Als boeddhist heb je het maar gemakkelijk. Je hebt een setje gedragsregels en als je je daar aan houdt, ben je een goed mens. De beoefening is gestoeld op drie pijlers: de voorschriften, meditatie en inzicht. De voorschriften brengen rust in je leven -> daardoor kun je makkelijker gaan zitten – > daardoor krijg je inzicht. Heerlijk overzichtelijk dus.
Zucht.
Een paar jaar geleden heb ik tijdens een mooie ceremonie beloofd dat ik de intentie heb om me zo goed mogelijk aan de voorschriften te houden. Als het kan. Als het lukt.
Het eerste voorschrift lijkt goed te doen: niet doden. Als mijn buurman op zondagochtend urenlang aan de slag gaat met een klopboor, krijg ik misschien wel moordneigingen maar ik durf met vrij grote stelligheid te beweren dat ik hem niet zal doden. Tot zover geen dilemma’s. Een mug in mijn slaapkamer stelt me al voor een klein dilemma, die loopt aanzienlijk grotere risico’s dat ik me niet aan voorschrift nummer een houd.
En hoe zit het met dat andere niet doden? Niet toegeven aan mijn diepe verlangen om een half jaar alleen met mijn rugzak de wereld in te trekken omdat mijn man dat niet leuk vindt, betekent dat mijn verlangen doden. En hoe zit het met begeerte, haat en onwetendheid? Daar wil je als rechtgeaarde boeddhist toch zsm vanaf.
Wat betekent niet doden dan eigenlijk? Misschien betekent niet doden: alles zo laten. Alles laten zoals het is. De buurman zo laten, verlangen naar soloreizen zo laten, de mug zo laten, begeerte zo laten en haat en onwetendheid zo laten. Niets meer aan doen.
Voorschrift #1 omvat dus eigenlijk alles, als je er goed over nadenkt. En als het alles omvat, zijn daarmee de andere voorschriften in feite overbodig geworden. En dat is dan wel weer overzichtelijk.
Harriet Marseille zegt
Dat is heel waar, Connie. Wat heb je dit mooi beschreven. Zelf worstel ik regelmatig met dit thema. Kan ik mezelf ook laten als ik op een prachtig bergpaadje vele mieren onder mijn bergschoenen half of geheel vermorzel, of als ik het zogenaamde onkruid uit de volkstuin op de composthoop gooi? Eerst me bewust worden van mijn dodende daden, en vervolgens mezelf hierin kunnen laten. Niet als poging goed te praten wat krom is, maar om mezelf toe te staan het leven te leven zonder drukkend schuldgevoel en ondertussen volledig in contact te blijven met al wat leeft. Vol respect. En om mezelf te herkennen in al dat leven, lijden en dood.
John Willemsens zegt
In onze Advayavada folder staat het zo:
1) het niet doden van mens of dier in de zin van deze niet te pijnigen en te verminken of zodanig anders moedwillig letsel aan te brengen dat de dood erop volgt of kan volgen.
Groet, John.
Connie Franssen zegt
Dank Harriet! Jij omschrijft het ook heel mooi. Inderdaad: leven zonder drukkend schuldgevoel. Het wordt me steeds duidelijker hoe subtiel de beoefening is en hoe nauw het luistert en leest.
John Willemsens zegt
http://karmayesherabgye.com/2013/02/10/are-you-a-buddhist/
Dit zal de traditionalisten aanspreken!
Connie Franssen zegt
Dank je wel, John. Het letterlijke doden is nog wel redelijk te overzien, maar hoe zit het met dat andere deel? Dat is iets dat me puzzelde.
John Willemsens zegt
Ik ben zelf wel blij met de definitie in de Advayavada folder, Connie, die n.m.m. altijd en op iedereen van toepassing kan zijn.