. Sinds een driekwart jaar ben ik nu van sociale media af en ik mis het totaal niet. De discussies die ik probeerde aan te zwengelen stuiten op een muur van onbegrip, onwetendheid en gebrek aan feitenkennis. Het gaf mij teveel onrust. Het leek op vechten tegen de bierkaai. Deze ontwikkeling is zeer zorgelijk mijns inziens.